سوء تغذیه در سالمندان و رژیم غذایی متعادل برای سالمندان

سوء تغذیه در سالمندان یک نگرانی جدی برای سلامتی است. به همین دلیل مهم است بدانید که برای جلوگیری از این مشکل چه چیزی باید بخورند. سوءتغذیه در افراد سالمند را می‌توان به عنوان یک وضعیت ناشی از کمبود مواد مغذی در بدن تعریف کرد. این وضعیت مجموعه ای از عوارض جانبی را ایجاد می‌کند که به طور قابل توجه‌ای سلامت فرد مبتلا را تهدید می‌کند.

جلوگیری از سوء تغذیه بسیار مهم است. برای انجام این کار، افراد سالمند باید اطمینان حاصل کنند که مقدار کافی مواد مغذی با کیفیت را در رژیم غذایی روزانه خود مصرف می‌کنند. اولین قدم پیشنهاد یک رژیم غذایی سالم و متعادل با نظارت مراقبین و پرستار سالمند است.

علل سوء تغذیه

سوءتغذیه می‌تواند در دوران پیری در نتیجه برخی بیماری‌ها یا شرایطی باشد که در طول زندگی فرد رخ داده است. علل اصلی در سوء تغذیه سالمندان قطعا شامل موارد زیر است.

• از بین رفتن حس بویایی و چشایی
• کاهش فعالیت‌های بدنی سالمند
• مصرف داروها
• بیماری‌های مزمن
• وجود مشکلات سلامتی تاثیر آن روی بی‌اشتهایی
• وجود مشکلات دهان و دندان
• کاهش اشتها

قطعا سوء‌تغذیه نتیجه اجتناب‌ناپذیری ناشی از پیری و افزایش سن نخواهد بود. به همین دلیل لازم است که از سوء تغذیه سالمندان پیشگیری‌های لازم را به عمل آورید.

پیامدهای سوء تغذیه در افراد سالمند

هنگامی که بدن فرد سالمند دچار سوء تغذیه است، یک سری تغییرات را تجربه می‌کند و ممکن است علائم متفاوتی را مشاهده نماید. اگر این مشکل را به موقع حل نکنید، می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی مانند موارد زیر گردد:

• خستگی
• کاهش وزن غیرارادی
• ضعف عضلانی
• از دست دادن حافظه
• سیستم ایمنی ضعیف
• مشکلات در ترمیم و بهبود هر بیماری

جلوگیری از سوء تغذیه در افراد سالمند به منظور اطمینان از کیفیت بهتر زندگی اهمیت دارد. همچنین می‌تواند خطر مرگ و میر و بیماری در سالمندان را کاهش دهد. امروزه نقش ریزمغذی‌ها را در ارتقای سلامت و جلوگیری از بیماری‌های غیر واگیر نشان داده است. این امر به دلیل نقش محافظتی ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر مواد مغذی گیاهی است که در مبارزه با مشکلات قلبی عروقی، کنترل و فشار خون بالا، برخی از سرطان‌ها یا انحطاط شناختی و زوال عقل نقش دارند.

خطر ابتلا به این مسائل با افزایش سن افزایش می‌یابد. به همین دلیل مهم است که با دریافت مواد مغذی کافی از رژیم غذایی خود به این نقش محافظتی کمک کنید.

کمبود مواد مغذی در سالمند

برخی تغییرات فیزیولوژیکی که در طول سال‌ها رخ می‌دهد می‌تواند بر جذب برخی از مواد مغذی تأثیر بگذارد. در افراد سالمند، کل نیاز به انرژی کاهش می‌یابد و کالری کمتری مصرف می‌شود. این به دلیل کاهش میزان متابولیسم و فعالیت بدنی است. این کاهش مصرف کالری می تواند باعث کمبود مواد مغذی شود. همچنین لازم به ذکر است که با افزایش سن، احساس سیری به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد.

این امر می تواند مشکلات بیشتری را از نظر کمبودهای تغذیه ای ایجاد کند. شواهد علمی اهمیت مواد مغذی مانند موارد زیر را اثبات نموده است:

• پروتئین ها
• ویتامین B12
• امگا 3
• ویتامین D

سالمندان برای بهبود سلامت ماهیچه‌های خود به پروتئین نیاز دارند و ثابت شده است که این ماده مغذی در پیشگیری از بیماری‌های پیچیده و واگیر ضروری است.

به نقل از سایت webmd:

سوءتغذیه زمانی رخ می‌دهد که مقدار مناسبی از مواد مغذی را برای عملکرد نداشته باشد. اغلب شامل عدم تعادل پروتئین، کالری و سایر ویتامین‌های ضروری است که بدن شما به آن نیاز دارد.
در حالی که سوءتغذیه در هر سنی مضر است، به ویژه افراد مسن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمانی‌که یک فرد مسن دچار سوءتغذیه باشد، آن‌ها را در برابر افزایش خطر افتادن، زمان بهبودی کندتر، بستری شدن در بیمارستان و احتمالاً مرگ آسیب‌پذیر می‌کند.
سوءتغذیه در افراد مسن می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، از جمله از دست دادن اشتها، عدم توانایی جویدن و بلع، و افزایش استفاده از داروهای تجویزی. سایر عوامل خطر عبارتند از افسردگی، زوال عقل، بیماری‌های مزمن، و عدم دسترسی به غذای مغذی بهینه، چه به دلیل عدم امنیت غذایی یا عدم توانایی در تهیه و یا خرید غذا.

