گل مژه یک بیماری چشمی است که بیشتر در اثر تماس دست آلوده فرد به چشم خود ایجاد میشود. این بیماری میتواند یکی یا هر دو چشم فرد را درگیر کند. در ظاهر، این بیماری شبیه یک جوش عفونی در داخل چشم است. همچنین این بیماری باعث درد شدید در داخل چشم میشود. این بیماری مسری نیست و با یک سری از مراقبتها درمان میشود. در این مقاله از سفیر آرامش قصد داریم تا شما را با این بیماری، علتهای بروز آن و سایر نکاتی که باید در مورد آن بدانید آشنا کنیم. پس برای آشنایی بیشتر تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
گل مژه چشم چیست؟
گل مژه یک تودهی قرمز رنگ است علت قرمز شدن ناگهانی چشم نیز ممکن است باشد که در لایهی بیرونی چشم به وجود میآید. این توده حاوی چرک و سلولهای ملتهب شده است که به علت مسدود شدن و یا عفونی شدن فولیکول مو به وجود میآید. داخل گل مژه پر از چرک است و به حدی دردناک است که شما حتی نمیتوانید به آن دست بزنید.
مراقبت از پوست کودک و تمیز نگه داشتن دستهای او میتواند از بروز این بیماری جلوگیری کند. این بیماری مسری نیست و امکان انتقال وجود ندارد مگر اینکه با همان دستی که به گل مژه در چشم فرد بیمار دست زدهاید به چشم خود دست بزنید که در این صورت ممکن است شما نیز مبتلا شوید. بنابراین در هنگام پرستاری بیمار سعی کنید نکات بهداشتی را رعایت کنید.

انواع گل مژه چشم
گل مژهها در چشم با توجه به اینکه کدام ناحیه از چشم را درگیر میکنند به دو دسته مختلف تقسیم میشوند:
- گل مژه بیرونی: این نوع از گل مژه در قسمت بیرونی پلک بالا و پایین ایجاد میشود و باعث عفونت فولیکولهای مژه میشود. این نوع از گل مژه در افراد بسیار رایج است.
- گل مژه زیر چشم درونی: در این حالت گل مژهها در قسمت داخلی پلک به وجود میآیند و علت اصلی آن عفونت غدد داخلی پلک است. در واقع وظیفهی این غدد مرطوب نگه داشتن داخل چشم و جلوگیری از خشک شدن چشم است.
دلیل گل مژه
در داخل پلکها و بهخصوص مژهها، غدد چربی بسیار ریزی وجود دارد که این غدد باعث بروز گل مژه در افراد میشود. این غدهها مثل منافذ هستند و هر کثیفی یا سلول مردهای در سطح پوست باعث بسته شدن این غدد شود، منجر به گل مژه میشود. در برخی موارد، این مشکل بهصورت گل مژه داخل چشم بروز میکند که میتواند باعث درد، تورم و التهاب بیشتر شود.
بعد از بسته شدن این غدد، باکتریها رشد و تکثیر پیدا میکنند و در نهایت باعث بروز این بیماری و عفونت بهخصوص عفونت چشم نوزادان میشود. یک سری از عوامل مثل رعایت نکردن بهداشت چشم، زدن دست آلوده به چشم، استفاده نادرست از لوازم آرایشی، همچنین استفاده از لوازم آرایشی بیکیفیت، بلفاریت و پاک نکردن طولانی مدت لوازم آرایشی از چشم باعث بروز این مشکل میشود.
تفاوت تبخال چشم و گل مژه
گل مژه و تبخال چشم هر دو میتوانند باعث تورم و ناراحتی در ناحیه چشم شوند، اما ماهیت و درمان آنها کاملاً متفاوت است. گل مژه معمولاً به دلیل عفونت باکتریایی در غدد چربی پلک ایجاد میشود و بیشتر به صورت یک برآمدگی قرمز و دردناک روی لبه پلک دیده میشود. در بیشتر موارد، این عارضه با کمپرس گرم، رعایت بهداشت و در صورت نیاز پماد یا قطره آنتیبیوتیک درمان میشود.
