پیر چشمی (Presbyopia) یکی از شایع‌ترین اختلالات بینایی مرتبط با افزایش سن است که توانایی چشم برای تمرکز روی اجسام نزدیک را کاهش می‌دهد. این وضعیت معمولاً از دهه چهل زندگی آغاز میشود و می‌تواند انجام فعالیت‌های روزمره مثل خواندن، استفاده از موبایل یا کارهای دقیق دست‌ساز را دشوار کند. در اغلب افراد، علائم اولیه شامل تاری دید نزدیک، خستگی چشم و نیاز به نور بیشتر برای مطالعه است. با گذر زمان، این مشکل شدت می‌یابد و ممکن است نیاز به استفاده از عینک مطالعه، لنزهای تماسی یا روشهای جراحی پیدا شود.
در این مقاله به بررسی کامل پیرچشمی می‌پردازیم؛ علل آن، نحوه تشخیص، روشهای درمانی شامل عینک، لنز و جراحی، پیشگیری و مراقبتهای حمایتی. همچنین تأثیر پیرچشمی بر کیفیت زندگی و چالش‌های روزمره افراد مسن مورد بحث قرار می‌گیرد. حتی اگر پیرچشمی به خودی خود نیاز به پرستار سالمند ایجاد نکند، داشتن حمایت‌های مراقبتی روزانه می‌تواند به سالمندان کمک کند تا فعالیت‌های بینایی خود را راحت‌تر انجام دهند و استقلال و آرامش بیشتری در زندگی روزمره‌شان داشته باشند.
پیر چشمی چیست؟
پیرچشمی یک تغییر طبیعی در چشم است که معمولاً بعد از سن ۴۰ سالگی رخ می‌دهد. در این حالت عدسی چشم دیگر انعطاف‌پذیری سابق را ندارد و نمی‌تواند روی اجسام نزدیک تمرکز کند. به زبان ساده‌تر، چشم نمی‌تواند نوشته‌های ریز، صفحه موبایل یا کتاب را به خوبی ببیند و همه چیز کمی تار به نظر می‌رسد.
این مشکل با دوربینی یا نزدیک بینی متفاوت است، زیرا ناشی از افزایش سن و تغییرات طبیعی ساختار چشم است و نه ضعف یا بیماری. تقریباً همه افراد دیر یا زود آن را تجربه می‌کنند و شدت آن با گذر زمان افزایش پیدا می‌کند. حتی افرادی که تا قبل از ۴۰ سالگی دید خوبی دارند، ممکن است نیاز پیدا کنند از عینک مطالعه یا لنز استفاده کنند.
پیر چشمی باعث میشود کارهای روزمره مثل خواندن، نوشتن، استفاده از موبایل یا انجام کارهای دستی کمی سخت‌تر شود و بسیاری از افراد مجبور شوند نوشته‌ها را دورتر نگه دارند یا نور بیشتری برای مطالعه فراهم کنند.
علت بروز پیر چشمی
چشم برای دیدن واضح اجسام نزدیک، باید بتواند عدسی خود را خم و صاف کند تا نور به درستی روی شبکیه قرار بگیرد. در دوران جوانی، این عدسی بسیار انعطاف‌پذیر است و می‌تواند به راحتی روی فاصله‌های نزدیک و دور تمرکز کند. اما با بالا رفتن سن، بافت عدسی سفت‌تر شده و پوشش اطراف آن ضخیم‌تر میشود. این تغییرات تدریجی باعث میشود چشم نتواند اجسام نزدیک را واضح ببیند و فرد مجبور شود نوشته‌ها یا گوشی را دورتر نگه دارد.
گاهی هم این تغییرات زودتر از سن معمولی ۴۰ سالگی اتفاق می‌افتد که به آن پیر چشمی زودرس گفته میشود. در این حالت افراد حتی در سنین ۳۰ تا ۳۵ سالگی ممکن است به عینک مطالعه یا روشهای دیگر اصلاح دید نیاز پیدا کنند.
علائم پیر چشمی
علائم پیرچشمی معمولاً به تدریج ظاهر می‌شوند و اولین نشانه‌ها ممکن است خفیف باشند. با گذر زمان، این علائم واضح‌تر شده و انجام فعالیت‌های نزدیک مانند خواندن کتاب، استفاده از موبایل یا کارهای دستی را دشوار می‌کنند. شناسایی به موقع این علائم کمک می‌کند تا فرد بتواند از روشهای اصلاح دید مناسب استفاده کند و کیفیت زندگی خود را حفظ کند.
