پارکینسون یا فلج رعشهای یکی از بیماریهایی است که این روزها در بسیاری از افراد مسن میتوانیم آن را ببینیم. این بیماری معمولا ابتدا یک سمت بدن را درگیر کرده و کم کم به مناطق دیگر منتقل میشود. بیماری پارکینسون مشکلاتی را برای سیستم عصبی ایجاد میکند که باعث ایجاد اختلال در تولید و هدایت سیگنالهای عصبی خواهند شد. در واقع به دلیل تخریب سلولهای مغز و اعصاب، دیگر بدن نمیتواند بعضی از پیامرسانهای شیمیایی مثل دوپامین را تولید کند. به همین دلیل است که عملکرد مغز افت کرده، دیگر مانند قدیم فعالیت نداشته و نیازمند درمان پارکینسون در خانه است.
لرزش جزئی که در یکی از دستان ایجاد میشود، جزء اولین علائم این مشکل بوده و باید درمان بیماری پارکینسون آغاز شود. همچنین فرد مبتلا کم کم در برخی از عضلات خود احساس انقباض کرده و حس میکند نمیتواند آنها را با سرعت قبل تکان دهد. این موضوع حتی گاهی با درد هم همراه میشود. از جمله علائم دیگری که در افراد مبتلا به پارکینسون دیده میشوند، عدم تعادل در حین صحبت کردن، ریزش آب دهان، زوال عقل، مشکلات مربوط به گوارش، افزایش فشار خون، یبوست و … هستند که به مرور بیشتر شده و زندگی فرد را با مشکلات جدی روبهرو میکنند. در این مطلب میخواهیم در مورد جدیدترین روش درمان پارکینسون ، روشهای پیشگیری و … صحبت کنیم. با مرکز پرستاری سفیر آرامش همراه باشید.
روشهای تشخیص بیماری پارکینسون
در حال حاضر، برای تشخیص بیماری پارکینسون، آزمایش مخصوصی وجود ندارد. تشخیص توسط پزشک مغز و اعصاب با استفاده از سابقه پزشکی، بررسی علائم و معاینه عصبی و فیزیکی انجام خواهد شد. همچنین اسکن SPECT و اسکن DAT هم به تشخیص بیماری کمک میکند.
به علاوه ممکن است از فرد بیمار بخواهند که آزمایش خون را هم انجام دهد تا سایر شرایط مانند علائم تشدید کننده نیز پیگیری شوند. تستهای تصویربرداری مانند MRI، سونوگرافی مغز و اسکن PET نیز ممکن است برای رد کردن بیماریهای دیگر انجام شوند.
گاهی اوقات تشخیص بیماری پارکینسون زمانبر میشود. توصیه میشود فرد با متخصصان مغز و اعصاب آموزش دیده در زمینه اختلالات حرکتی به طور منظم در ارتباط باشد تا وضعیت و علائم بیماری او بررسی شوند. همچنین، محققان در حال مطالعه آزمایشهای جدیدی هستند که به تشخیص بیماری پارکینسون قبل از شروع علائم کمک میکنند. این آزمایشات هنوز در مراحل پژوهشی هستند و نیاز به بررسیهای بیشتر دارند. دانستن این نکات در زمان مراقبت از بیمار بسیار مهم است.
آیا بیماری پارکینسون قابل درمان است؟
در حال حاضر درمان بیماری پارکینسون به صورت قطعی وجود ندارد، اما با استفاده از داروهای خاص و در صورت نیاز عمل جراحی، میتوان علائم بیماری را کاهش داد و پیشرفت آن را کنترل کرد.
استفاده از داروها، از جمله لوودوپا، میتواند به بهبود علائم پارکینسون کمک کند. این داروها با افزایش غلظت دوپامین در مغز، علائم بیماری را کاهش میدهند. همچنین، داروهای دیگری نیز برای بهبود پارکینسون استفاده میشوند که در میان آنها میتوانیم به آگونیستهای دوپامین که نقش دوپامین را در مغز تقلید میکنند، اشاره کنیم.
در صورتی که داروها موثر نباشند، روشهای جراحی مانند تحریک عمقی مغز (DBS) نیز برای بهبود علائم استفاده میشود. در این روش، با قرار دادن الکترودها در مغز، باعث تحریک مغز شده و علائم حرکتی ناشی از پارکینسون را کنترل میکنند. علاوه بر این، روشهای درمانی دیگری همچون فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتار درمانی، ورزش هوازی و تغییر در سبک زندگی نیز میتوانند در بهبود علائم پارکینسون موثر باشند.
اگرچه پارکینسون یک بیماری جدی است، اما با تشخیص زودهنگام و استفاده مناسب از درمانها، امید به زندگی و کاهش علائم بیماری وجود دارد.
درمان پارکینسون با سلول های بنیادی
سلولهای بنیادی پتانسیل تبدیل شدن به انواع سلولهای تخصصی در بدن را دارند و راه درمان بیماری پارکینسون ، استفاده از این سلولها است. البته به گفته محققان هنوز این درمان قطعی نشده و آزمایشات بالینی با استفاده از iPSC ها نشان دادهاند که تنها به بهبود علائم حرکتی و غیرحرکتی مرتبط با بیماری پارکینسون کمک کردهاند. درمان با سلولهای بنیادی شبیه به پیوند عضو بوده و نیاز به استفاده از سیستمهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است تا از پس زده شدن سلولها توسط بدن جلوگیری شود. استفاده از سلولهای بنیادی مشتق شده از خود بدن نیز امکانپذیر است، اما این روش ممکن است پرهزینهتر و زمانبرتر باشد.
