داشتن یک رژیم غذایی سالم و حاوی مواد مغذی، برای هر سنی واجب است. سالمندان با توجه به ضعیف بودن و شرایط سنی که دارند بیشتر از دیگران در معرض سو تغذیه در سالمندان قرار دارند. در نتیجه باید بیشتر در تغذیه آن ها دقت کرد و انتخب های هوشمندانه برای آن ها انجام داد. بی توجه ی به تغیه سالمندان ممکن است مشکلات جدی برای آن ها به وجود بیاورد. 60 سالگی به بعد، دوران میانسالی است و توجه به نیاز‌های تغذیه ای باید از این سن آغاز شود. شرکت پرستار سالمند سفیرآرامش در این مقاله قصد دارد شما را با ابعاد مختلف تغذیه سالمندان آشنا کند. پس در ادامه با ما همراه باشید.
لیست غذا های پیر کننده
در دوارن سالمندی به علت کهولت سن و مشکلات آن، بدن به درستی نمی تواند کار‌های خود را انجام دهد، پس قطعا لازم است که تغییراتی در تغذیه سالمندان هم رخ دهد. این تغذیه باید به گونه ای باشد که ضمن تامین مواد مغذی بدن سبب سلامت روح و جسم فرد شود. اما اگر نگران حال سالمندتان هستید، بهتر است لیست غذا برای سالمندان را مطالعه کنید. غذا های پیر کننده عبارت است از:
غذاهای شور
هر فرد بالغ در روز به 5 گرم نمک نیاز دارد، که عموما از طریق تغذیه فراهم می شود. لازم به دکر است که تنها منبع تغذیه نمک سالمندان، تنها نمک موجود در نمکدان نیست. نان، آجیل، خشکبار، غذاهای کنسروی دارای نمک می باشد. مصرف زیاد و بی رویه نمک چه در دوران جوانی و نوجوانی و چه در زمان سالمندی ممکن است سبب بیماری فشارخون، پوکی استخوان، سرطان معده، آسم می شود و جز غذا های پیر کننده به شمار می آید.
غذاهای چرب
سالمندان باید از مصرف غذاهایی که چربی اشباع و ترانس بالایی دارند خودداری کنند. این چربی ها سبب بروز بیماری‌های قلبی و عروقی می شود توصیه متخصصان تغذیه این است که، مصرف این گونه از غذاها به حداقل برسد و در صورت امکان مصرف غذاهای چرب و سرخ کردنی به صفر برسد. از این رو غذاهای چرب جز غذا های پیر کننده قرار می گیرد.
غذاهای شیرین
نوشیدنی های با مواد نگهداری زیاد و قند مصنوعی و همچنین غذاهای شیرین دارای قند بالایی و مس توان آن ها را در دسته غذا های پیر کننده طبقه بندی کرد. برخی از افراد که به طور زمینه ای دارای قند بالا و دیابت هستند، که باید از خوردن مواد شیرین کاملا جلوگیری کنند اما در برخی از افراد، خوردن غذاهای شیرین علاوه بر اینکه ریسک ابتلا به دیابت را افزایش می دهد، فرد را در معرض ابتلا به فشار خون قرار خواهد داد. مصرف غذاهای شیرین در دراز مدت سبب افزایش وزن می گردد، افزایش وزن ممکن است که فرد را دچار کمر درد، پادرد و….می شود.
غذاهای سنگین
عموما بدن فرد درپی افزایش سن تحلیل می رود و دیگر توانایی سابق و دوران جوانی را ندارد. معده فرد سالمند هم دیگر توانایی جوانی را در جذب و استفاده از مواد غذایی را ندارد. پس بهتر از خوردن غذا های پیر کننده و غذاهای سنگین خودداری کند. البته از طرفی در سنین بالا و سالمندی حس های سالمندان رو به کاهش و ضعیف شدن می رود و اکثر غذاها به نظرشان بی مزه می آید و حس می کنند دیگر غذاها خوشمزه نیست. اختلال پیکایی میتواند به این موضوع مربوط باشد.
معرفی غذا های پیر کننده
برخی غذاها در دوران سالمندی است که به غذاهای پیرکننده معروف می باشد و مصرف آن ها در دوران میانسالی و پیری توصیه نمی شود. این غذاها تاثیر مستقیمی بر روس سلامت و روند پیری ما دارد. هر اندازه که فرد در دوران سالمندی از مواد طبیعی تر و سالم تر استفاده کند، روند پیری آن کاهش پیدا می کند. ر ادامه لیست تعدادی از غذا های پیر کننده را برای شما ارائه می دهیم. بهتر است اگر شما در خانه سالمند دارید، این غذاهای را از لیست غذاهای معمول آن ها حذف کنید.
- فست فودها: در اکثر موارد حاوی چربی‌های اشباع و ترانس زیادی هستند.
- غذاهای سرخ‌کردنی: مانند سیب‌زمینی سرخ‌کرده و مرغ سرخ‌کرده که می‌توانند حاوی چربی‌های ناسالم باشند.
- نمک زیاد: مانند غذاهای آماده، شور و کنسروها که می‌توانند فشار خون را افزایش دهند.
- شیرینی‌ها و دسرهای شیرین: مانند کیک، کلوچه و بستنی که حاوی قند زیاد هستند و می‌توانند به دیابت منجر شوند.
- نوشیدنی‌های قندی: مانند نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های انرژی‌زا که می‌توانند قند خون را افزایش دهند.
- غذاهای پرچرب: مانند خامه و کره که میزان چربی اشباع بالایی دارند.
- غذاهای فرآوری شده: همانند سوسیس و کالباس که دارای نگهدارنده‌ها و چربی‌های ناسالم هستند.