در مقابل، تبخال چشم ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس است و برخلاف گل مژه، میتواند سطح قرنیه یا بافتهای عمقیتر چشم را نیز درگیر کند. علائم آن ممکن است شامل درد، قرمزی، حساسیت به نور، ریزش اشک و گاهی کاهش دید باشد. درمان تبخال چشم نیازمند داروهای ضدویروس تخصصی است و استفادهی خودسرانه از دارو یا بیتوجهی به آن میتواند خطر آسیب جدی به قرنیه و بینایی را به همراه داشته باشد.
به طور خلاصه، گل مژه بیشتر یک عفونت سطحی و موضعی در پلک است، در حالی که تبخال چشم یک بیماری ویروسی جدی محسوب میشود که نیازمند تشخیص و درمان فوری توسط چشمپزشک است.
علائم گل مژه
گل مژه نشانههای مختلفی ممکن است از خود بروز دهد که در ادامه به برخی از علائم آن اشاره خواهیم کرد. البته اگر عمل آب مروارید داشته اید این علائم طبیعی خواهد بود.
- احساس درد
- متورم شدن چشم
- احساس خارش
- زیاد اشک ریختن از چشمها
- پوسته پوسته شدن پلک
- احساس وجود چیزی در چشم
- حساس شدن چشم نسبت به نور

به نقل از سایت clevelandclinic:
گل مژهیک برآمدگی قرمز دردناک در لبه پلک شما است. ممکن است شبیه جوش های آکنه به نظر برسد و ممکن است در لمس حساس باشد. گل مژه زمانی ایجاد می شود که یک غده ریز تولید کننده چربی در فولیکول مژه یا پوست پلک شما مسدود شده و عفونت باکتریایی ایجاد شود. اصطلاح پزشکی گلچشم «hordeolum» است.
گلزدگی فقط روی یک پلک معمول است، اما ممکن است روی هر دو پلک نیز گلزدگی ایجاد شود. گل مژه معمولاً یک تا دو هفته طول می کشد و معمولاً خود به خود از بین میرود.
عوارض و خطرات گل مژه
گل مژه به طور کلی و در بسیاری از موارد عوارض جدی ندارد و به طور خود به خود درمان میشود اما ممکن است خطراتی را در موارد نادر به همراه داشته باشد که در ادامه به بررسی آنها خواهیم پرداخت:
- گل مژه میتواند باعث افزایش تولید اشک در چشم افراد شود.
- پلک افراد میتواند بسیار متورم و دردناک شود.
- با توجه به اینکه گل مژه شما چه اندازهای دارد میتواند موجب تاری دید در چشم شود.
- در موارد بسیار نادر عفونت گل مژه ممکن است به سایر قسمتهای چشم انتقال پیدا کند و نیاز باشد که به دکتر مراجعه کنید.
- همانطور که در بالاتر نیز به آن اشاره شد، عفونت موجود در گل مژه در برخی از موارد ممکن است به خودی خود تخلیه نشود و نیاز باشد تا پزشک این کار را انجام دهد.

روشهای درمان گل مژه در منزل
بهترین روش برای درمان گل مژه در ابتدا استفاده از درمانهای خانگی است. بعد از آن در صورتی که درمان نشدید میتوانید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از این روشها اشاره خواهیم کرد:
- درمان سریع گل مژه با استفاده از کمپرس آب گرم
یک دستمال تمیز را بردارید و آن را با آب گرم بشویید و بعد آن را به مدت 10 تا 15 دقیقه روی چشمان خود قرار دهید. این کار را میتوانید در طول روز 3 یا 4 بار انجام دهید. همچنین برای این کار میتوانید از چایهای کیسهای استفاده کنید. آنها را داخل آب گرم قرار دهید و بعد بر روی چشمان خود بگذارید. محققان بر این باورند که چای دارای خاصیت ضدباکتریایی است به همین دلیل برای درمان گل مژه مفید است زیرا با ضدعفونی کردن چشم باعث پیشگیری از عفونت و درمان سریعتر چشم میشود. البته باید بدانید که چای سبز خاصیت آنتیاکسیدانی بیشتری نسبت به چای سیاه دارد.
- درمان خانگی گل مژه شستن پلک
پلک خود را با استفاده از شامپو بچه و آب گرم خوب بشویید. این کار باعث تمیز شدن چشم میشود و از بروز عفونت در چشم جلوگیری میکند.
