سردرد میگرنی سالمندان عموما جز آن دسته از سر دردهای آزار دهنده هستند که ممکن است حتی زندگی کردن را برای شما سخت کند. سردرد سالمندان عموما از لحاظ شدت و نحوه بروز با سردردهای افراد عادی متفاوت است و شاید بتوان گفت یکی از دلایل اصلی بروز آن کم آبی در سالمندان می باشد. مطالعات اخیر نشان داده که افرادی که در جوانی سردردهای میگرنی را تحمل می کردند در سنین بالا کمتر دچار حملات عصبی می شوند. اما با این وجود برخی از افراد هستند که در سالمندی این مریضی را مبتلا می شوند. شما می توانید با استخدام پرستار سالمند در منزل این بیماری را کنترل کنید و با علائم آن آشنا شوید.
سردرد در سالمندان به چه معناست؟
با افزایش سن احتمال بروز سردرد های میگرنی در سالمندان کاهش پیدا می کند. اما برخی از سالمندان به طور مداوم دچار حملات سردرد می شوند. طبق مطالعات انجام شده نشان می دهد که زنان سالمند سردردهای بیشتری را نسبت به مردان تحمل می کنند. سردرد سالمندی به معنای بروز درد در ناحیه سر می باشد که به طور معمول قابل کنترل شدن با دارو و کاهش درد نباشد. در این نوع از سر درد فرد نمی تواند به طور عادی زندگی کند. سردردهای سالمندی عموما به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم بندی می شوند. سردرد های اولیه عموما درصد بیشتری را به خود اختصاص می دهند و در حدود 70 تا 80 درصد از سردرد سالمندان جز دسته اول می باشد. اما سردرد ثانویه که با تغییر در شکل جمجمه ایجاد شده و در 50 تا 60 درصد مواقع رخ می دهد. در صورت عدم بررسی و کنترل سردرد در سالمندان ممکن است سبب بروز سکته قلبی شود. اگر میخواهید بدانید برای سردرد شدید چه بخوریم می توانید به طور مجزا مقاله آن را مطالعه کنید.
انواع سر درد سالمندان
بر اساس تحقیقات انجام شده بیش از 150 نوع سردرد در سالمندان وجود دارد که هر کدام از ان ها برای بروز دلایل خاص خود را دارند. اطلاع از نوع سردرد بسیار اهمیت دارد، زیرا پزشکان بر اساس نوع سردرد می توانند درمان مناسب را برای بیمار اتخاذ کنند. در ادامه چند نوع سردرد شایع را برای شما توضیح می دهیم:
سردرد میگرنی در سالمندان
سردرد میگرنی نوعی سردرد شدید و مکرر است که معمولا به صورت حملاتی بروز مییابد و میتواند بهطور قابل توجهی بر کیفیت زندگی فرد تأثیر بگذارد. این نوع سردرد معمولا با نشانهها و علائم خاصی همراه است. ویژگیهای سردرد میگرنی عموما درد شدید و معمولا یک طرفه (در یک طرف سر) و میتواند از شدت متوسط تا شدید باشد. حملات میگرنی معمولا از چند ساعت تا چند روز ادامه دارند. این نوع سر درد ممکن است با نشانههای دیگری همچون تهوع، استفراغ، و حساسیت به نور و صدا همراه باشد.
درمان سردرد میگرنی معمولا به دو دسته تقسیم میشود:
- داروهای فوری: مانند مسکنها و داروهای خاص میگرن (مثل تریپتانها) که در هنگام بروز حمله مصرف میشوند.
- پیشگیری: برای کاهش فراوانی و شدت حملات، داروهایی مانند بتابلاکرها، داروهای ضد افسردگی، و داروهای ضد صرع در سالمندان ممکن است تجویز شود.