نشانه های اولیه پیر چشمی:
- سختی در خواندن متن‌های ریز در فاصله نزدیک
چشم دیگر نمی‌تواند به راحتی روی اجسام نزدیک تمرکز کند، بنابراین حروف کوچک تار به نظر می‌رسند و خواندن طولانی دشوار میشود. - نیاز به نور بیشتر هنگام مطالعه
با کاهش انعطاف‌پذیری عدسی، چشم برای دید واضح به نور بیشتری نیاز دارد تا بتواند جزئیات متن را تشخیص دهد. - خستگی و سنگینی چشم بعد از کار طولانی با کامپیوتر یا موبایل
چشم مجبور است برای تمرکز روی اجسام نزدیک بیشتر کار کند، این فشار مداوم باعث خستگی و حس سنگینی در چشم‌ها میشود. - تاری موقتی بعد از تغییر سریع فاصله دید
عدسی چشم نمی‌تواند به سرعت خود را با فاصله جدید تطبیق دهد، بنابراین بعد از تغییر سریع نگاه از نزدیک به دور یا بالعکس، تصویر کمی تار دیده میشود.
نشانه های پیشرفته‌تر پیر چشمی:
- سردرد مکرر پس از مطالعه
چشم برای تمرکز روی اجسام نزدیک بیش از حد تلاش می‌کند و عضلات اطراف چشم خسته می‌شوند، همین باعث سردردهای مکرر میشود. - نگه داشتن کتاب یا گوشی در فاصله دورتر از چشم
افراد به صورت ناخودآگاه فاصله نگاه را افزایش می‌دهند تا متن واضح‌تر دیده شود، چون عدسی دیگر توانایی خم شدن کافی برای دید نزدیک را ندارد. - نیاز دائمی به عینک مطالعه
با پیشرفت پیرچشمی، چشم دیگر نمی‌تواند بدون کمک ابزارهای کمکی مثل عینک، روی اجسام نزدیک تمرکز کند و استفاده از عینک به یک ضرورت روزانه تبدیل میشود.
بسیاری از افراد این علائم را با بیماری‌های دیگر اشتباه می‌گیرند و تصور می‌کنند دچار تاری دید ناگهانی چشم شده‌اند، در حالی که پیرچشمی روندی تدریجی و قابل پیش‌بینی دارد.
روش های تشخیص پیر چشمی
تشخیص پیرچشمی معمولاً با مراجعه به چشم پزشک یا اپتومتریست شروع میشود. این متخصصان با انجام چند معاینه ساده می‌توانند بفهمند چشم چه میزان توانایی تمرکز روی اجسام نزدیک را دارد.
معاینه دید نزدیک
در این مرحله، پزشک از بیمار می‌خواهد متنی کوچک یا کارت حروف را در فاصله معمول مطالعه نگاه کند. اگر فرد نتواند به راحتی متن را بخواند یا مجبور شود متن را دورتر ببرد، این نشانه‌ای از پیرچشمی است.
بررسی قدرت عدسی چشم
عدسی چشم مسئول خم شدن نور و رساندن آن به شبکیه است تا تصاویر واضح دیده شوند. پزشک با مشاهده عملکرد عدسی و توانایی تغییر شکل آن می‌تواند میزان انعطاف‌پذیری عدسی را بسنجید. کاهش انعطاف‌پذیری نشانه اصلی پیرچشمی است.
سنجش عیوب انکساری
این مرحله شامل اندازه‌گیری نزدیک بینی، دوربینی و آستیگماتیسم میشود تا مشخص شود آیا مشکل دید نزدیک ناشی از پیرچشمی است یا سایر عیوب انکساری. تست‌های رایج شامل استفاده از لنزهای آزمایشی و چارت های بینایی هستند.
معاینات تکمیلی
در بعضی موارد، پزشک ممکن است برای تمایز بیماری‌های چشمی دیگر مانند آب مروارید یا گلوکوم، معاینات بیشتری انجام دهد. این شامل بررسی فشار داخل چشم، معاینه قرنیه، شبکیه و در صورت نیاز، تصویربرداری‌های تخصصی میشود.
