پرستاری، نگهداری و مراقبت از سالمندان بیمار، یکی از مهم‌ترین موارد، است. باید به مراقبت از سالمند بیمار توجه ویژه داشت تا او، وضعیت روحی و جسمی بهتری را تجربه کند. بسیاری از سالمندان با نیازهای ویژه به‌دلیل بیماری و ناتوانایی که در انجام کارهای خود دارند، نیاز به مراقبت بیشتری خواهند داشت. اگر شما هم شرایط نگهداری از سالمندان با بیماری خاص را ندارید باید از پرستار مخصوص کمک بگیرید. تا سالمند شما راحت‌تر بتواند با بیماری‌های خاص و مختلف مقابله کند. برای اینکه با نکات مهم نگهداری و مراقبت‌های ویژه سالمندان بیمار بیشتر آشنا شوید تا انتهای متن همراه ما باشید.
تعریف سالمندان با بیماری‌های خاص
سالمندی دوره‌ای از زندگی است که بیشتر افراد آن را تجربه می‌کنند. اگر شما هم افراد مسن در اطراف خود داشته باشید، به‌طور حتم می‌دانید که برخی از سالمندها، بیماری‌های مختلفی دارند. در حقیقت افرادی که بالای 60 سال هستند و بیماری‌های مختلفی مانند: سرطان، دیابت، آلزایمر و موارد دیگر را دارند، جزء سالمندان با بیماری خاص خواهند بود. دوران پیری بخشی از زندگی است و باید آن را سپری کرد، در نتیجه اگر سالمند شما بیماری خاص دارد؛ باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشید. پرستاری سالمندان بیمار را جدی بگیرید تا آسیب‌های روحی و جسمی به سالمند بیمار وارد نشود و مشکلات احتمالی را ایجاد نکند.
به‌طور کلی سالمندان را می‌توان به دسته‌بندی‌های زیر تقسیم کرد:
- سالمند جوان که سن بین 60 تا 70 سال دارد.
- سالمند میانسال که سن بین 71 تا 80 سال دارد.
- سالمند پیر با سن بالای 81 سال دارد.
حال به بررسی انواع بیماری‌ها در سالمندان می‌پردازیم.
انواع بیماری‌های خاص در سالمندان
دوران پیری افراد با توجه به تغذیه، فعالیت‌ها و شرایط محیطی که در میانسالی و جوانی داشته‌اند، متفاوت خواهد بود. برخی از مواقع مشکلات جسمی و روحی باعث می‌شود تا دوران پیری سخت‌تر سپری شود و علاوه‌بر نگرانی‌های بیمار، اطرافیان هم محدودیت‌هایی داشته باشند. در حقیقت همه افراد با گذشت زمان به دوران میانسالی و پیری نزدیک می‌شوند. نگرانی زمانی رخ می‌دهد که دوران سالمندی با بیماری‌های خاص همراه باشد.
شایع‌ترین بیماری‌هایی که در دوارن سالمندی نمایان می‌شود را در اینجا بررسی خواهیم کرد. مراقبت از سالمندان بیمار را جدی گرفت و از روند پیشروی بیماری جلوگیری کرد. به‌طور کلی شایع‌ترین بیماری‌های خاص در سالمندان به شرح زیر هستند.
سالمندان با نیازهای ویژه، به مراقبت و نگهداری دقیق‌تری احتیاج دارند. این گروه از سالمندان با بیماری‌های خاصی روبرو هستند که نیازمند درمان و نگهداری تخصصی‌تری نسبت به عموم افراد مسن است. بیماری‌هایی مانند آلزایمر، پارکینسون، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی یا ناتوانی‌های حرکتی از این دسته بیماری‌ها هستند. سالمندان بیمار، باید به طور مداوم حمایت روانی شوند تا روحیه بهتر و امید به زندگی بیشتری کسب کنند. پرستاران سالمند با تجربه در حوزه سالمندان خاص، می‌توانند با ارائه مراقبت‌های مناسب، به بهبود وضعیت آن‌ها کمک کنند.
بیماری سرطان
سرطان یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که برخی از افراد در دوران سالمندی به آن مبتلا می‌شوند. این سالمند بیمار را در دسته‌بندی سالمندان با نیازهای ویژه تقسیم‌بندی می‌کنند. زیرا سرطان نیاز به مراقبت و نگهداری‌های خاص دارد تا از رشد بیماری جلوگیری کرد. البته توجه کنید که در دوران‌های ابتدایی زندگی با عدم مصرف دخانیات، رژیم غذایی مناسب و فعالیت‌های بدنی می‌توانید از بروز هرگونه بیماری به‌خصوص انواع سرطان جلوگیری کنید. در حقیقت پیشگیری‌های لازم را انجام دهید.