- شست و شو چشم های برای درمان خانگی گل مژه
ماساژ دادن چشم باعث میشود تا درد چشم کمی آرامتر شود. همچنین به خارج شدن عفونت از گل مژه نیز کمک میکند.
- درمان سریع گل مژه با رعایت بهداشت چشم
سعی کنید از تماس دست با چشم جلوگیری کنید و از لوازم آرایشی بیکیفیت و یا مشترک استفاده نکنید. همچنین در صورت استفاده از لنز، خوب آن را تمیز و ضدعفونی کنید.
- درمان خانگی گل مژه با روغن نارگیل در سریعترین زمان
روغن نارگیل خاصیت ضدباکتریایی دارد و باعث میشود تا التهاب چشم کمتر شود و فرایند درمان نیز سریعتر اتفاق بیفتد.

درمان دارویی گل مژه
برای درمان گل مژه میتوانید به متخصص چشم مراجعه کنید و دکتر با توجه به شرایط شما، بهترین داروی گل مژه در داروخانه را مانند پماد آنتیبیوتیک و پماد استریل مخصوص گل مژه چشم تجویز میکند. در صورتی که این بیماری با داروهای رایج و همچنین مراقبتهای خانگی درمان نشد، چشمپزشک با بیهوشی موضعی اقدام به برداشتن گل مژه میکند. در این عمل برش کوچکی در گل مژه ایجاد میکند و عفونت موجود در آن را خارج میکند. این عمل نیاز به بستری شدن ندارد و در مطب دکتر و بهصورت سرپایی انجام میشود.
گل مژه در کودکان
گل مژه در کودکان نسبت به بزرگسالان شایعتر است، زیرا کودکان اغلب دستهای آلوده خود را به چشمها میزنند و همین موضوع باعث بسته شدن غدد چربی پلک و ایجاد عفونت میشود. این عارضه میتواند علاوه بر ظاهر متورم و قرمز پلک، موجب درد و بیقراری در کودک نیز گردد. والدین باید توجه داشته باشند که هرگز نباید گل مژه کودک را فشار دهند یا دستکاری کنند، چرا که این کار عفونت را تشدید میکند. در صورتی که علائم ادامه پیدا کند یا شدت یابد، مراجعه به چشمپزشک ضروری است تا دارو یا پماد متناسب با سن کودک تجویز شود.
مراقبتهای خانگی برای گل مژه کودکان
استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز یکی از سادهترین و مؤثرترین روشها برای کمک به باز شدن غده مسدود شده و تسریع روند بهبود است. رعایت بهداشت دستها، پرهیز از مالش چشمها و پیگیری توصیههای پزشک، نقش مهمی در درمان و پیشگیری از تکرار گل مژه در کودکان دارد.
روشهای جلوگیری از گل مژه
- سعی کنید بهداشت دستهای خود را رعایت کنید و در طول روز چند بار دستهای خود را با آب و صابون بشویید تا حتی در صورتی که به دلیل حواسپرتی دستهای خود به چشمانتان زدید خطری نداشته باشد.
- سعی کنید از تماس دستهای خود به چشمانتان جلوگیری کنید.
- بدترین کاری که میتوانید در حق سلامتی چشم خود انجام دهید استفاده از لوازم آرایشی مشترک است. بنابراین از لوازم آرایشی دیگران به هیچ وجه استفاده نکنید.
- در صورتی که از لنز استفاده میکنید هر چند وقت یکبار آنها را در آب جوش بجوشانید و سعی کنید بهداشت آن را رعایت کنید.
- اگر به بلفاریت مبتلا هستید، درمان آن را مدیریت کنید.
- میتوانید برای جلوگیری از عود مجدد گل مژه از کمپرس آب گرم بر روی چشمان خود استفاده کنید.
در این مقاله به بررسی بیماری گل مژه در چشم پرداختیم و بیان کردیم که این بیماری دارای دو نوع مختلف است. همچنین گفتیم این بیماری به خودی خود در اکثر موارد درمان میشود. بنابراین، راههای درمان خانگی این بیماری را برای شما برشمردیم و در صورتی که این بیماری درمان نشد، میتوانید به چشم پزشک مراجعه کنید. بعد از آن، علل و عوامل بروز این بیماری را نام بردیم و بیان کردیم که باید به بهداشت چشمان خود اهمیت بدهید. شما هم اگر تجربهای در این مورد دارید، با ما و کاربران سایت در میان بگذارید.