به هر حال، تشخیص زودهنگام باعث میشود فرد بتواند به موقع از عینک، لنز یا روشهای دیگر استفاده کند. معاینات منظم هر ۱–۲ سال یک بار بعد از ۴۰ سالگی توصیه میشود تا تغییرات دید به موقع شناسایی شوند. باید توجه داشت که در برخی موارد، مشکلاتی مانند اختلالات بینایی در سالمندان می‌تواند تشخیص را پیچیده‌تر کند و نیاز به پیگیری دقیق‌تر دارد.
درمان پیر چشمی
خوشبختانه راه‌های مختلفی برای اصلاح دید نزدیک ناشی از پیرچشمی وجود دارد که بسته به شدت مشکل، سبک زندگی و سن فرد انتخاب می‌شوند. این درمان‌ها شامل روشهای غیرجراحی، جراحی‌های ساده و روشهای نوین هستند و هدف همه آن‌ها کاهش نیاز به عینک یا لنز و بهبود کیفیت زندگی است.
عینک و لنز
این روش‌ها ساده‌ترین و رایج‌ترین راه برای اصلاح پیرچشمی هستند و با کمک آن‌ها میتوان توانایی چشم در دید نزدیک را تقویت کرد. عینک و لنز به کاهش خستگی چشم، جلوگیری از سردرد و بهبود راحتی هنگام مطالعه و انجام فعالیت‌های روزمره کمک می‌کنند و معمولاً اولین گزینه‌ای هستند که چشم‌پزشک به بیماران توصیه می‌کند.
1.عینک مطالعه
ساده‌ترین و رایج‌ترین روش برای اصلاح پیرچشمی است. استفاده از عینک مطالعه کمک می‌کند تا چشم بدون فشار اضافی روی اجسام نزدیک تمرکز کند و خستگی یا سردرد ناشی از تلاش بیش از حد کاهش یابد.
2. لنز تماسی چندکانونی
این لنزها برای افرادی مناسب هستند که نمی‌خواهند همیشه عینک بزنند. لنزهای چندکانونی به چشم اجازه می‌دهند همزمان روی اجسام دور و نزدیک تمرکز کند، اما استفاده و نگهداری آن‌ها نیازمند دقت و مراقبت بیشتری است.
3. لنز مونویژن
در این روش، یک چشم برای دید دور و چشم دیگر برای دید نزدیک اصلاح میشود. این تکنیک معمولاً برای افرادی که می‌خواهند تا حد امکان از عینک بی‌نیاز شوند کاربرد دارد، اما نیازمند دوره سازگاری کوتاه است تا چشم‌ها بتوانند با این وضعیت جدید تطبیق پیدا کنند.
جراحی‌های لیزری و لنزی
این روش‌ها شامل جراحی‌های کم‌تهاجمی هستند که با تغییر ساختار چشم یا جایگزینی عدسی طبیعی با لنز مصنوعی، توانایی دید نزدیک را بهبود می‌بخشند. جراحی‌های لیزری و لنزی معمولاً برای افرادی مناسب هستند که می‌خواهند وابستگی خود به عینک یا لنزهای تماسی را کاهش دهند یا همزمان مشکلات دیگر چشمی مانند آب مروارید دارند.
1.لیزیک مخصوص پیر چشمی (PresbyLASIK)
این روش با تغییر انحنای قرنیه، توانایی چشم را در تمرکز روی اجسام نزدیک افزایش می‌دهد. جراحی نسبتاً سریع است و معمولاً نتایج آن در چند هفته پس از عمل مشهود است.
2. لنز داخل چشمی (IOL)
در این روش، عدسی طبیعی چشم با یک لنز مصنوعی چندکانونی یا تک‌کانونی جایگزین میشود. این تکنیک نه تنها پیرچشمی را اصلاح می‌کند بلکه در مواردی که فرد همزمان دچار آب مروارید است، می‌تواند همزمان درمان دو مشکل را انجام دهد.
3. عمل مونویژن
این جراحی یک چشم را برای دید دور و دیگری را برای دید نزدیک اصلاح می‌کند. با اینکه به هماهنگی چشم‌ها نیاز دارد، بسیاری از افراد پس از گذراندن دوره تطبیق، می‌توانند بدون عینک فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند.