بیماری‌های قلبی و عروقی
بیماری‌های قلبی و عروقی یکی دیگر از شایع‌ترین بیماری‌های دوران سالمندی و پیری است. با توجه به نوع بروز علائم در دو دسته تقسیم می‌شود.
افرادی که در دسته اول بیماری‌های قلبی و عروقی قرار می‌گیرند، همان افرادی هستند که به دلایل مختلفی مانند: بیماری‌هایی دیابت و فشار خون، مصرف دخانیات و ژنتیک، قلب و عروق آن‌ها با مشکلات مختلف روبه‌رو می‌شود. اما دسته دوم سالمندهایی هستند که هیچگونه بیماری زمینه‌ای نداشته‌اند و به یکباره علائم مختلفی به سراغ آن‌ها آماده است. رایج‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- تنگی نفس
- درد در قفسه سینه
- احساس خستگی بیش از حد
- ضعف عمومی، سرگیجه
- تعریق زیاد و ضربان قلب نامنظم
به‌طور کلی فرقی ندارد که سالمند شما در کدام یک از دسته‌بندی‌های گفته شده قرار می‌گیرد. مهم این است که مراقبت از سالمندان بیمار خود را جدی بگیرید تا بیماری هرچه سریع‌تر بهبود پیدا کند.
پیشنهاد مقاله: همه چیز در مورد میگرن سالمندان
همچنین در شرایط نگهداری از سالمندان با نیازهای ویژه و بیماری خاص باید با کوچک‌ترین علائم به پزشک متخصص مراجعه کرد.
بیماری آرتروز
آرتوروز را می‌توان در دسته بیماری‌هایی ناتوانی حرکتی تقسیم‌بندی کرد. این بیماری در دوران پیری با درد در مفاصل و استخوان‌ها نمایان می‌شود و کیفیت زندگی سالمند بیمار را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
برای جلوگیری از بیماری آرتوروز در سنین بالاتر نیاز است که فعالیت‌های جسمانی منظم داشت و از طریق رژیم غذایی و مصرف ویتامین دی و کلسیم روند رشد این بیماری را متوقف کرد. اگر سالمند شما دچار این بیماری خاص است باید نگهداری از سالمندان با نیازهای ویژه و بیماری خاص را جدی بگیرید. با جلسات فیزیوتراپی و حرکات ورزشی، درد این بیماری را کاهش دهید.
بیماری دیابت
دیابت همان بیماری است که برخی از افراد بالای 40 سال را درگیر می‌کند. شایع‌ترین دیابت در سالمندان دیابت نوع دو است که با عدم رژیم غذایی رخ می‌دهد. برای اینکه بتوان دیابت را کنترل کرد نیاز است، که ابتدا به پزشک متخصص مراجعه کنید. سپس با رژیم غذایی سالم، کاهش وزن و مصرف داروهای تجویز شده، بیماری کنترل کرد.
بیماری پارکینسون
سالمندان با نیازهای ویژه همان افرادی هستند که بیماری‌های خاص مانند: پارکینسون دارند. برای اینکه بتوان مراقبت از سالمندان بیمار پارکینسون را انجام داد، نیاز است با این بیماری آشنا بود. بیماری پارکینسون باعث اختلال در حرکت افراد میانسال می‌شود و در این بیماری، باید توجه بیشتری به نگهداری از سالمندان با بیماری خاص داشته باشید.
راه‌حل‌های جلوگیری و رشد بیماری پارکینسون برای سالمندان با نیازهای ویژه، این است که فعالیت‌های بدنی و منظم را با رعایت رژیم غذایی مناسب در کنار آن، برای سالمند بیمار در نظر گرفته می‌شود.
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر جزء بیماری‌های خاص است که نیاز به مراقبت و نگهداری سالمند را حساس‌تر می‌کند. آلزایمر به‌دلیل تخریب بخشی از مغز ایجاد می‌شود؛ که سالمند را دچار اختلالات مغزی می‌کند. از این‌رو برخی از مشکلات مانند: فراموشی حافظه کوتاه‌مدت یا حافظه بلندمدت در بیمار دیده می‌شود. در حقیقت اختلالات شدید در حافظه اولین علائم این بیماری است که سالمند و اطرافیان را با چالش‌های مختلف روبه‌رو می‌کند. بنابراین بهتر است که نگهداری از سالمندان با نیازهای ویژه یا با بیماری خاص آلزایمر را جدی گرفت.
