حساسیت به نیکوتین یکی از واکنش های حساسیتی به این ترکیب آلی نیروژن دار است که ممکن است علائم مختلفی در فرد بوجود آورد نیکوتین در اندازههای کمتر، یک ماده انگیزنده (محرک زیستی) اعتیادآور و عامل بسیاری از ویژگیهای روانی دود تنباکو است. در واقع حساسیت به نیکوتین، که به عنوان واکنشهای منفی به نیکوتین موجود در سیگار و محصولات دخانی شناخته میشود، یک وضعیت پزشکی است که در آن بدن نسبت به نیکوتین واکنشهای غیرطبیعی نشان میدهد.
نیکوتین، مادهای که به طور عمده در محصولات دخانی یافت میشود، میتواند بر روی سیستم عصبی و سایر ارگانهای بدن تأثیر بگذارد. افرادی که به نیکوتین حساس هستند ممکن است علائمی مانند سردرد، تهوع، سرگیجه، و تپش قلب را تجربه کنند، حتی با مواجهه به مقادیر کم نیکوتین. این حساسیت میتواند ناشی از عوامل ژنتیکی، تغییرات در متابولیسم نیکوتین، یا واکنشهای آلرژیک به مواد شیمیایی موجود در نیکوتین باشد. در افرادی که به نیکوتین حساس هستند، سیستم ایمنی ممکن است به نیکوتین به عنوان یک ماده مضر واکنش نشان دهد، که میتواند به التهاب و مشکلات گوارشی در سالمندان یا عصبی منجر شود. در نتیجه، شناخت و مدیریت این حساسیت برای افرادی که به نیکوتین واکنشهای منفی نشان میدهند، بسیار اهمیت دارد تا از بروز عوارض جانبی و تأثیرات منفی بر سلامت آنها جلوگیری شود.
به نقل از وبسایت healthline:
نیکوتین یک ترکیب شیمیایی است که عمدتاً در محصولات تنباکو و سیگارهای الکترونیکی یافت میشود و میتواند تأثیرات مختلفی بر بدن داشته باشد. این تأثیرات شامل افزایش فعالیت روده، افزایش تولید بزاق و خلط، تسریع ضربان قلب، بالا بردن فشار خون، کاهش اشتها، بهبود حالت روحی، تحریک حافظه و افزایش هشیاری است. نیکوتین همچنین اعتیادآور است و میتواند مشکلات بهداشتی جدی از جمله اختلالات قلبی، تنفسی و گوارشی، کاهش پاسخ ایمنی، و افزایش خطر ابتلا به سرطان در اندامهای مختلف بدن ایجاد کند.
نیکوتین چیست؟
نیکوتین یک ترکیب آلی نیتروژندار است که بیشتر در گیاهانی مانند تنباکو و در اندازههای کمتر در گوجهفرنگی، سیبزمینی، بادمجان و فلفلسبز یافت میشود. ۰٫۳ تا ۵ درصد گیاه خشک تنباکو را نیکوتین میسازد و یک زهر اثرگذار بر سامانه عصبی است که در بسیاری از حشرهکشها به کار میرود.
نیکوتین در اندازههای کمتر، یک ماده انگیزنده (محرک زیستی) اعتیادآور و عامل بسیاری از ویژگیهای روانی دود تنباکو است. نیکوتین یک ماده شیمیایی است که در محصولات دخانیات و سیگارهای الکترونیکی یافت میشود. این ترکیب میتواند اثرات مختلفی بر روی بدن داشته باشد، از جمله:
- افزایش فعالیت روده
- افزایش بزاق و تولید بلغم
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
- سرکوب اشتها
- تقویت روحیه
- محرک حافظه
- تحریک هوشیاری
نیکوتین اعتیاد آور است؟
پس از کشیدن (تدخین) دود تنباکو، نیکوتین موجود در آن ظرف چند ثانیه وارد جریان خون شده و به مغز میرسد. نیکوتینی که به مغز میرسد باعث ترشح شدن لحظهای دوپامین در مغز (سیستم مزوکورتیکولیمبیک)، و احساس لذت و انرژی میشود.