جدول مقایسه روشهای درمان پیرچشمی
| روش درمانی | مزایا | معایب / محدودیت‌ها | مناسب برای چه کسانی؟ |
|---|---|---|---|
| عینک مطالعه | ارزان، ساده، بدون عوارض | نیاز به استفاده دائم | همه افراد در مراحل اولیه |
| لنز تماسی چندکانونی | ظاهر طبیعی، آزادی از عینک | نیاز به مراقبت و نگهداری زیاد | افراد فعال و غیرعینکی |
| لیزر (PresbyLASIK) | دید خوب بدون عینک | گران، احتمال بازگشت نسبی علائم | افراد زیر ۶۰ سال با سلامت قرنیه |
| لنز داخل چشمی | درمان دائمی، مناسب برای همزمان با آب مروارید | جراحی تهاجمی، احتمال عوارض | افراد با مشکلات عدسی یا آب مروارید |
روشهای نوین درمان پیرچشمی
1. جراحی لیزیک مخصوص پیرچشمی (PresbyLASIK)
این روش با استفاده از لیزر اگزایمر، انحنای قرنیه را تغییر می‌دهد تا دید نزدیک بهبود یابد. این تکنیک می‌تواند به‌طور مؤثری نیاز به عینک مطالعه را کاهش دهد.
2. قطره پیلوکارپین (Vuity)
این دارو با تنگ‌کردن مردمک و فعال‌کردن عضلات مژگانی، به بهبود تمرکز در دید نزدیک کمک می‌کند. مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از این قطره می‌تواند به مدت ۲ سال بینایی نزدیک را بهبود بخشد.
3. رینگ های درون قرنیه
این روش شامل کاشت رینگ‌های کوچک در قرنیه برای اصلاح انحنای آن است. این رینگ‌ها می‌توانند به بهبود دید نزدیک کمک کنند و معمولاً برای افرادی که نمی‌خواهند جراحی لیزری انجام دهند مناسب هستند.
4. لنزهای داخل چشمی چندکانونی (Multifocal IOLs)
در این روش، عدسی طبیعی چشم با یک لنز مصنوعی چندکانونی جایگزین میشود. این لنزها به‌طور همزمان دید دور، میانه و نزدیک را فراهم می‌کنند و نیاز به عینک مطالعه را کاهش می‌دهند.
پیشگیری از پیر چشمی و مراقبت های کمکی
اگرچه نمی‌توان به طور کامل از بروز پیرچشمی جلوگیری کرد، رعایت برخی نکات ساده می‌تواند روند پیشرفت علائم را کندتر کند و سلامت چشم‌ها را حفظ کند. این اقدامات به ویژه برای افرادی که هنوز در مراحل اولیه پیرچشمی هستند یا قصد دارند دید خود را برای سال‌های آینده بهتر نگه دارند اهمیت زیادی دارد.
استفاده از نور مناسب هنگام مطالعه
نور کافی باعث میشود چشم برای دیدن جزئیات کمتر فشار بیاورد و خستگی ناشی از تلاش زیاد برای تمرکز کاهش یابد. مطالعه در نور کم می‌تواند علائم پیرچشمی را تشدید کند.
استراحت دادن به چشم در زمان کار طولانی با کامپیوتر یا موبایل (قانون ۲۰-۲۰-۲۰)
هر ۲۰ دقیقه، به مدت ۲۰ ثانیه به چیزی در فاصله حدود ۶ متر (۲۰ فوت) نگاه کنید. این کار باعث میشود عضلات چشم استراحت کنند و خستگی و درد ناشی از تمرکز طولانی کاهش یابد.
تغذیه مناسب و مصرف ویتامین‌های مفید برای چشم
ویتامین‌های A، C، E و مواد مغذی مانند لوتئین و زینک می‌توانند سلامت بافت‌های چشم را حفظ کنند و روند پیرچشمی را به تاخیر بیندازند.
ترک سیگار و کنترل بیماری‌هایی مانند دیابت
سیگار کشیدن و دیابت می‌توانند جریان خون و تغذیه بافت‌های چشم را تحت تاثیر قرار دهند و باعث تشدید علائم بینایی شوند. کنترل این عوامل کمک می‌کند روند پیرچشمی آهسته‌تر شود.