درمان پارکینسون با سلولهای بنیادی هنوز در مراحل اولیه آزمایشات بالینی قرار داشته و طی 4 تا ۸ سال آینده، در صورت موفقیت آزمایشات فعلی، در دسترس عموم قرار میگیرد. آزمایشات بالینی به صورت مرحلهای انجام میشوند و تعداد شرکتکنندگان در هر دوره بیشتر میشود. هدف این آزمایشات، ارزیابی ایمنی و اثربخشی درمان این سلولها است.
درمان پارکینسون پیشرفته
بیماری پارکینسون parkinson در حالت پیشرفته باعث بروز مشکلات تنفسی، ناتوانی در حرکت و صحبت کردن، ناتوانی در انجام فعالیتهای روزمره بدون کمک، مشکل در خوردن و آشامیدن و … میشود که در این هنگام نیاز به یک پرستار یا یکی از اعضای خانواده به شدت احساس خواهد شد.
در این مرحله چالشهای حرکتی بسیاری وجود دارد و مراقبان باید با در نظر گرفتن روشهای ایمن، به فرد مبتلا به پارکینسون کمک کنند. پیادهروی در منزل، استفاده از تکنیکهای تصویری یا موسیقی و ایجاد شرایط راحتتر برای انجام فعالیتهای روزمره میتوانند به فرد مبتلا کمک کنند تا حس بهتری را در خود ایجاد کرده و فعالیت داشته باشد.
داروها نیز نقش مهمی را در این مرحله از بیماری اجرا میکنند و باید به موقع مصرف شوند. برخی از علائم پارکینسون میتوانند بر روی فکر و روان فرد تاثیر گذاشته و شخص را دچار اضطراب، افسردگی و فراموشی کنند. در صورتی که علائم بیماری بدتر شده یا تغییراتی در آنها ایجاد شود، نیاز است که فرد بیمار به پزشک مراجعه کند.
روشهای پیشگیری از بیماری پارکینسون
مطالعات اخیر نشان داده که برخی از فاکتورها و تغییر در سبک زندگی میتوانند به کاهش خطر بیماری پارکینسون و کنترل علائم آن کمک کنند. در ادامه، به برخی از این موارد اشاره خواهیم کرد:
- انجام فعالیتهای ورزشی منظم و هوازی مانند پیادهروی، دوچرخهسواری یا شنا میتوانند به حفظ سلامت عمومی و کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون کمک کند. تحقیقات نشان داده است که فعالیت بدنی منظم میتواند عوامل التهابی و اکسیداتیو را کاهش داده و از سیستم عصبی محافظت کند.
- برخی مواد شیمیایی مانند آفتکشها یا سموم مختلف، میتوانند دلیلی برای ایجاد بیماری پارکینسون باشند. بنابراین عدم تماس با آنها به نوعی باعث پیشگیری از بروز این بیماری خواهد شد.
- تحقیقات نشان داده که برخی تغییرات در رژیم غذایی نیز از بروز این بیماری جلوگیری میکنند. به عنوان مثال، مصرف بیشتر میوهها و سبزیجات، ماهی، مواد مغذی مانند ویتامین D و ویتامین E و کاهش مصرف چربیهای اشباع شده و غذاهای پرچرب از بروز این بیماری پیشگیری خواهند کرد.
کیفیت زندگی بیماران پارکینسون را بهبود ببخشید…
همانطور که گفته شد، بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی است که حرکات فرد را مختل میکند. اگر فردی به این بیماری مبتلا شود، نیازمند مراقبتهای بیشتر بوده و استفاده از یک پرستار میتواند به او کمک کند تا فعالیتهای روزمرهاش را راحتتر انجام دهد.
به همین منظور، شرکت پرستاری سفیر آرامش، برای طی کردن روند درمان بیماری پارکینسون ، پرستارانی را به منزل بیماران اعزام میکند. پرستاران به بهبود علائم کمک کرده و به خوبی از فرد مبتلا به پارکینسون مراقبت میکنند. درخواست خدمات پرستاری از سفیر آرامش و درمان پارکینسون در خانه نیز میتواند از طریق تماس تلفنی یا درخواست آنلاین با شرکت صورت بگیرد.
سوالات متداول
علت اصلی پارکینسون چیست؟
علت اصلی پارکینسون ناشناخته است، اما فقدان دوپامین، علائم آن را ایجاد میکند.
بهبود علائم پارکینسون چگونه انجام میشود؟
کاهش علائم بیماری و بهبود کیفیت زندگی با استفاده از داروها، فیزیوتراپی، تغییرات رژیم غذایی و در برخی موارد، جراحی امکانپذیر است.
درمان با سلولهای بنیادی چگونه به بیماری کمک خواهد کرد؟
درمان با سلولهای بنیادی میتواند بهبود علائم حرکتی و غیرحرکتی مرتبط با بیماری پارکینسون را به دنبال داشته باشد.
آیا اکنون امکان درمان با سلولهای بنیادی وجود دارد؟
خیر. آزمایشات بالینی سلولهای بنیادی هنوز در مراحل اولیه بوده و مدتی طول میکشد تا به مرحله درمان عمومی برسد.
آیا درمان دیگری به جز سلولهای بنیادی برای بیماری پارکینسون در حال بررسی است؟
بله. در آینده، با پیشرفت تکنولوژی و پژوهشهای بیشتر، شاید درمانهای نوین دیگری نیز برای پارکینسون کشف شوند.
چگونه بفهمیم پارکینسون داریم؟
برای تشخیص پارکینسون، نیاز به مشاوره پزشک و ارزیابی دقیق و تخصصی در این زمینه است.
مشکلات روانی بیماری پارکینسون کدامند؟
علاوه بر علائم حرکتی، بیماران پارکینسون ممکن است با افسردگی، اضطراب و مشکل در حافظه نیز روبهرو شوند.