اثر دوپامین تولید شده سریعاً از بین رفته (حدود ۲ ساعت) و باعث خستگی و کسل شدن فرد میشود. در این شرایط فرد مجدداً به همان احساس ناشی از ترشح دوپامین نیاز پیدا کرده و مجدداً اقدام به مصرف میکند.
علائم حساسیت به نیکوتین
وقتیفردی به نیکوتین حساسیت داشته باشد، متوجه میشود که در حین قرار گرفتن در معرض دخانیات یا دود توتون برخی واکنشهای فیزیکی را تجربه مینماید،مانند:
- سردرد
- خس خس سینه
- گرفتگی بینی
- آبریزش چشمان
- عطسه کردن
- سرفه کردن
- راش و مشکل پوستی
اگر این علائم را تجربه کنید، ممکن است به محصولات دخانیات یا دود توتون حساسیت داشته باشید. یا ممکن است به نیکوتین موجود در آن محصولات و محصولات جانبی آن حساسیت داشته باشید.
درمان جایگزینی نیکوتین NRT
گاهی اوقات هنگام استفاده از درمان جایگزینی نیکوتین (NRT) برای کمک به ترک استفاده از محصولات دخانیات، مشخص می شود که فرد به نیکوتین حساسیت دارد.
NRT نیکوتین را به روشی تولید میکند که از سایر مواد شیمیایی مضر که در روش تولید سنتی محصولات نیکوتینی (سیگار و نیکویتن جویدنی) استفاده میشود اجتناب مینماید. بنابراین، نیکوتین بیشتر به عنوان یک ماده حساسیت زا از محصولات جدا میشود.
علائم حساسیت شدید به نیکوتین
در صورت مشاهده علائم واکنش شدید آلرژی به نیکوتین، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید یا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید، از جمله:
- تنفس دشوار
- تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو
- کهیر
عوارض نیکوتین
سایر عوارض جانبی جدی نیکوتین ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ضربان نامنظم قلب
- درد قفسه سینه
- حمله علایم آلرژی
بسیاری از متخصصان آلرژی هنگام آزمایش آلرژی به دود توتون، آلرژی به مواد شیمیایی موجود در محصولات تنباکو مانند سیگار را آزمایش میکنند.
این آزمایش ممکن است شامل قطره هایی از مواد حساسیت زای مختلف باشد که روی یا زیر پوست فرد قرار میشود تا مشخص شود کدام یک واکنش ایجاد میکنند.
آلرژی به برچسب نیکوتین ترانس درمال
اگر از NRT به صورت چسب استفاده میکنید که دوز ثابت نیکوتین را ارائه میدهد، ممکن است به ترکیبات سازنده چسب، به غیر از نیکوتین واکنش آلرژیک داشته باشید.
آلرژی به نیکوتین ممکن است در ناحیه ای که چسب استفاده شده است، ظاهر شود. علائم شامل:
- سرخی
- خارش
- سوزش
- ورم
- مورمور
مصرف بیش از حد نیکوتین
نیکوتین یک سَم قویست که تنها نزدیک به ۳۰ تا ۶۰ میلیگرم از آن میتواند یک انسان بزرگسال را از پا درآورد. این در حالی است که دوز سمی کوکائین یک گرم است. علت این سمیت شدید، اثر آنتیکولینرژیک نیکوتین است.
