چگونه از نوزاد نارس در منزل پرستاری کنیم؟

نوزادانی که در ماه 9 بارداری به دنیا می آیند به نوزادان کامل معروف هستند. این نوزادان پس از 24 الی 48 ساعت در صورت نبود مشکل از بیمارستان مرخص می شوند. اما نوزادانی که زودتر به دنیا می آیند عموما نیاز به نگهداری و مراقبت بیشتری هستند به این کودکان که عموما به آنها نوزادان نارس گفته می شود. مراقبت از نوزاد نارس به مراتب سخت تر و تخصصی تر از نوزادان عادی است. حساسیت این دوران آنقدر زیاد است که در برخی موارد شما برای نگهداری نوزاد نارس در منزل نیاز به کمک پرستار کودک دارید تا بتواند کار را به صورت اصولی انجام دهد. یکی از مشکلات نوزادان نارس، بیخوابی و بی قراری است پرستار کودک با راهکار‌ها و متدهایی علمی به تقویت خواب نوزاد می پردازد. در این مقاله قصد داریم که شما را با مبحث  چگونگی مراقبت از نوزاد نارس آشنا کنیم. پس در ادامه با ما همراه باشید.

در چه مواقعی نوزادان به‌صورت نارس متولد می‌شوند؟

معمولا یک بارداری نرمال و طبیعی چیزی بین 39 هفته زمان می‌برد. اگر زایمان به‌نوعی قبل از این زمان رخ دهد، نوزاد نارس تلقی خواهد شد. امروزه با پیشرفت علم، نوزادانی که وزن کمی دارند و تقریبا به یک کیلوگرم می‌رسند، شانس زنده ماندن را دارند. طبق آمار، نوزادانی که قبل از هفته سی و هشتم متولد می‌شوند، معمولا در درازمدت یا در هنگام تولد مشکلات جسمی دارند که باید مراقبت‌های کاملی از آن‌ها بشود. نوزادهای نارس معمولا پوست بسیار نازکی دارند به طوری که رگ‌های بدن کاملا قابل مشاهده هستند. به دلیل این که پوست آن‌ها نازک است، پس چربی کمتری در سطح پوست خود دارند و اگر آن‌ها را درون اتاق و دمای معمولی قرار دهید، به‌سرعت احساس سرما می‌کنند.

پس برای اینکه مشکل گرمای آن‌ها حل بشود، معمولا نوزادان را زیر دستگاه‌هایی قرار می‌دهند که دمای مناسب برای گرم نگه داشتن آن‌ها تامین شود. سیستم تنفسی نوزادان هنوز به طور کامل تکامل نیافته است؛ بنابراین معمولا تنفسی ناقص و گریه‌های آرامی دارند. همانطور که پیش تر گفتیم خواب برای این دسته از نوزادان سخت است پس باید با روش های مختلف به تقویت خواب نوزاد بپردازید.

اصول مراقبت از نوزاد نارس در منزل

نوزادان نارس در هنگام تولد سیستم ایمنی کاملی ندارد و بیشتر از دیگر نوزادان نیاز به مراقبت و توجه دارند تا زمانی که دوران رشد و تکامل را طی کنند. یکی از دلایل نارس بودن نوزاد میتواند معایب ورزش و دویدن در دوران بارداری باشد. مراقبت از نوزاد نارس در منزل بسیار سخت تر است، این کودکان بیشتر در معرض بیماری های خاص قرار دارند. لازم است که والدین به اصول مراقبت از نوزاد نارس در خانه آشنا باشند.در کودکان نارس سندرومی به نام مرگ ناگهانی نوزاد وجود دارد. حال ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که، سندروم مرگ ناگهانی نوزاد چیست؟

سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (Sudden Infant Death Syndrome یا(SIDS به مرگ ناگهانی و غیرقابل توضیح نوزادان زیر یک سال گفته می‌شود. این حادثه معمولاً در حین خواب نوزاد اتفاق می‌افتد و نمی‌توان دلیل مشخصی برای آن یافت. SIDS یکی از دلایل اصلی مرگ در نوزادان است و معمولاً در مدت زمان کوتاهی بین یک ماه تا یک سالگی به وقوع می‌پیوندد.

دلایل بروز این سندروم عبارت است از:

• خواب در وضعیت نامناسب
• محیط خواب ناامن
• قرار گیری در معرض سیگار
• نارس بودن نوزاد
• سن پایین مادر
• عدم تغذیه با شیر مادر

در ادامه تعدادی از از اصول نگهداری از نوزاد نارس را برای شما ذکر می کنیم تا از بروز این سندروم جلوگیری کنیم.