مدیریت سبک زندگی نیز شامل شناخت و اجتناب از عوامل محرک، رعایت الگوی منظم خواب و تغذیه مناسب میتواند به کاهش بروز حملات میگرنی کمک کند. دقیقا علت سردرد میگرنی مشخص نیست، ولی عوامل متعددی مانند موارد زیر وجود دارند:
- تغییرات هورمونی (بهویژه در زنان)
- استرس و اضطراب
- تغییرات خواب
- مصرف برخی غذاها و نوشیدنیها
- تغییرات جوی یا فشار هوا
- بروز بیماری و خستگی
سردرد تنشی در سالمندان
سردرد تنشی یکی از شایعترین انواع سردردهاست که معمولا با احساس فشار یا تنش در ناحیه سر همراه است. این نوع سردرد معمولا به صورت یک حس ناتوانکننده در ناحیه پیشانی، پشت سر، یا اطراف سر احساس میشود و ممکن است به صورت مداوم یا در طول روز به وقوع بپیوندد. سردرد تنشی معمولا به دلیل استرس، اضطراب، خستگی، یا تنش عضلانی در ناحیه گردن و شانه ایجاد میشود. نیز ممکن است تحت تأثیر عوامل محیطی، مانند نور یا صداهای بلند، قرار گیرد. روشهای درمانی سردرد تنشی معمولا شامل داروهای مسکن، تمرینات ریلکسیشن، ماساژ، و در موارد شدیدتر، مشاوره و درمانهای فیزیکی است. نکته مهم این است که برای پیشگیری از این نوع سردرد، مدیریت استرس و بهبود وضعیت زندگی روزمره بسیار مؤثر است. اگر میخواهید بدانید که کد ام یک از سردردهای شما تنشی است باید بدانید اگر سردرد علائم زیر را داشت تنشی محسوب می شود:
- احساس فشار یا باری بر روی سر
- درد ملایم تا متوسط که معمولا دو طرفه است
- عدم تشدید درد با فعالیت فیزیکی
- ممکن است همراه با خستگی، تحریکپذیری، و دشواری در تمرکز باشد
سردرد خوشه ای در سالمندان
سردرد خوشهای نوعی سردرد شدید و مکرر است که معمولا در یک دوره زمانی خاص و به صورت حملاتی بروز مییابد. این نوع سردرد معمولا تحت عنوان «سردرد میگرن» قرار نمیگیرد و دارای ویژگیهای خاصی است که آن را از سایر انواع سردردها متمایز میکند. درد سردرد خوشه ای معمولا در یک طرف سر، غالبا در ناحیه اطراف چشم یا شقیقه احساس میشود. این درد به عنوان یکی از دردناکترین انواع سردردها توصیف میشود. حملات این نوع سردرد معمولا از 15 دقیقه تا 3 ساعت ادامه دارند و ممکن است چندین بار در روز نیز رخ دهند. سردردهای خوشهای معمولا به صورت دورهای بروز میکنند، که میتواند از چند هفته تا چند ماه ادامه یابد و سپس ممکن است به مدت طولانی متوقف شوند (این دوره را «فاز خوشهای» مینامند). همچنین این نوع سردرد ممکن است با علائم دیگری نظیر قرمزی و تحریکپذیری چشم، افتادگی پلک، آبریزش بینی یا انسداد بینی، و تعریق در ناحیه صورت همراه باشد.
دقیقا علت این نوع سردرد مشخص نیست، اما به نظر میرسد که فعالیت غیرمعمول در هیپوتالاموس (قسمتی از مغز که بسیاری از عملکردهای خودکار بدن را کنترل میکند) نقش دارد. عوامل ایجادکننده یا محرک ممکن است شامل مصرف الکل، تغییرات در الگوی خواب، و بعضی از مواد غذایی باشند. برای درمان سردرد خوشه ای به دو شکل زیر می توان عمل کرد:
- داروهای فوری: مانند اکسیژن درمانی، تریپتانها یا داروهای مسکن قوی که در هنگام بروز حمله مصرف میشوند.
- پیشگیری: داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، بتابلاکرها یا داروهای ضد صرع ممکن است برای کاهش فراوانی و شدت حملات تجویز شوند.