در سالمندان، وجود دیگر اختلالات بینایی می‌تواند علائم پیر چشمی را تشدید کند. به همین دلیل، پیگیری منظم وضعیت چشم و مشورت با چشم‌پزشک، حتی اگر هنوز عینک نیاز ندارند، اهمیت زیادی دارد و می‌تواند کیفیت زندگی و استقلال افراد مسن را حفظ کند.
پیر چشمی در جوانی: علل و عوامل خطر
پیرچشمی معمولاً در سنین بالای ۴۰ سال آغاز میشود، اما در برخی افراد، این تغییرات بینایی زودتر رخ می‌دهد. این وضعیت که به آن «پیر چشمی زودرس» یا «پیرچشمی پیش رس» گفته میشود، می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله ژنتیک، بیماری‌های متابولیک و مصرف برخی داروها ایجاد شود.
۱. ژنتیک و سابقه خانوادگی
مطالعات نشان داده‌اند که سابقه خانوادگی در بروز پیرچشمی زودرس نقش دارد. برخی ژن‌ها با کاهش انعطاف‌پذیری عدسی چشم مرتبط هستند که می‌توانند باعث شروع زودهنگام این وضعیت شوند.
۲. بیماری‌های متابولیک
بیماری‌هایی مانند دیابت، فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی عروقی می‌توانند باعث آسیب به عروق خونی چشم شوند و در نتیجه، روند پیرچشمی را تسریع کنند. این بیماری‌ها با کاهش جریان خون به چشم، تغذیه مناسب عدسی را مختل کرده و باعث سفت شدن آن می‌شوند.
۳. مصرف داروها
برخی داروها می‌توانند باعث خشکی چشم و کاهش انعطاف‌پذیری عدسی شوند. این داروها با تأثیر بر سیستم عصبی و عضلات چشم، می‌توانند روند پیرچشمی را تسریع کنند.
به نقل از سایت Mayo Clinic
برخی داروها می‌توانند به طور غیرمستقیم در تشدید علائم پیرچشمی نقش داشته باشند. برای مثال، آنتی‌هیستامین‌ها که معمولاً برای درمان آلرژی استفاده می‌شوند، باعث خشکی چشم و کاهش رطوبت سطح قرنیه می‌شوند و این موضوع فشار بیشتری بر عدسی وارد می‌کند. همچنین داروهای ضدافسردگی به دلیل اثر بر سیستم عصبی و عضلات مژگانی چشم، می‌توانند توانایی عدسی در تغییر شکل و تمرکز روی اجسام نزدیک را کاهش دهند. از سوی دیگر، دیورتیک‌ها یا همان داروهای مدر که برای کنترل فشار خون یا مشکلات قلبی به کار می‌روند، با تغییر تعادل مایعات بدن بر بافت‌های چشم نیز اثر می‌گذارند. این مجموعه عوامل می‌تواند باعث سفت‌تر شدن عدسی و کاهش انعطاف‌پذیری آن شود و در نهایت روند بروز یا پیشرفت پیرچشمی را تسریع کند.
۴. عوامل محیطی و سبک زندگی
عواملی مانند استفاده طولانی‌مدت از صفحه‌نمایش، نور نامناسب هنگام مطالعه و عدم استراحت کافی به چشم‌ها می‌توانند باعث خستگی و فشار بر عضلات چشم شوند. این عوامل می‌توانند باعث تسریع در بروز علائم پیرچشمی شوند.
۵. شرایط چشمی زمینه‌ای
افرادی که از نزدیک‌بینی (میوپی) یا دوربینی (هایپروپی) رنج می‌برند، ممکن است در سنین پایین‌تر علائم پیرچشمی را تجربه کنند. این افراد به دلیل تغییرات در ساختار چشم، ممکن است نیاز به اصلاحات بینایی زودتر از دیگران پیدا کنند.
نقش سبک زندگی در مدیریت پیر چشمی
سالمندان با افزایش سن و کاهش توانایی دید نزدیک، ممکن است در انجام فعالیت‌های روزمره مانند خواندن، آشپزی، خرید یا حتی استفاده از موبایل با مشکل مواجه شوند. در چنین شرایطی سبک زندگی سالم و مراقبتهای حمایتی نقش بسیار مهمی دارند.
خدماتی مانند پرستار شبانه روزی می‌توانند به سالمندان کمک کنند تا با ایمنی و راحتی بیشتری فعالیت‌های خود را انجام دهند. این مراقبت‌ها شامل کمک در مدیریت داروها، فراهم کردن نور مناسب برای مطالعه یا کار و ارائه حمایت در فعالیت‌های بینایی است.