نقش ویژه پرستار در مراقبت از سالمندان بیمار
پرستار در بهبود بیماری‌های خاص و ایجاد انگیزه در سالمند بیمار، نقش به‌سزایی دارد. اگر شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که مشغله زیادی دارید و ترجیح می‌دهید که سالمند عزیزتان بهترین نگهداری را داشته باشد. توصیه می‌کنیم که از پرستار متخصص بیماری‌های خاص استفاده کنید. پرستار سالمند با نیازهای ویژه، معلول یا بیمار، به‌طور مداوم خود را به‌روز می‌کند و اطلاعات تخصصی را برای بهبود بیماری به‌کار می‌گیرد.
در حقیقت پرستارها برای نگهداری سالمندها با نیازهای ویژه یا شرایط بیماری خاص، باید میزان رضایت بیمار را در نظر بگیرند و ارتباط موثری را با سالمند بیمار ایجاد کنند. همانطور که اشاره شد، پرستار متخصص می‌تواند روند رشد بیماری را کاهش دهد و نیازهای بیمار را بررسی کند. اما مهم‌ترین ویژگی‌های پرستار در مراقبت از سالمندان با نیازهای ویژه یا بیمار عبارتند از:
- علاقه قلبی به نگهداری بیمار
- دارای روح بزرگ و کمک‌کننده
- توانایی مدیریت کارها و نگهداری از بیمار
- دارای قدرت بدنی و توانایی بالا در جابه جایی بیمار
- دارای مهارت اجتماعی برای ارتباط‌گیری با بیمار و اطرافیان بیمار
اما سوالی که برخی از افراد می‌پرسند این است که چرا از پرستار برای نگهداری از سالمندان با بیماری خاص استفاده کرد؟ به‌طور حتم دلایل مختلفی وجود دارد که باعث می‌شود اطرافیان سالمند بیمار برای نگهداری از بیمار خود به فکر استفاده از پرستار باشند. مهم‌ترین دلایلی که توصیه می‌شود از پرستار برای بهبود بیماری استفاده کرد موارد زیر هستند:
- کاهش درگیری اطرافیان با سالمند با نیازهای ویژه
- افزایش آرامش سالمند و فرزندهای وی
- هزینه به‌صرفه استخدام پرستار
- توجه و مراقبت از سالمند بیمار
- حفظ استقلال بیشتر سالمند
- آسایش و امنیت سالمند
- بهره‌مندی از مراقبت‌های شخصی و دریافت توجه خصوصی
- بهبود سلامت سالمند بعد از بیماری و جراحی
این تنها موارد مختصری از دلایل مهمی بود که استفاده از خدمات پرستاری از سالمند با نیازهای ویژه، سالم و بیمار را بیان کرده است.
اهمیت ارتباط دوستانه در مراقبت از سالمندان با بیماری‌های خاص
سالمندی که با بیماری‌های خاص دست و پنجه نرم می‌کند یا سالمندی که نیازهای ویژه دارد، نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد. زیرا این بیمار‌ها احساس ضعف بیشتری نسبت به سایر سالمندها و افراد سالم دارند. در حقیقت هیچ فردی علاقه‌به این ندارد که فعالیت‌های روزانه خود را با کمک فرد دیگری انجام دهد، اما سالمندان با نیازهای ویژه باید نگهداری و مراقبت شوند. از این‌رو ارتباط دوستانه و روابط عاطفی با سالمند بیمار باعث می‌شود تا احساس بهتری داشته باشد و برای بهبود بیماری خود، همکاری بیشتری کند.
ارتباط دوستانه در کنار حمایت عاطفی از سالمندان با بیماری‌های خاص، یک اصل اساسی در مراقبت از این افراد می‌باشد. سالمندان با نیازهای ویژه، نیاز به حمایت و مراقبت بیشتری از نظر روحی و جسمی دارند. این مسئله یکی از وظایف اساسی پرستاران افراد مسن است.
همچنین، نگهداری از سالمندان مبتلا به بیماری‌های خاص، به دانش و تخصص دقیق پزشکی و روان‌شناختی نیاز دارد. پرستاران متخصص در حوزه سالمندان ناتوان، می‌توانند به بهبود کیفیت مراقبت و وضعیت بیماری سالمندان کمک بزرگی کنند.
به‌طور کلی پرستارها و اطرافیان باید نیازهای سالمندان با بیماری خاص را شناسایی کنند تا ارتباط موثرتری ایجاد کرد. مهم‌ترین نیازهای یک سالمند بیمار به شرح زیر هستند:
- نیاز به توجه و محبت در کنار دریافت هدیه‌های کوچک شاید مهم‌ترین نیاز عاطفی سالمند باشد.