علت سردرد در سالمندان و افراد سالخورده چیست؟
سالمندان به علت کهولت سن معمولا با بیماری های مختلفی دست و پنجه نرم می کنند، که اصلی ترین دلیل آن افزایش سن است. اما سردرد سالمندان ممکن است، ناشی از وجود مشکلات زمینه ای باشد. توصیه ما به شما این است که قطعا سردرد در سالمندان را جدی بگیرید. برخی از علل بروز سردرد در افراد سالخورده عبارت است از:
سردرد در سالمندان و افراد سالخورده میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که به علت تغییرات فیزیکی و روانی در این سنین اهمیت بیشتری پیدا میکند. برخی از این علل عبارتند از:
- مشکلات عروقی
- بیماریهای عصبی
- افزایش سن
- مصرف دارو
- اختلال در خواب
- استرس و اضطراب
- مشکلات بینایی
- عفونت و التهاب
- کم آبی بدن سالمندان
به نقل از samitivejhospitals.com :
به طور طبیعی با رسیدن به سن پیری تعداد میگرن ها به دلیل کاهش تولید انواع خاصی از هورمون ها کاهش می یابد، اگرچه این بدان معنا نیست که میگرن هنوز نمی تواند بر بیماران سالمند تأثیر بگذارد. بسیار مهم است که تشخیص و درمان برای مبتلایان به میگرن مسن میتواند فرآیند دشواری باشد، زیرا برخی از داروهایی که برای مدیریت شرایط سلامتی استفاده میشوند، میتوانند این موضوع را پیچیده کنند، و همچنین وجود سایر بیماریهای جدیتر مانند مننژیت، سرطان و سکته مغزی میتواند این موضوع را پیچیده کند.
تفاوت سردرد با میگرن در سالمندان چیست؟
شاید شما به طور معمول به هر دردی که در ناحیه سر رخ دهد “سردرد” بگویید. اما باید بدانید تشخیص نوع درست سردرد در سالمندان بسیار مهم است. زیرا بر اساس نوع سردرد است که می توان درمان مناسبی را برای آن اتخاذ کرد. در ادامه در جدولی کامل تفاوت سردرد با میگرن سالمندان را ذکر می کنیم:
وجه تفاوت | سردرد | میگرن |
نوع درد | سردردهای عمومی معمولا به صورت درد خفیف تا متوسط احساس میشوند و میتوانند به صورت فشار یا تنش در ناحیه سر، پشت سر یا گردن نمایان شوند. | این نوع سردرد معمولا درد شدیدی دارد که معمولا یک طرف سر را تحت تأثیر قرار میدهد و بهطور غالب ضرباندار و تپنده است. |
مدت زمان | معمولا ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. | حملات میگرنی میتوانند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشند. |
علائم همراه | معمولا با علائم دیگری همراه نیست. | میگرن غالباً با علائمی مانند تهوع، استفراغ، و حساسیت به نور و صدا همراه است. همچنین برخی افراد آورا را قبل از بروز درد تجربه میکنند که شامل تغییرات بینایی یا احساس گزگز میشود. |
فراوانی و الگوی بروز | ممکن است به صورت مکرر در طول روز و یا بهطور ناگهانی بروز کند، و میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند استرس یا کمآبی باشد. | معمولا در دورههای خاصی اتفاق میافتد و ممکن است چندین بار در ماه یا سال بروز کند. |
عوامل تحریککننده | علل آن ممکن است شامل استرس، کمخوابی، تنشهای عضلانی، و دیگر مسائل روزمره باشد. | معمولا با عوامل خاصی مانند تغییرات هورمونی، برخی غذاها (نظیر شکلات یا کافئین) و شرایط محیطی مرتبط است. |
درمان | معمولا با داروهای مسکن معمولی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن قابل درمان است. | نیاز به داروهای خاص مانند تریپتانها دارد و ممکن است درمانهای پیشگیرانه نیز لازم باشد. |
راه های تشخیص سردرد از میگرن افراد پیر
شباهت بسیار زیاد سردرد با میگرن سبب می شود افراد آن را با میگرن اشتباه بگیرند. این اشتباه سبب بروز مشکلاتی در رفع مشکل می شود. عموما برای تشخیص میگرن از سردرد های ساده ای که رخ می دهد می توانید از ام آرآی ، سی تی اسکن، یا تست های آزمایشگاهی استفاده کرد.
