بیماری های قلبی به عنوان یکی از اصلی ترین علل مرگ و میر در سراسر جهان شناخته می شود. این بیماری میلیون ها نفر را در سرتاسر جهان به خود درگیر کرده است. ممکن است شما یا نزدیکانتان تجربه برخورد با این بیماری را داشته باشید. تشخیص بیماری های قلبی و پیگیری مداوم آن می تواند از خطر بروز سکته قلبی جلوگیری کند. یکی از دلایل اهمیت حضور پرستار سالمند در مراکز درمانی یا در منزل جلوگیری از بروز حملات قلبی می باشد.
تشخیص زودهنگام این بیماریها میتواند نقش بسزایی در افزایش طول عمر و بهبود کیفیت زندگی افراد داشته باشد. از این رو، شناخت علائم و نشانههای بیماری قلبی اهمیت ویژهای دارد. موسسه پرستار کودک و سالمند سفیر آرامش قصد دارد در این مقاله شما را با علائم بیماری قلبی آشنا کند.
علائم بیماری قلبی چیست؟
علائم ناراحتی قلبی عموما به مجموعه علائمی گفته می شود که بر قلب شما تاثیر می گذارد و سبب بروز ناراحتی یا بیماری متفاوت خواهد شد. علائم بیماری های قلبی عموما در مردان و زنان به یک شکل بروز می کند. از مهم ترین بیماری های قلبی می توان عفونت قلبی، بیماری دریچه قلب، بیماری عضله قلب، آریتمی، بیماری عروق کرونری و نقص مادرزاد قلب را نام برد. مهم ترین علائم بیماری قلبی به طور معمول عبارت است از:
- احساس درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- احساس درد پشت گردن یا در قسمت فوقانی گردن
- سوء هاضمه
- سوزش سر دل
- سرگیجه
- خستگی مفرط
- تنگی نفس
- تهوع یا استفراغ
- احساس فشار و ناراحتی در نیمه بالای بدن
به نقل از mountsinai.org :
درد قفسه سینه ناراحتی یا دردی است که در جلوی بدن، بین (و شامل) گردن و بالای شکم احساس میکنید. دلایل زیادی برای درد قفسه سینه وجود دارد که ربطی به قلب شما ندارد. اما درد قفسه سینه همچنان شایع ترین علامت جریان خون ضعیف به قلب یا حمله قلبی است. به این نوع درد قفسه سینه آنژین می گویند. درد قفسه سینه زمانی رخ می دهد که قلب خون یا اکسیژن کافی دریافت نمی کند. میزان و نوع درد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شدت درد همیشه به شدت مشکل قلبی مربوط نمی شود.
علائم اولیه بیماری های قلبی
بیماریهای قلبی عموما پس از پیشرفت علائم خود را نشان می دهند. آشنایی با این علائم می تواند از شما یک ناجی بسازد، تا در زمان مناسب، اقدام مناسب را انجام دهید. بیماریهای قلبی عموما در پی گرفتگی عروق در قلب اتفاق می افتد. اگر بخواهیم از علائم اولیه بیمارهای قلبی به مواردی اشاره کنیم می توانیم از تنگی نفس فعالیتی نام ببریم. تنگی نفس فعالیتی عبارت است تنگی نفسی که پس از فعالیت زیاد می شود. فشا خون می تواند یکی دیگر ا علائم اولیه بیماریهای قلبی باشد. فشار خون بالا سبب ایجاد اختلال در عملکرد قلب خواهد شد و در پی آن بیمار قلبی رخ می دهد.
