ضعف در گردش خون پاها و شناخت عوارض آن و راههای پیشگیری و درمان

ضعف در گردش خون پاها می‌تواند باعث سرد شدن، بی‌رنگ شدن یا بی‌حس شدن پا شود. گاهی اوقات، این شرایط علامت یک بیماری زمینه ای است.

سیستم گردش خون، اکسیژن و مواد مغذی را به سلولها  منتقل می‌کند. اگر رگ های خونی در یک منطقه بسته، سفت یا فشرده شوند، ممکن است گردش خون کاهش یابد. در این مقاله، علائم ضعف در گردش خون پا، علل احتمالی، درمان‌ها و روش های مراقبت از خود حتی به کمک پرستار بیمار را بررسی خواهیم کرد.

پیشنهاد مقاله : با علل هایپرکالمی یا افزایش سطح پتاسیم خون آشنا شوید

علائم و نشانه ها

افرادی که گردش خون ضعیفی دارند ممکن است احساس سرما یا بی‌حسی در پاهای خود داشته باشند. همچنین ممکن است متوجه تغییر رنگ شوند. پاها ممکن است قرمز، آبی، بنفش یا سفید شوند.

این علائم ممکن است در شرایط خاص بدتر شوند، مثلاً وقتی شخصی برای مدت طولانی بی‌حرکت می‌نشیند یا در هوای سرد بیرون می‌رود. با این حال ، برای برخی از افراد ، این علائم ممکن است ثابت باشد یا به دلیل یک بیماری زمینه ای افزایش یابد .

علائم ضعف در گردش خون  می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• پوست خشک یا ترک خورده
• ریزش مو روی پاها
• ناخن های پا ضعیف
• ترمیم کُند زخم
• علل زمینه ای

در زیر برخی از بیماریهای زمینه ای شرح داده شده که ممکن است باعث ضعف در گردش خون شوند.

بیماری رینولد

سندرم بیماری رینولد باعث تنگ شدن رگهای خونی در هنگام سرما خوردگی یا گاهی اوقات در هنگام استرس می‌شود. این بیماری باعث ضعف در گردش خون در انگشتان دست و پا می‌شود. همچنین ممکن است روی بینی، گوش، نوک سینه ها و لب ها تأثیر بگذارد.

علائم شامل

این علائم شامل موارد زیر می‌باشد:

• انگشتان دست یا پا سفید یا آبی می‌شوند
• اندام های سرد
• درد
• بی حسی
• مور مور
• احساس سوزش

این علائم می‌توانند در حدود 1 دقیقه یا چند ساعت ادامه داشته باشند.

بیشتر افراد مبتلا به سندرم  رینود شکل اولیه این بیماری را نشان می‌دهند. برخی از افراد رینود ثانویه دارند که در نتیجه بیماری دیگری رخ می‌دهد. راینود ثانویه شدیدتر است. هیچ درمانی برای رینود وجود ندارد، اما می‌توان با کمک درمان پزشکی و تغییر سبک زندگی علائم را کاهش داد.

آکروسیانوز

آکروسیانوز بیماری است که باعث کبود شدن اندام ها مانند انگشتان پا می‌شود. این امر هنگامی اتفاق می‌افتد که رگ های خونی منقبض شده و به طورکلی باعث ضعف در گردش خون در اندام و کاهش میزان اکسیژن می‌شود.

این وضعیتی مشابه پدیده رینود است، اما دانشمندان اطلاعات کمتری از عملکرد این بیماری دارند. علائم اصلی عبارتند از:

• انگشتان دست  یا انگشتان پا  آبی رنگ می‌شود
• پوست سرد و مرطوب
• ورم
• نبض طبیعی

مانند رینولد، دو نوع آکروكیانوز وجود دارد: اولیه و ثانویه. آکروكیانوز اولیه به خودی خود اتفاق می‌افتد و به طور معمول هر دو طرف بدن، به عنوان مثال، هر دو پا را درگیر می‌كند. دانشمندان هنوز نمی دانند که چه عواملی باعث بروز این شرایط می‌شود و بهترین روش درمان این بیماری چیست.

آکروكیانوز ثانویه اغلب فقط یك طرف بدن را درگیر می‌كند و می‌تواند نتیجه بسیاری از شرایط باشد، از جمله اختلالات خوردن، اختلالات خونی و شرایط ژنتیكی.