گاهی اوقات مصرف بیش از حد نیکوتین به عنوان واکنش آلرژیک اشتباه گرفته میشود. علائم مصرف بیش از حد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد شکم
- ضربان قلب سریع
- عرق سرد
- تشنج
- تهوع و استفراغ
تداخل نیکوتین با سایر داروها
تعامل نیکوتین با داروهای خاص میتواند به عنوان یک آلرژیک عمومی اشتباه گرفته شود. قبل از ترکیب نیکوتین با هر داروی دیگر با داروساز خود مشورت کنید برخی از داروهای رایج که میتوانند با نیکوتین واکنش نشان دهند عبارتند از:
استامینوفن (تیلنول)
بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام (زاناکس) یا دیازپام (والیوم)
ایمی پرامین (توفرانیل)
لابتالول (Trandate)
فنیل افرین
پرازوسین (مینی پرس)
پروپرانولول
حساسیت به سیگار و علت آن
حساسیت به سیگار، میتواند شامل علائمی مانند سرفه، عطسه، تنگی نفس، و تحریک گلو یا چشمها باشد. دود سیگار حاوی مواد شیمیایی مضر و ذرات ریز است که میتوانند به مخاطهای تنفسی آسیب زده و التهابی ایجاد کنند. این مواد شیمیایی میتوانند به ویژه برای افراد با سیستم تنفسی حساس، کودکانی که هنوز سیستم ایمنیشان به طور کامل تکامل نیافته، و افرادی که از بیماریهای تنفسی مانند آسم رنج میبرند، بسیار مضر باشند.
علت این حساسیت به دلیل ترکیب پیچیدهای از مواد شیمیایی در دود سیگار است که شامل نیکوتین، قطران، و گازهای سمی مانند مونوکسید کربن است. این مواد میتوانند باعث التهاب و آسیب به بافتهای تنفسی شوند و واکنشهای آلرژیک یا تنفسی را تحریک کنند. به علاوه، حتی در مقادیر کم، دود سیگار میتواند باعث تشدید بیماریهای تنفسی موجود و ایجاد مشکلات جدیدی در افرادی که به آن حساسیت دارند، شود. این حساسیت باعث میشود که کاهش یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای حفظ سلامت تنفسی و کلی بسیار مهم باشد.
درمان آلرژی به نیکوتین
موثرترین راه برای درمان آلرژی به نیکوتین اجتناب است. استفاده از محصولات دخانیات را متوقف کرده و از مکانهایی که دود توتون دارند دوری کنید. اگر نمیتوانید از مکان هایی که در معرض دود سیگار قرار دارید اجتناب کنید، استفاده از ماسک جراحی را در نظر بگیرید اگر هنگام تماس با محصولات دخانیات یا دود توتون واکنش های آلرژیک داشته باشید، ممکن است به آلرژی به نیکوتین مبتلا باشید. یا ممکن است هنگام استفاده از NRT حساسیت به نیکوتین برای جلوگیری از استفاده از محصولات دخانی کشف کنید.
در بیشتر موارد، پزشک باید بررسی کند که علائم شما واکنش آلرژی به نیکوتین است. اگر تشخیص حساسیت به نیکوتین قطعی شد، بهترین اقدام این است که از انواع مختلف نیکوتین اجتناب کنید.
سخن پایانی
مرکز پرستاری سفیر آرامش با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.
کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.
سوالات متداول
مصرف بیش از حد نیکوتین باعث ایجاد چیست؟
درد شکم، ضربان قلب سریع، عرق سرد، تشنج، تهوع و استفراغ
تداخل نیکوتین با سایر داروها باعث ایجاد چیست؟
استامینوفن (تیلنول)، بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام (زاناکس) یا دیازپام (والیوم)، ایمی پرامین (توفرانیل)، لابتالول (Trandate)
فنیل افرین، پرازوسین (مینی پرس)، پروپرانولول
علائم حساسیت شدید به نیکوتین چیست؟
تنفس دشوار، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو، کهیر از علایم آن است.
نیکوتین چیست؟
نیکوتین یک ترکیب آلی نیتروژندار است که بیشتر در گیاهانی مانند تنباکو و در اندازههای کمتر در گوجهفرنگی، سیبزمینی، بادمجان و فلفلسبز یافت میشود. ۰٫۳ تا ۵ درصد گیاه خشک تنباکو را نیکوتین میسازد و یک زهر اثرگذار بر سامانه عصبی است که در بسیاری از حشرهکشها به کار میرود.