• از نگهداری نوزاد در مکانی در معرض هوای مستقیم خودداری کنید.
• دمای اتاق را بین 22 تا 24 تنظیم کنید
• تغذیه مناسب یکی از مهم ترین اصول مراقبت از نوزاد نارس در خانه است.
• در مراقبت از نوزاد نارس باید به طور مداوم قد و وزن آن را برای اطمینان از درستی روند رشد اندازه بگیرید.
• نوزادان نارس به دلیل سیستم ایمنی ضعیف تر نسبت به بقیه، باید از برخورد آن‌ها با افراد دارای بیماری عفونی جلوگیری شود.
• در نگهداری از نوزاد نارس در منزل چک کردن علائم حیاتی بسیار مهم است. سعی کنید به طور مداوم ضربان قلب، تنفس، دمای بدن او را چک کنید.
• پوست نوزادان نارس بسیار حساس است. سعی کنید در صورت امکان از برخورد آن با مواد شیمیایی جلوگیری کنید.
• نوزادان نارس خواب نامنظم تر و بیقراری بیشتری نسبت به دیگر نوزادان دارند. فراهم کردن محیط خواب آرام و مطمئن بسیار می تواند در تکامل و رشد نوزادان موثر باشد.
• از آنجایی که ممکن است در نوزادان نارس مشکلات متفاوتی رخ دهد. معاینات منظم پزشکی برای اطمینان از سلامت نوزاد بسیار مهم است.

نکات مهم در مراقبت از نوزاد نارس در منزل

اگر نکات لازم برای مراقبت از نوزاد نارس در خانه را به درستی انجام ندهید نوزاد شما ممکن است به بیماری هایی زمینه ای مبتلا شود. این بیماری های زمینه ای عبارت است از:

• مشکلات تنفسی
• بیماری‌های قلبی
• مشکلات دستگاه گوارش
• یرقان
• کم‌ خونی یا تالاسمی مینور
• عفونت

برای مراقبت از نوزاد نارس در خانه باید نکاتی ر ا در نظر بگیرید. رعایت این نکات ضمن تضمین سلامت نوزادان، از سندروم مرگ ناگهانی نوزادان نارس نیز جلوگیری خواهد کرد. در ادامه تعدادی از نکات مهم در مراقبت از نوزاد نارس در منزل را برای شما عنوان می کنیم.

• اندازه گیری دمای بدن نوزاد: دمای بدن نوزاد نارس باید در حدود 36.6 تا 37.8 باشد.
• تنظیم زمان خواب نوزاد: نوزادان نارس نسبت به دیگر نوزادان خواب نامنظم تری دارند، تنظیم ز مان خواب نوزاد می تواند به رشد بهتر نوزاد کمک کند.
• سعی کنید کودک را به پشت بخوابانید.
• برای مراقبت از نوزاد نارس توصیه می شود که در هنگام خواب از پتو های سبک استفاده شود.
• هنگام نگهداری از نوزاد نارس در منزل برای جلوگیری از خفگی نوزاد، حتما اطمینان حاصل کنید که پتو را تا شانه او کشیدید.
• برای نگهداری از نوزاد نارس در خانه باید تا 6 ماه محل خواب او در نزدیکی یا در کنار شما باشد.
• مصرف سیگار در کنار نوزاد نارس ممنوع است.
• مراقبت از مفاصل نوزادان به علت نرمی مفصل بسیار مهم است. این نوزادان بیشتر از دیگر نوزادان در معرض در رفتگی لگن هستند.
• برخی از نوزادان نارس دچار مشکلات شنوایی هستند، انجام تست شنوایی در این نوزادان بسیار مهم و واجب است.

به نقل از mayoclinic.org :

اگر نوزاد نارس به دنیا بیاورید، احتمالاً نوزاد شما باید در یک مهد کودک ویژه در بیمارستان بماند. برخی از نوزادان باید زمانی را در واحدی بگذرانند که از آنها مراقبت می کند و از نزدیک سلامت آنها را شبانه روز پیگیری می کند. به این واحد مراقبت های ویژه نوزادان (NICU) می گویند.

یک گام پایین تر از NICU یک مهد کودک مراقبت های متوسط ​​است که مراقبت های ویژه کمتری را ارائه می دهد. واحدهای ویژه مهد کودک با ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و تیمی که برای کمک به نوزادان نارس آموزش دیده اند، کار می کنند.