سوالات متداول
1. گل مژه چیست؟
گل مژه یک تودهی قرمز رنگ و دردناک است که در لایهی بیرونی چشم به وجود میآید. این توده حاوی چرک و سلولهای ملتهب شده است و معمولاً به علت مسدود شدن یا عفونی شدن فولیکول مو به وجود میآید.
2. علتهای بروز گل مژه چیست؟
گل مژه به علت مسدود شدن غدد چربی در پلکها و مژهها به وجود میآید. عواملی مانند رعایت نکردن بهداشت چشم، زدن دست آلوده به چشم، استفاده نادرست از لوازم آرایشی و استفاده از لوازم آرایشی بیکیفیت میتوانند باعث بروز این بیماری شوند.
3. آیا گل مژه مسری است؟
خیر، گل مژه به طور کلی مسری نیست. اما اگر با دستی که به گل مژه در چشم فرد بیمار دست زدهاید به چشم خود دست بزنید، ممکن است شما نیز مبتلا شوید.
4. چگونه میتوان گل مژه را در خانه درمان کرد؟
برای درمان گل مژه در خانه میتوانید از کمپرس آب گرم استفاده کنید، پلک خود را با شامپو بچه و آب گرم بشویید، چشمانتان را به آرامی ماساژ دهید و از تماس دست با چشم جلوگیری کنید. همچنین میتوانید از روغن نارگیل برای ماساژ چشم استفاده کنید.
5. چه زمانی برای درمان سریع گل مژه در خانه باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر گل مژه با درمانهای خانگی و داروهای رایج درمان نشد، یا اگر عفونت به سایر قسمتهای چشم انتقال پیدا کرد، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است با بیهوشی موضعی اقدام به برداشتن گل مژه کند.
6. سریع ترین درمان گل مژه چیست؟
سریعترین درمان گل مژه استفاده مکرر از کمپرس گرم روی پلک است که به نرم شدن و تخلیه چرک کمک میکند و التهاب را کاهش میدهد.
7. بهترین پماد چشمی برای گل مژه کدام است؟
بهترین پماد چشمی برای گل مژه معمولاً پمادهای آنتیبیوتیک مانند فوراسین یا اکسیتتراسایکلین است که باید زیر نظر پزشک مصرف شود.
8. عوارض گل مژه چشم چیست؟
عوارض گل مژه چشم شامل تورم شدید، درد، التهاب و در موارد نادر گسترش عفونت به سایر بخشهای چشم است.
9. چرا گل مژه میزنیم؟
گل مژه به دلیل مسدود شدن غدد چربی پلک و عفونت باکتریایی که معمولاً ناشی از تماس دست آلوده با چشم است، به وجود میآید.
10. بهترین قطره درمان گل مژه چیست؟
قطره درمان گل مژه معمولاً قطرههای آنتیبیوتیک چشمی است که برای کاهش عفونت و التهاب تجویز میشود و در کنار پماد استفاده میشود.
11. کدام پماد برای گل مژه استفاده میشود؟
پماد برای گل مژه داروی موضعی آنتیبیوتیک است که به کاهش عفونت و التهاب پلک کمک میکند و معمولاً توسط پزشک تجویز میشود.
12. گل مژه چند روز طول میکشد؟
گل مژه معمولاً بین ۷ تا ۱۴ روز طول میکشد تا به طور طبیعی بهبود یابد، البته رعایت مراقبتهای خانگی میتواند این زمان را کوتاهتر کند.
13. گل مژه را چگونه درمان کنیم؟
گل مژه را با رعایت بهداشت، کمپرس گرم، شستوشوی ملایم پلک و در صورت نیاز استفاده از پماد یا قطره آنتیبیوتیک درمان میکنیم.
14. پماد برای گل مژه چیست؟
پماد برای گل مژه معمولاً شامل آنتیبیوتیک یا پماد استریل چشمی است که به کاهش عفونت و التهاب کمک میکند. این دارو باید زیر نظر چشمپزشک تجویز و مصرف شود.
این بیماری در خانمها به علت استفاده از لوازم آرایش بسیار شایع تر هست.
سلام ممنونن
ممنون
سلام بله درسته