درمان سردرد در افراد مسن
برای انتخاب درمان مناسب برای سردرد ابتدا باید نوع سردرد را تشخیص داد. بعد از تشخیص نوع سردرد شدت سردرد است که درانتخاب دارو تاثیر گذار است. اما به طور معمول شما می توانید با داروهای مسکن معمولی مانند استامینوفن یا ایبوپروفن درد سر درد در افراد مسن را کنترل کنید. البته اگر سالمند شما دارو خاصی مصرف می رکد یا بیماری زمینه ای خاصی داشت حتما پزشک خورد را مطع کنید. دوری از خوردن یخ خالی. البته شاید بپرسید خوردن یخ نشانه چیست می توانید مقاله مرب.طه را مطالعه کنید.
درمان خانگی سردرد سالمندان
برای کاهش درد، سردرد های خفیف می توان از درمان های خانگی که بی ضرر تر از درمان های شیمیایی هستند و در اکثر اوقات سبب کاهش و رفع درد می شود استفاده کرد. چند مورد از درمان خانگی سردرد در سالمندان عبارت است از:
درمانهای خانگی برای سردرد میتوانند مؤثر و مفید باشند. در اینجا چند روش متداول برای تسکین سردرد در خانه آورده شده است:
- استراحت و خواب در محیطی آرام
- مصرف بیشتر مایعات
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم
- استفاده از ماساژ برای ناحیه سر، گردن، شانه ها
- استفاده از چای گیاهی
- تنفس عمیق و مدیتیشن
پیشگیری از سر درد سالمندان و افراد سالخورده
پیشکیری از سردرد در سالمندان عموما با بهبود کیفیت زندگی آن ها و جلوگیری از بروز تنش رخ خواهد داد. اما عواملی مانند تغذیه سالم، پرهیز از مصرف مواد محرک سردرد، آب رسانی مناسب،استراحت و خواب کافی، مدیریت بیماری های زمینه ای نظیر فشار خون بسیار می تواند کمک کننده باشد. اگر به دنبال پاسخ این سوال هستید که برای سردرد شدید چه بخوریم ؟ میتوان گفت مواد غذایی مانند سیب زمینی و ماهی سالمون و میوه هایی مانند خربزه و گیلاس در تسکین سردرد بسیار مفید هستند.
سخن آخر
سردرد در سنین بالا میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود و گاهی به مشکلات جدی پزشکی اشاره کند. سردردهای میگرنی در سنین بالا معمولاً کاهش مییابند، اما در برخی موارد میتوانند با علائمی نظیر اختلالات بینایی، تکلم، حرکت و رفتار همراه شوند که به آنها «همراهیهای میگرنی در سنین بالا» گفته میشود. این علائم ممکن است مشابه اورا (آزمایش میگرنی) باشند، اما تنها ۵۰ درصد مواقع با سردرد همراه است. همچنین، سردرد میتواند ناشی از سکته مغزی، تروماهای سر، التهاب شریانها (آرتریت تمپورال)، نوروپاتی سهقلو و دردهای عصبی بعد از زونا باشد.
سردرد در برابر سردرد های میگرنی شدت کمتری دارد، اما هر دو این بیماری قابل درمان و پیشگیری است. سردرد در سالمندان به مراتب کمتر می شود اما باز هم ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تنش عصبی، بیماری زمینه ای، کم آبی بدن رخ دهد. هنگام مبتلا شدن به سردرد با فهمیدن نوع آن می توان درمان بهتری برای آن در نظر گرفت.
سوالات متداول
1- ایا سردرد خوشه ای خطرناک است؟
سردرد خوشهای نوعی سردرد بسیار دردناک است که اغلب به صورت حملات ناگهانی و شدید در یک طرف سر اتفاق میافتد. این سردردها معمولاً تهدیدی برای زندگی ندارند، اما میتوانند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهند.
2- برای درمان میگرن چه بخوریم؟
برای درمان میگرن، مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم، ریبوفلاوین و امگا-3 مفید است و باید از مواد غذایی محرک مانند شکلات، کافئین و الکل خودداری کرد.