علائم ظاهری بیماری قلبی و عروقی
ممکن است بیماریهای قلبی قبل از اینکه به صورت بیماری جدی در فرد بروز کند، علائم ظاهری در فرد داشته باشد که با دقت به آن ها قبل از اینکه بیماری قلبی به سکته قلبی منجر شود آن را تشخیص دهیم. این علائم عموما در اثر خون رسانی ناقص قلب به اندام ها رخ میدهد و می تواند پس از مدتی برای سلامت فرد خطرناک باشد. عموما علائم ظاهری بیماری قلبی عبارت است از:
تغییر رنگ پوست و ناخن:
یکی از علائم ظاهری بیماری قلبی، تغییر رنگ پوست در قسمتهای مختلف بدن است. این تغییر رنگ عموما به صورت کبودی در قسمت انگشتان رخ می دهد که عموما به دلیل عدم خون رسانی درست به آن ها است. ممکن است شما در ابتدا این علائم را جدی نگیرید، اما می تواند نشان دهنده بیماری قلبی باشد.
ادم و تورم اندام تحتانی:
ادم (ورم) و تورم اندام تحتانی میتواند نشانهای از اختلالات قلبی باشد. در بیماریهای قلبی، قلب نمیتواند بهخوبی خون را پمپ کند، که این امر منجر به تجمع مایعات در بدن میشود. در این وضعیت، یکی از نقاطی که بیشتر تحت تأثیر قرار میگیرد، اندامهای تحتانی مانند پاها و مچهاست. زمانی که قلب نتواند بهخوبی خون را پمپ کند، مایعات میتوانند در بافتها جمع شوند. همچنین یکی دیگر از علائم بیماری قلبی فشار خون بالا است که می تواند به قلب و رگهای خونی آسیب بزند و باعث تجمع مایعات شود.
بثورات پوستی زرد رنگ:
این وضعیت به علت افزایش بیلیروبین در خون ایجاد میشود و میتواند منجر به تغییر رنگ پوست و چشمها به زرد شود. زردی میتواند ناشی از مشکلات کبدی، اختلال در صفرا، و در برخی موارد به دلیل نارسایی قلبی باشد که باعث کاهش خونرسانی به کبد میشود. علائم ناراحتی قلبی بثورات پوستی زرد رنگ است که، در این حالت، تجمع مایعات در بدن میتواند منجر به تغییرات پوستی و حتی عوارضی در کبد شود که ممکن است بثورات زرد رنگ را ایجاد کند. البته لازم به ذکر است برخی داروهایی که برای درمان بیماریهای قلبی تجویز میشوند، میتوانند عوارض جانبی پوستی داشته باشند. در موارد خاص، ممکن است باعث تغییر رنگ پوست نیز شوند.
نشانه های بیماری قلبی در زنان و مردان
لازم است بدانیم که علائم بیماری قلبی در مردان و زنان یکسان است. و نباید به دنبال نشانه های مختلفی از آنچه در مردان رخ می دهد در زنان باشیم. البته طبق تحقیقات انجام شده، عموما علائم بیماری قلبی در زنان خاموش است و عموما با یک حمله قلبی شروع می شود و در بیشتر اوقات سبب مرگ آنها می شود. از علائم بیماری های قلبی در مردان و زنان می توانیم موارد زیر رانام ببریم:
- درد در قفسه سینه
- تنگی نفس
- تپش قلب
- خستگی بسیار زیاد
علائم بیماری قلبی در زنان
علائم بیماری قلبی در زنان با وجود بیماریهای زمینه ای مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک PCO که یک بیماری مختص زنان است، افزایش می یابد. بعد از یائسگی امکان حمله قلبی در زنان چندین برابر می شود. یکی از تفاوتهای اصلی حمله قلبی در زنان با مردان این است که بیماریهای قلبی در زنان با درد شدید در قسمت قفسه سینه شروع نمی شود و معمولا با علائم دیگری بروز می کند. تعداد زیادی از زنان هستند که بدون احساس درد حمله قلبی را تجریه می کنند. از علائمی که می توان با بروز آنها به حمله قلبی شک کرد عبارت است از:
- تعریق زیاد و ناگهانی
- احساس ناراحتی در شانه و بخش فوقانی پشت