- حضور داشتن در جمع‌های خانوادگی و معاشرت با افرادی که به آن‌ها علاقه دارند.
- تحرک افراد سالمند هم جزء نیازهای اولیه آن‌ها محسوب می‌شود.
- سالمند برای انجام فعالیت‌های روزانه خود نیاز به مراقبت‌های شخصی دارد.
به‌طور کلی پرستار و اطرافیان با آگاهی از نیازهای سالمندان بیمار می‌توانند ارتباط سالم‌تری با افراد بیمار داشته باشند و از آسیب‌های روحی و جسمی آن‌ها جلوگیری کنند.
5 نکته نگهداری سالمند با نیازهای خاص
همانطور که اشاره شد، پیری بخشی از زندگی است و نیاز است که برای این دوران آمادگی کامل داشت. البته که برخی از افراد با شروع دوران میانسالی و پیری دچار بیماری‌های مختلفی می‌شوند که نیاز به مراقبت دارند. اما برای اینکه اطرافیان و سالمند بیمار، دوران بیماری را به راحتی پشت‌سر بگذارند نیاز است که نکات مهمی را بدانند و هنگام نگهداری از سالمند با نیازهای خاص به آن‌ها توجه کرد.
در حقیقت توصیه می‌کنیم که اگر شما شرایط نگهداری و مراقبت از سالمندان بیمار خود را ندارید، از افراد متخصص و پرستارهای حرفه‌ای استفاده کنید. اما قبل از آن باید با 5 نکته مهم که برای مراقبت از سالمندان بیمار ضروری است، آشنا شوید. این نکات به شرح زیر هستند.
برنامه‌ریزی مراقبت‌های روزانه
برنامه‌ریزی مراقبت‌های روزانه را می‌توان اولین نکته مهم در نگهداری افراد سالمند در نظر گرفت. این موضوع بسیار اهمیت دارد و اگر برنامه روزانه یک بیمار با اختلال همراه باشد ممکن است که مشکلات مختلفی را ایجاد کند. در نتیجه اگر شما هم از پرستار برای نگهداری بیمار خود استفاده می‌کنید باید به برنامه‌ریزی مراقبت‌های روزانه اهمیت ویژه‌ای بدهید. این برنامه‌ریزی می‌تواند شامل: نحوه استحمام، زمان مصرف دارو، پیاده‌روی، مراجعه به پزشک و چکاپ‌ها باشد. از این‌رو تمام موارد گفته شده باید از قبل مشخص شده باشند تا بیماری در فرد سالمند افزایش پیدا نکند.
داروها و مصرف آن‌ها
داروها و مصرف آن‌ها مهم‌ترین نکته‌ای هستند که باید در نگهداری سالمندان با نیازهای ویژه به آن توجه خاص داشت. خب! مشخص است که بیمار اگر به موقع داروهای خود را مصرف نکند، ممکن است که با اختلاتی مواجه شود که برای روح و جسم آن ضرر دارد.
در حقیقت برخی از بیماری‌ها مانند: آلزایمر، سرطان و دیابت نیاز به مصرف به موقع داروها دارند تا سیستم ایمنی و بدنی بیماری با مشکلات مختلف روبه‌رو نشود. در نتیجه داروها را باید طبق نظر پزشک متخصص و در زمان مشخص شده، مصرف کرد.
شناخت و مدیریت افسردگی و اضطراب
بسیاری از سالمندهایی که بیمار هستند در دوران جوانی خود برای انجام فعالیت‌های روزانه به فرد دیگری نیاز نداشته‌اند. خب مشخص است که بروز بیماری خاص و نیاز به مراقبت در دوره سالمندی باعث می‌شود تا این افراد دچار افسردگی شوند. به همین دلیل سالمندان، برخی از روزهای خود را با اضطراب سپری می‌کنند.
بنابراین مهم است که پرستار یا اطرافیان شناخت کافی از افسردگی و مدیریت آن‌ها داشته باشند تا به بیمار دلگرمی دهند تا شرایط روحی سالمند بهبود پیدا کند. اگر شما پرستار سالمند معلول یا سالمندی با بیماری‌های خاص هستید، باید مدیریت اضطراب را بلد باشید تا مشکلات و خطرات جدی، بیمار را تهدید نکند.
رژیم غذایی سالم برای سالمندان با بیماری‌های خاص
رژیم غذایی همان نکته‌ای است که باید در مراقبت از سالمندان بیمار به آن توجه کرد. با شناخت بیماری باید بهترین رژیم غذایی را استفاده کرد تا بیماری بهبود پیدا کند. در حقیقت مهم است که ابتدا بیماری را تشخیص داد و متناسب با آن دستور رژیم غذایی را رعایت کرد.