دیابت

اگر فردی به دیابت مبتلا باشد، در معرض آسیب عروق خونی قرار دارد. در صورت عدم درمان و بالا بودن سطح گلوکز خون به مدت طولانی شرایط برای بروز ضعف در گردش خون  در اندامها به ویژه پاها فراهم می‌شود.

ضعف در گردش خون  باعث ایجاد زخم در پاها یا عدم ترمیم زخمها می‌شود که می تواند شرایط خطرناکی را فراهم کند. مدیریت موثر دیابت می‌تواند به جلوگیری از مشکلات پا کمک کند. افراد دیابتی باید سالانه معاینه پا را انجام دهند تا مطمئن شوند که گردش خون ضعیف، زخم یا نوروپاتی در آنها ایجاد نشده است.

تصلب شرایین

اگر فشار خون فرد بیش از حد بالا باشد، می‌تواند سخت شدن رگها را به دنبال داشته باشد. این شرایط باعث ضعف در گردش خون می‌شود زیرا خون از خلال رگها به راحتی عبور نمی‌کند.

برخی از افراد مبتلا به تصلب شرایین هیچ علائمی ندارند، در حالی که دیگران ممکن است برخی عوارض را نشان دهند. علائم بسته به اینکه در کدام شریان تأثیر گذاشته است متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• فشار در قفسه سینه
• تنگی نفس
• ضربان قلب نامنظم
• ضعف
• مشکلات تنفسی
• گیجی
• سرگیجه

درمان تصلب شرایین می‌تواند شامل تجویز دارو برای کنترل کلسترول باشد یا با روشهای جراحی رگهای مسدود شده را باز کرده  و یا تجمع پلاک را بر می‌دارند.

بیماری شریان محیطی

در صورت عدم درمان، تصلب شرایین می‌تواند به بیماری شریان محیطی (PAD) تبدیل شود. PAD زمانی ایجاد می‌شود که پلاک در عروق جمع شود. این شرایط می‌تواندباعث ضعف در گردش خون  یا حتی در مواردی توقف گردش خون شود. در نتیجه منجر به مرگ بافتی و قطع عضو می‌شود.

علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پا درد
• ضعف در پاها
• گرفتگی پا
• ناخن های پا رشد نمی‌کنند
• رنگ پریدگی یا کبودی پاها

داروهای تجویز شده می‌توانند علائم را در افراد کاهش دهند. در موارد شدیدتر، ممکن است فرد نیاز به جراحی داشته باشد.

عوامل افزایش دهنده ضعف در گردش خون

عواملی که می‌توانند احتمال ضعف در گردش خون را افزایش دهند عبارتند از:

• بی تحرکی جسمی
• سیگار کشیدن
• کلسترول بالا
• فشار خون بالا

سیگار کشیدن می‌تواند با تأثیر بر سیستم قلب و عروق، گردش خون را کاهش دهد. این شرایط  خطر آرترواسکلروز و PAD  را افزایش می‌دهد.

کافئین، الکل و استرس همچنین می‌توانند رگ های خونی را منقبض کنند، باعث ایجاد یا بدتر شدن مشکلات گردش خون شوند. بر اساس یک مطالعه در سال  2015، برخی از شکلهای  نشستن نیز ممکن است باعث ضعف در گردش خون در پاها شود.

تشخیص

پزشک می‌تواند مشکلات گردش خون و هرگونه مسئله زمینه ای  را که باعث بروز این مشکل شده است را تشخیص دهد .برای تشخیص درست، سابقه پزشکی و زمان بروز علائم بیمار بررسی می‌شود .

پزشکان ممکن است رینود یا آکروسیانوز را براساس علائم و معاینه بدنی تشخیص دهند. آنها همچنین ممکن است تحریک سرما را برای مشاهده پاسخ بدن یا کاپیلاروسکوپی ناخن که می‌تواند بیماری های مرتبط با رینود ثانویه را نشان دهد، بررسی  کنند.

پزشکان PAD را از طریق معاینه فیزیکی و با مقایسه فشار خون در بازوی فرد و مچ پا تشخیص می‌دهند. همچنین از طریق آزمایش خون و ادرار، قند خون و احتمال دیابت را بررسی کنند.