ممکن است کودک شما بلافاصله پس از زایمان برای تغذیه و سازگاری با او به کمک بیشتری نیاز داشته باشد. تیم مراقبت های بهداشتی شما می تواند به شما کمک کند تا بفهمید چه چیزی مورد نیاز است و برنامه مراقبت از کودک شما چگونه خواهد بود. با خیال راحت از آنها سوال بپرسید.

راه های نگهداری از پوست نوزادان نارس در خانه

شما می توانید با شناسایی نوع پوست نوزاد خود به راحتی و بدون مشکل در خانه کارهای لازم برای ترمیم پوست آن ها را انجام دهید. نگهداری از پوست نوزادان یکی از اصول مهم و حتمی در مراقبت از نوزاد نارس است. برای نگهداری از پوست نوزادان نارس در خانه می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• یکی از نکات مهم در نگهداری از نوزاد نارس در منزل مبحث حمام کردن آن ها است. زمانی که کودک از نظر جسمی به ثبات رسید، می توانید او را به حمام ببرید. توجه داشته باشید که وضعیت پوستی نوزاد خود را برای فهمیدن مدت زمان شسشتو بررسی کنید.
• میزان حمام مورد نیاز برای مراقبت از نوزاد نارس هفته ای 2 الی 3 بار است. در صورتی که به دفعات بیشتری نیاز داشتید، می توانید از پنیه و آب استفاده کنید.
• سعی کنید هنگام نگهداری نوزاد نارس در منزل، تنها از آب برای شستشو آن استفاده کنید. در صورتی که می خواهید از مواد شیمیایی و آب استفاده کنید، حتما آن را از لحاظ سازگاری با پوست نوزاد چک کنید.
• سعی کنید حدالامکان از بروز حساسیت های پوستی در کودک جلوگیری کنید. تمیز و خسک کردن پوشک نوزاد می تواند به کاهش حساسیت پوستی کمک می کند.
• هنگام نگهداری از نوزاد نارس در منزل اگر حس کردید کودک شما دارای پوست خشک است، به هیچ عنوان بدون دستور پزشک از کرم نرم کننده استفاده نکنید.

انتظاراتی که باید از مراقبت از نوزاد نارس در منزل داشته باشید

به‌طورکلی نگهداری و پرستاری از نوزاد نارس در منزل، می‌تواند دلهره­آور باشد؛ زیرا در بیمارستان معمولا تجهیزات و پزشکان خبره‌ای هستند که آن‌ها را نمی‌توانید در خانه بیابید. اما یک سری از اقدامات می‌تواند این کار را کمی راحت‌تر کند. همچنین باید بدانید که برخی از مشکلات پرستاری نوزادان نارس می‌توانند در ابتدا به وجود بیایند که عبارتند از:

• در ابتدا مشکلات جسمی می‌تواند آزاردهنده باشد:
  نوزادان نارس نسبت به نوزادان کامل به تغذیه بیشتری نیاز دارند؛ به این معنی که باید تعداد دفعات بیشتری تغذیه شوند. این امر به دلیل کامل نشدن دستگاه گوارشی آنان است که نمی‌توانند مقدار بیشتری از شیر را در خود نگه دارند. این نوزادان نمی‌توانند به مدت طولانی بخوابند و خواب آنان هم عمیق نمی‌شود. پس باید به طور مداوم به آنان سر بزنید.
• همیشه باید منتظر اتفاق غیرمنتظره باشید:
  مراقبت از نوزاد نارس در منزل در منزل کار حساسی است و شما نباید از او غافل شوید. در صورتی که حس می‌کنید چیزی به طور عادی پیش نمی‌رود، باید حتما مشکل را با پزشک در میان بگذارید و در صورت لزوم به بیمارستان مراجعه کنید. علائمی مانند بی حالی، تنفس نامنظم و تغییر رنگ پوست همگی از نشانه‌هایی هستند که باید با پزشک در مورد آن‌ها صحبت کنید.
• تجهیزات اضافی و لازم برای مراقبت روزانه:
  بیشتر نوزادانی که به شکل نارس متولد می‌شوند، از مشکلات جسمی، به‌خصوص تنفسی بهره‌مند هستند. پس باید دستگاه‌های مخصوص اکسیژن و تنظیم دما همیشه در نزدیکی آنان باشد. کاری که شما به‌عنوان والدین یا پرستار نوزاد باید بدانید، این است که کار با این دستگاه آسان نیست و قبل از اینکه نوزاد را به خانه منتقل کنید، باید کار با این دستگاه‌ها را به طور کامل بیاموزید.
• سندرم مرگ ناگهانی:
  این سندرم اگر چه بسیار نادر است و در نوزادان کمی رخ می‌دهد، اما نوزادان نارس احتمال بیشتری برای آن دارند. سیستم ایمنی و بدن این نوزادان هنوز آسیب‌پذیر است و هر مشکلی می‌تواند  برای آنان رخ دهد. برای این که از این خطر جلوگیری کنید باید بسیار مراقب باشید. هرگز در کنار نوزاد سیگار نکشید. دمای بدن نوزاد باید به طور دقیق چک شود و به‌صورت متعادل باشد.