توصیه هایی برای داشتن رژیم غذایی متعادل در سالمندان

برای جلوگیری از سوء تغذیه در افراد سالمند ، رژیم غذایی آنها باید بر اساس موارد زیر باشد:

1. وجود پروتئین در هر وعده غذایی

توزیع مصرف پروتئین در طول روز به اندازه کل مصرف آن اهمیت دارد. این امر به منظور جلوگیری از از دست دادن بافت ماهیچه‌ای ناشی از کاهش فعالیت بدنی ضروری است. بهترین منابع پروتئینی ماهی، تخم مرغ یا گوشت سفید است. همچنین حبوبات را که منبع عالی پروتئین گیاهی هستند فراموش نکنید.

2. میوه ها و سبزیجات تازه

ما به میوه و سبزیجات نیاز داریم زیرا منبع ویتامین ها و مواد معدنی هستند. مهم این است که افراد سالمند این مواد غذایی را هرروز در وعده‌های غذایی و به عنوان دسر بخورند. مرکبات، خربزه، پاپایا و کیوی منابع عالی ویتامین C هستند. در صورت وجود مشکل در جویدن، می‌توانید بافت میوه‌ها و سبزیجات را نرم تر کنید. علاوه بر این، می‌توانید میوه‌های رسیده و نرم را انتخاب کنید.

3. آجیل

آجیل یک غذای عالی است زیرا مقدار زیادی مواد مغذی مانند ویتامین E ، چربی های سالم و مواد معدنی را در اختیار ما قرار می دهد.

4. صبحانه های سالم

بیشتر مردم تمایل دارند صبحانه را از وعده‌های خود حذف کنند، در صورتی که صبحانه می‌تواند از سوء تغذیه در افراد سالمند جلوگیری کند. حتی الامکان باید از خوردن کوکی‌ها، کروسان ها و انواع دیگر شیرینی‌ها در صبحانه خودداری کنید.

در عوض، می‌توانید نان تست گندم سبوس دار را با روغن زیتون، گوجه فرنگی، پنیر تازه و کمی ماهی تن یا با کره درست کنید. همچنین خوردن جو دوسر موسلی با دانه، خرما یا زردآلو خشک در صبحانه سالمندان توصیه می‌گردد.

5. آشپزی متنوع و غذاهای خوش طعم

اهمیت تغییر وعده‌های غذایی خود را فراموش نکنید. همه ما می‌دانیم که ما با چشمان خود نیز غذا می‌خوریم و به احتمال زیاد از یک غذای خوش طعم و زیبا لذت می‌بریم. هم‌چنین، ذکر این نکته ضروری است که حس چشایی و بویایی ما نیز در اثر خوردن غذاهای متنوع تغییر می‌کند. در هر صورت پیری می‌تواند بر میل سالمند به غذا خوردن تأثیر بگذارد.

می‌توانید انواع روش‌های مختلف پخت و پز برای هر وعده غذایی پختن در فر، سوپ، سرخ شده، ماهی تابه، بخارپز و غیره را امتحان کنید. علاوه بر این، سعی کنید غذاها را با روغن زیتون خوب، ادویه‌جات و گیاهان تازه طعم دهی نمایید.

6. هیدراته ماندن بدن

همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم، افراد سالمند ممکن است با افزایش سن اشتهای خود را از دست بدهند، اما احساس تشنگی را نیز از دست می‌دهند. این امر آن‌ها را در معرض کم‌آبی بدن قرار می‌دهد. از این رو، اطمینان از این که افراد سالمند مقدار کافی آب در روز می نوشند، بسیار مهم است. همچنین، به خاطر داشته باشید که در حالی که نوشیدنی‌های شیرین، آبمیوه‌ها یا نوشیدنی‌های دیگر می‌تواند لذت بخش باشند ، اما بدن را هیدراته نمی‌کنند.

مقابله با کم اشتهایی در سالمندان

برخی از افراد سالمند مشکل کمبود اشتها دارند یا خیلی زود سیر می‌شوند. برای جلوگیری از سوء تغذیه در افراد سالمند، مهم است که به خاطر داشته باشید که سالمندان چه چیزی می‌خورند و چگونه این غذاها به آن‌ها ارائه می‌شود.

این موضوع مهم است که به افراد سالمند غذاهای جذاب و خوشمزه‌ای ارائه دهید که اشتهای آن‌ها را به خود جلب کرده و آن‌ها را وادار به خوردن کنند. هم‌چنین برخی غذاها را می‌توان با غذاهایی دیگر غنی کرد که به پوشش پروتئین ها ، ویتامین ها و مواد معدنی لازم کمک می کند.
می‌توانید این غذاها را به غذای سالمند اضافه نمایید:

• شیر خشک به ماست طبیعی
• آجیل یا میوه‌های خشک شده به ماست
• سالاد یا سوپ سبزیجات
• تخم مرغ پخته شده به سوپ سبزیجات
• کمی پنیر رنده شده به سوپ سبزیجات، سالاد و پاستا

افراد سالمند نیز ممکن است از میان وعده‌های صبح و بعد از ظهر مانند پنیر تازه، میوه‌های خشک یا نان گندم کامل با روغن زیتون لذت ببرند. بنابراین بهتر است استفاده از این مواد غذایی را در رژیم سالمند در نظر داشته باشید!