چگونه گردش خون را در خانه بهبود دهیم

بهترین روش برای بهبود ضعف در گردش خون در پا، درمان هرگونه بیماری زمینه ای است که ممکن است باعث آن شود. اگر پزشکان نتوانند علت را مشخص کنند، تعدادی از استراتژی های مراقبت از خود می‌توانند کمک کنند.

افراد می توانند این موارد را امتحان کنند

افراد می‌توانند از روش های زیر استفاده کنند مانند:

1. حرکت بیشتر
2. ماساژ
3. تکنیک های آرام سازی
4. اجتناب از کافئین، نیکوتین و الکل
5. پوشیدن جوراب واریس

در ادامه به توضیح کامل‌تری از آن می‌پردازیم.

1. حرکت بیشتر

یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که انجام کشش های ساده پا می‌تواند به بهبود عملکرد عروق پس از 12 هفته کمک کند. رژیم کششی باعث سفت شدن عروق می‌شود که به اتساع آنها کمک می کند. از نشستن طولانی مدت خوداری کنید.

2. ماساژ

ماساژ پا می‌تواند گردش خون را تحریک کند. افراد مبتلا به سندرم رینولد ممکن است دریابند که این روش به آنها در کاهش حملات و کوتاه شدن مدت آن کمک می‌کند.

3. تکنیک های آرام سازی

ورزش های تنفسی، مدیتیشن، یوگا و تای چی می‌توانند به کنترل استرس های اجتناب ناپذیر کمک کنند.

4. اجتناب از کافئین، نیکوتین و الکل

کافئین و الکل می‌تواند رگ های خونی را منقبض کرده و باعث تشدید رینود شود. سیگار کشیدن خطر بیماری های قلبی عروقی را افزایش می‌دهد.

5. پوشیدن جوراب واریس

جوراب واریس به پاها فشار وارد می‌کنند و خون را مجبور می‌کنند تا دوباره به سمت قلب حرکت کند.

6. گرم ماندن

اگر ضعف در گردش خون در شرایط سرماخوردگی بدتر شد، خانه را در دمای مناسب نگه دارید و به صورت لایه لایه لباس بپوشید. در صورت نیاز از گرم کننده های دست یا پا استفاده کنید.

7. چه موقع با یک پزشک تماس بگیرید

هر کسی که مشکلات پایدار ضعف در گردش خون در پاها را تجربه می‌کند، باید با پزشک مراجعه کند. گاهی اوقات، این علامت یک بیماری زمینه ای است که نیاز به درمان دارد.

در صورت داشتن این علائم آن را جدی بگیرید :

• تورم در یک یا هر دو اندام
• دردی که از ساق پا  شروع می‌شود
• سردی
• تغییر رنگ پوست

این علائم می‌تواند نشان دهنده ترومبوز وریدی عمقی باشد، که می‌تواند زندگی را تهدید کند.

مرکز پرستاری سفیر آرامش با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و کادری مجرب و حرفه ای در زمینه ارائه خدمات پرستاری در منزل به صورت شبانه روزی در خدمت شما عزیران است برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس حاصل فرمایید.

سوالات متداول

علائم ضعف در گردش خون شامل چه مواردی می‌شود؟

ناخن های پا ضعیف ، علل زمینه ای، ریزش مو روی پاها، ترمیم کُند زخم و پوست خشک یا ترک خورده.

آکروسیانوز چیست؟

بیماری است که باعث کبود شدن اندام ها مانند انگشتان پا می‌شود این زمانی اتفاق می‌افتد که  رگ های خون منقبض شده و باعث ضعف در گردش خون و کاهش میزان اکسیژن می‌شود.

اگر کسی به دیابت مبتلا باشد در معرض آسیب عروق خونی می‌باشد؟

بله و در صورت عدم درمان و بالا بودن سطح گلوکزخون به مدت طولانی باعث به وجود آمدن مشکلات در گردش خون می‌شود.

چرا مرکز خدمات پرستاری سفیر آرامش را برای انتخاب پرستار استفاده کنیم؟

مرکز خدمات پرستاری سفیر آرامش مرکزی معتبر با نیروهای دارای سابقه کاری می‌باشد.