- غذاهای تند و ادویه‌دار: که ممکن است باعث تحریک معده و مشکلات گوارشی شوند.
- محصولات لبنی پرچرب: مانند پنیرهای چرب و شیر کامل که می‌توانند برای قلب مضر باشند.
- برنج و نان سفید: که فیبر کمتری دارند و ممکن است به یبوست منجر شوند.
- محصولات کافئین‌دار: مانند قهوه و چای پرکافئین که می‌توانند موجب بی‌خوابی و اضطراب شوند.
- الکل: مصرف بیش از حد الکل میتواند به مشکلات کبدی و تداخل با داروها منجر شود.
- میوه‌های خشک شیرین شده: که حاوی قند اضافی هستند.
- کراکرها و بیسکویت‌های شور: که معمولا حاوی نمک و چربی‌های ناسالم هستند.
- غذاهای حاوی گلوتن: برای افرادی که حساسیت یا بیماری سلیاک دارند، حاوی گندم و گلوتن ممنوع است.
سخن پایانی
تغذیه در سالمندان بسیار مهم بوده و باید به آن توجه شود. رعایت اصول تغذیه مناسب می تواند به افزایش میزان قوای بدنی سالمندان کمک کند. مصرف غذا های پیر کننده شامل دسته ای از مواد غذایی می شود که دارای روغن، چربی، نمک زیاد است. این غذاهای ممکن است سبب بدتر شدن بیماری های زمینه ای در سالمندان بشود. برای مثال مصرف مقدار زیاد شیرینی می تواند برای آن ها بسیار خطرناک باشد و جز غذا های پیر کننده به شمار می آید.
سؤالات متداول
پیری زودرس چیست؟
در واقع اگر شما علائم پیری مانند چین‌وچروک، لک و بیماری‌های متعدد را زودتر از موعد خود تجربه کنید، به آن پیری زودرس می‌گویند.
آیا می‌توان از پیری زودرس جلوگیری کرد؟
بله، تغذیه مهم‌ترین عامل در جلوگیری از آن است که میتواند روی کل بدن تاثیر بگذارد.
آیا فست فودها نیز باعث تسریع روند پیری می‌شوند؟
بله فست فودها یکی از مواد غذایی مضر برای سلامتی بدن هستند.
آیا تغذیه تنها عامل پیری زودس است؟
خیر نوع مواد غذایی یکی از عوامل ایجاد پیری زود رس هستند.
چرا سالمندان باید از غذاهای پرچرب پرهیز کنند؟
غذاهای پرچرب، به خصوص چربی‌های اشباع و ترانس، می‌توانند به افزایش کلسترول بد و بروز بیماری‌های قلبی کمک کنند. سالمندان به دلیل سن و شرایط سلامتی خود، در معرض خطر بیشتری برای این بیماری‌ها هستند.
آیا همه نمک‌ها برای سالمندان مضر هستند؟
در حالی که نمک به خودی خود یک عنصر غذایی ضروری است، مصرف زیاد نمک میتواند فشار خون را افزایش دهد و خطر بیماری‌های قلبی را بالا ببرد. پیشنهاد می‌شود سالمندان مصرف نمک را کنترل کرده و از غذاهای پرنمک اجتناب کنند.
چرا غذاهای قندی و شیرینی‌جات برای سالمندان ممنوع است؟
مصرف زیاد قند میتواند به دیابت نوع 2، چاقی و مشکلات دندانی منجر شود. غذاهای قندی همچنین می‌توانند سطح انرژی را به شدت تغییر دهند و باعث نوسانات خلقی شوند.
آیا سالمندان باید از محصولات لبنی کاملاً پرچرب اجتناب کنند؟
بله، محصولات لبنی پرچرب می‌توانند منجر به افزایش چربی‌های ناسالم و مشکلات قلبی شوند. گزینه‌های کم‌چرب یا بدون چربی معمولا توصیه می‌شوند.
چرا غذاهای فرآوری‌شده برای سالمندان مضر هستند؟
غذاهای فرآوری‌شده معمولا حاوی مواد افزودنی، قند و نمک زیاد و چربی‌های ناسالم هستند که می‌توانند به مشکلات بهداشتی مختلف کمک کنند.
آیا همه میوه‌ها برای سالمندان مناسب هستند؟
در حالی که میوه‌ها سالم هستند، میوه‌های خشک و شیرین شده باید با احتیاط مصرف شوند زیرا حاوی قند زیادی هستند. میوه‌های تازه معمولا انتخاب بهتری هستند.
چرا مصرف کافئین باید محدود شود؟
کافئین میتواند منجر به بی‌خوابی، اضطراب و افزایش فشار خون شود. سالمندان ممکن است نیاز داشته باشند مصرف کافئین خود را به حداقل برسانند.
آیا سالمندان می‌توانند الکل مصرف کنند؟
مصرف الکل باید با احتیاط انجام شود، زیرا ممکن است با داروها تداخل داشته باشد و منجر به مشکلات کبدی و دیگر شرایط بهداشتی شود. مشاوره با پزشک درباره مصرف الکل لازم است.
آیا غذاهای تند برای سالمندان منع مصرف دارند؟
بله، غذاهای تند می‌توانند موجب تحریک معده و مشکلات گوارشی شوند. بهتر است سالمندان از این نوع غذاها اجتناب کنند.
چگونه می‌توان یک رژیم غذایی سالم برای سالمندان ایجاد کرد؟
توجه به مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های کم‌چرب و حفظ تعادل در مصرف چربی‌ها و قندها اهمیت دارد. مشاوره با پزشک یا متخصص تغذیه بهترین راه برای تدوین یک رژیم غذایی مناسب است.