علاوه بر این، رعایت یک سبک زندگی سالم مانند تغذیه مناسب، ورزش ملایم و کنترل بیماری‌های مزمن می‌تواند روند پیرچشمی و سایر مشکلات بینایی مرتبط با سن را کندتر کند. با ترکیب این اقدامات و حمایت‌های حرفه‌ای، سالمندان می‌توانند استقلال خود را حفظ کرده و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
نتیجه‌گیری
پیر چشمی یک روند طبیعی در افزایش سن است که دیر یا زود همه افراد آن را تجربه خواهند کرد. هرچند درمان قطعی برای آن وجود ندارد، اما روشهای متنوعی مانند عینک، لنز یا جراحی می‌توانند دید فرد را بهبود بخشند و کیفیت زندگی را بالا ببرند. تشخیص به‌موقع، مراجعه منظم به چشم‌پزشک و اصلاح سبک زندگی، بهترین راه برای مدیریت این وضعیت هستند. با توجه به اهمیت این موضوع، آگاهی‌رسانی و انتخاب مناسب‌ترین روش درمان می‌تواند آرامش و استقلال بیشتری برای افراد در سنین بالاتر فراهم کند.
سوالات متداول
۱. آیا قطره پیر چشمی وجود دارد؟
قطره‌های مخصوص پیرچشمی هنوز درمان قطعی نیستند، اما بعضی از آن‌ها می‌توانند موقتاً دید نزدیک را بهتر کنند. استفاده آن باید زیر نظر چشم‌پزشک باشد.
۲. کدام ویتامین برای پیر چشمی موثر است؟
ویتامین‌های A، C، E و لوتئین و زینک می‌توانند سلامت چشم را تقویت کنند. اما هیچ ویتامینی پیرچشمی را متوقف یا درمان نمی‌کند.
۳. آیا پیر چشمی باعث کوری میشود؟
خیر، پیرچشمی فقط مشکل در دید نزدیک ایجاد می‌کند و به کوری منجر نمی‌شود. این حالت بخشی طبیعی از روند افزایش سن است.
۴. علائم پیر چشمی چیست؟
مهم‌ترین علامت، سختی در خواندن نوشته‌های ریز در فاصله نزدیک است. سردرد و خستگی چشم هنگام مطالعه هم از علائم شایع هستند.
۵. درمان پیر چشمی با عسل ممکن است؟
هیچ مدرک علمی برای درمان پیرچشمی با عسل وجود ندارد. عسل ممکن است برای سلامت کلی مفید باشد اما دید نزدیک را بهبود نمی‌دهد.
۶. آیا پیر چشمی را میتوان عمل کرد؟
بله، جراحی‌هایی مثل لنز داخل چشمی یا لیزر مخصوص می‌توانند کمک کنند. انتخاب نوع عمل به شرایط فردی بیمار بستگی دارد.
۷. آنچه برای پیرچشمی مضر است چیست؟
کار طولانی با موبایل و نور کم مطالعه می‌تواند علائم را بدتر کند. همچنین سیگار و تغذیه نامناسب روند ضعف چشم را سریع‌تر می‌کند.
۸. آیا پیر چشمی درمان قطعی دارد؟
خیر، درمان قطعی وجود ندارد، اما روش‌هایی مثل عینک، لنز یا جراحی می‌توانند دید را اصلاح کنند. پیشرفت آن طبیعی و اجتناب‌ناپذیر است.
۹. آیا پیر چشمی لیزیک میشود؟
لیزیک معمولی برای پیرچشمی مؤثر نیست اما روشهای لیزری خاص مثل PresbyLASIK یا لیزر مونویژن استفاده می‌شوند. تصمیم با پزشک است.
۱۰. علت پیر چشمی در جوانی چیست؟
گاهی به علت بیماری‌هایی مثل دیابت یا مصرف داروها، علائم پیرچشمی زودتر ظاهر می‌شوند. ژنتیک هم می‌تواند نقش داشته باشد.
۱۱. پیر چشمی از چه سنی شروع میشود؟
معمولاً از حدود ۴۰ سالگی آغاز میشود. شدت آن به تدریج بیشتر شده و تا ۶۰ سالگی ثابت میشود.