در هنگام مراقبت و پرستاری از نوزاد نارس در منزل چه نکاتی را باید رعایت شود؟

وقتی که تصمیم می‌گیرید کودک خود را به‌جای بیمارستان در منزل نگهداری کنید، باید یک سری نکات را به طور حتم رعایت کنید تا سلامت نوزاد تضمین شود که این نکات به شرح زیر هستند:

• به طور معمول همه نوزادان در ابتدا ممکن است ساعت‌های زیادی را در خواب بگذرانند. نوزادان نارس کاملا متفاوت هستند و زمانی که به خواب آن‌ها دقت می‌کنید، می‌بینید که کاملا الگوی متفاوتی دارند و ممکن است چند بار در طول خواب بیدار شوند. اگر بخواهید نوزاد یک خواب عمیق را تجربه کند، باید هر گونه صدا را از محیط حذف کنید و او را در یک مکان کم‌نور نگهداری کنید.
• دمای محیطی که نوزاد در آن می‌ماند، بسیار مهم است. باید دقت کنید که نوزادان معمولا می‌توانند کمی دمای بدن خود را کنترل کنند که این ویژگی در نوزادان نارس وجود ندارد؛ به‌خاطر همین زودتر سردشان می‌شود. برای این کار، می‌توانید یک پتوی نازک به دور او بپیچید یا لباس‌های ضخیم‌تری به او بپوشانید. اگر حس کردید که بیش از حد گرم شده است، می‌توانید از لباس‌های او کم کنید.
• پوست این نوزادان بسیار حساس و تحریک‌پذیر است. بنابراین باید زمان شست­و­شو و حمام رفتن را کاهش دهید.

رسیدن به نتایج فوق‌العاده با مراقبت‌های مناسب برای نوزادان نارس

همان‌طور که اشاره شد، مراقبت از نوزاد نارس بعد از ترخیص کاملا با نوزادان عادی متفاوت است و برای این که این نوزادان بتوانند به رشد عادی برسند، باید نکات زیادی را رعایت کرد. داشتن یک پرستار می‌تواند کمک زیادی به والدین بکند و فرآیند نگهداری را برای آنان راحت کند. پرستاران با دانشی که دارند تمامی نکات برای سالم ماندن نوزاد را به والدین می‌گویند و وقتی در کنار او قرار دارند، به طور کامل او را نظارت می‌کنند. استخدام یک پرستار از مرکز سفیر آرامش می‌توانید تمامی این حمایت­ها و امکانات را در اختیار شما قرار دهد.

سخن آخر

نوزادانی که به صورت نارس به دنیا می آیند، نسبت به دیگر نوزادان حساس تر هستند و بیشتر  درمعرض بیماری و ابتلا به عفونت هستند. توصیه می شود برای جلوگیری از بروز بیماری تا هنگام رشد کامل این نوزادان از قرار گیری در شلوغی و مهمانی جلوگیری کنید. نگهداری از نوزاد نارس در منزل ممکن است در ابتدا سخت و مشکل به نظر بیاید، اما بسیار بهتر از نگهداری کودک در مراکز درمانی است. موسسه سفیر آرامش در تلاش است زمانی که کودک شما نیاز به نگهداری در منزل دارد و شما تخصص کامل در نگهداری نوزاد ندارید با نیروهای تخصصی به شما در این امر کمک کند.

سوالات متداول

آیای نوزاد نارس زنده می ماند؟

بله. اگر مراقبت های مخصوص نوزاد نارس برای آنها به درستی اعمال شود، زنده می مانند و بهبود هم پیدا میکنند.

آیا نوزادان نارس در آینده معلولیت ذهنی خواهند داشت؟

لزوما خیر. نوزاد نارس مشکلات جسمی بیشتری دارد تا مشکلات مغزی و ذهنی. در کل احتمال بروز معلولیت ذهنی در نوزادان نارس تفاوت خیلی زیادی با نوزادان سالم ندارد.

آیا نوزاد نارس در آینده می تواند زندگی نرمالی داشته باشد؟

بله اگر به درستی از آنها مراقبت شود می توانند تبدیل به یک انسان بالغ وسالم شوند.