اهمیت تمرینات بدنی در سالمندان با بیماری‌های خاص
بیماری‌های خاص مانند: آرتروز و پارکینسون نیاز به فعالیت‌های بدنی دارند تا بیماری قابل کنترل باشد. اما به‌طور کلی برای اینکه از افسردگی سالمندها جلوگیری کرد، بهتر است که فعالیت‌های بدنی را در برنامه روزانه آن‌ها قرار داد تا تحرکت متناسب با بیماری سالمند طراحی شود. دقت داشته باشید که سالمندها برای انجام برخی از تمرینات بدنی توانایی کافی ندارند و توصیه می‌کنیم که حوصله بیشتری داشته باشید تا تمرینات به بهترین شکل انجام شوند.
مراقبت در خانه در مقابل بیماری‌های خاص
برخی از سالمندان با نیازهای ویژه مانند: کنترل دیابت نیاز به مراقبت‌های ویژه ندارند و می‌توان در خانه از این افراد مراقبت کرد.
اگر سالمند بیمار شما هم تحت نظر پزشک است و برای مراقبت و نگهداری نیازی به مراجعه به بیمارستان ندارد، توصیه می‌کنیم که از پرستار استفاده کنید تا نگهداری سالمند بیمار در خانه راحت‌تر باشد. در حقیقت مراقبت از سالمند در خانه جزء اولویت‌ها است. زیرا احساس بهتری به بیمار داده می‌شود و می‌توان بیماری را کنترل کرد.
مراقبت در بیمارستان یا مراکز مراقبتی
برخی از بیماری‌های خاص در سالمندها به مرحله خطرناکی می‌رسند که نیاز به مراقبت را در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی را الزامی می‌کنند. حتی اگر پرستار متخصص هم استخدام کرده‌اید اما باید بدانید که برخی از امکانات و مراقبت‌های ویژه تنها در بیمارستان‌ها قابل استفاده هستند. در نتیجه برای بهبود وضعیت سالمند با نیازهای ویژه خود، باید به موقع به مراکز درمانی مراجعه کنید.
اهمیت مراقبت از سالمندان با نیازهای خاص
نگهداری از سالمندان با نیازهای ویژه، مراقبت از سالمندان بیمار و سالمندان با بیماری‌های خاص را باید جدی گرفت تا احتمال رشد بیماری و بروز بیماری‌های دیگر را کاهش داد. در حقیقت اگر شما هم جزء افرادی هستید که سالمندان با نیازهای ویژه را در اطراف خود دارید، در نتیجه باید توجه کنید که نگهداری از سالمندان با بیماری خاص باید در اولویت‌های شما قرار گیرد. کافی است که نکات گفته شده در این متن را جدی بگیرید و به رژیم غذایی مناسب، مراقبت‌های روزانه و مصرف به موقع داروها اهمیت دهید.
به‌طور کلی ما در این متن سعی کرده‌ایم که اهمیت نگهداری از سالمندان با نیازهای ویژه را توضیح دهیم. اگر سوال یا ابهامی دارید که در این متن به آن اشاره نشده است، کافی است که در انتهای همین مطلب و در قالب کامنت یا تماس با کارشناس‌های ما در مرکز سفیر آرامش در ارتباط باشید.
سوالات متداول
شایع‌ترین بیماری‌ها در دوران پیری کدام‌اند؟
• بیماری‌های قلبی و عروقی
• دیابت
• بیماری کلیه
• انواع سرطان
• آلزایمر
نگهداری از سالمند با بیماری خاص در خانه بهتر است یا در بیمارستان؟
اگر سالمند بیمار دارای بیماری‌های خاص است که نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد، در نتیجه بهتر است که مراقبت را در بیمارستان انجام داد. اما اگر شرایط بیمار ثابت است نگرانی برای مراقبت در خانه وجود ندارد.
مهم‌ترین نیازهای سالمندان چیست؟
نیاز به توجه و محبت و حضور در جمع‌های خانوادگی یا دوستانه جزء مهم‌ترین نیازهای ابتدایی سالمندان است.
چرا مراقبت از سالمند در خانه اولویت دارد؟
سالمندها در خانه احساس بهتری دارند و احساس آرامش آن‌ها باعث بهبود بیماری می‌شود.
برای جلوگیری از زخم بستر سالمند بیمار چه کاری انجام داد؟
• به نظافت پوست رسیدگی کرد.
• از قرار دادن سالمند در معرض آفتاب طولانی جلوگیری کرد.
• از لباس‌های نخی و پنبه‌ای استفاده کرد.