- ناراحتی در گردن و فک
- احساس ناراحتی و فشار در قسمت فوقانی شکم
- خستگی غیرمعمول بدون انجام فعالیت خاص
- تنگی نفس و سنگین شدن تنفس
- احساس سرگیجه و سبکی سر
- احساس سوزش سر دل
نشانه های بیماری قلبی در مردان
بیماریهای قلبی یکی از بیماریهای شایع است که عموما مردان به آن مبتلا می شوند. طبق تحقیقات انجام شده در آمریکا، از هر 3 مرد، یک مرد بیماری قلبی دارد. در برخی از موارد این بیماری به صورت آشکار بروز می کند و ممکن است شما زمان مناسب برای درمان آن داشته باشید، اما برخی از موارد به صورت کاملا پنهان و بدون هیچگونه عوارضی است. در مردان علاوه بر نشانههای معمول بیماری قلبی مانند، فشردن قفسه سینه، ضعف، ناراحتی یا احساس پری در قفسه سینه، درد در بازو، فک و یا پشت، تنگی نفس، عرق سرد، حالت تهوع ممکن است نشانههای دیگری هم وجود داشته باشد، که در زنان کمتر بروز می کند و احتمال بروز این علائم هنگام سکته قلبی در مردان بیشتر است:
- درد در فک، گردن، یا قفسه سینه
- احساس ضعف یا سرگیجه
- فشار دادن پشت
- ضعف، فشار و یا احساس پری در مرکز قفسه سینه
نشانه ها وعلائم بیماری قلبی و عروق در سنین مختلف
بیماری قلبی ممکن است در از کودکی تا سالمندی در شخص به وجود بیاید. برخی از نوزادان با بیماریهای قلبی مادرزادی متولد می شوند. نشانه ها و علائم این بیماری در سنین مختلف متفاوت است و به طبع قطعا درمانهای مختلفی هم برای آن وجود دارد. تشخیص به موقع در هر سنی که باشد، سبب می شود بیماری گسترش نکند و بتواند از عوارض آن جلوگیری کرد.
علائم بیماری قلبی در نوزادان
بیماری قلبی در نوزادان عموما جز دسته بیماریهای قلبی ارثی بوده و قطعا به صورت مادرزادی در کودک وجود دارد. این بیماری عموما توسط متخصص قلب کودکان تشخیص داده می شود. از بیماری هایی که ممکن است سبب بروز علائم بیماری قلبی در نوزادان شود سوراخ در سطح قلب است. بیماری قلبی در کودکان عموما با علائم زیر مشخص می شود:
- تنگی نفس: نوزاد ممکن است هنگام شیر خوردن یا خوابیدن دچار تنگی نفس شود یا به طور غیرعادی سریع نفس بکشد.
- سرفه یا خسخس: ممکن است نوزاد سرفههای مکرر یا خسخس در تنفس داشته باشد، خصوصاً وقتی که به خواب میرود یا در حالت خوابیده است.
- خستگی غیرطبیعی: نوزاد ممکن است در حین شیر خوردن به شدت خسته شود و نتواند بهراحتی شیر بخورد.
- آبی شدن پوست (سیانوز): پوست نوزاد به خصوص در نواحی لبها، صورت و نوک انگشتان ممکن است به رنگ آبی تغییر کند که نشانهای از کمبود اکسیژن است.
- افزایش عرقکردن: وزاد ممکن است به طور غیرمعمول عرق کند، به خصوص در ناحیه سر و صورت.
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه: در موارد شدید، ممکن است نوزاد نشان دهد که دچار ناراحتی در قفسه سینه است، هرچند این علامت در نوزادان به وضوح قابل شناسایی نیست.
- نقص در رشد: نوزادی که به طور طبیعی وزن نمیگیرد یا رشد نمیکند ممکن است دچار مشکل قلبی باشد.
- تغییرات در ضربان قلب: ضربان قلب نامنظم یا سریع در نوزاد ممکن است نشانهای از مشکلات قلبی باشد.
9.آشفتگی یا بیقراری: وزاد ممکن است معمولاً بیقرار و عصبی باشد.
علائم بیماری قلبی در کودکان
با توجه به اینکه بیماری قلبی طیف وسیعی از علائم با شدتهای مختلف را در بر می گیرد. پس ما نمی توانیم با بروز یک علامت ساده آن را بیماری قلبی بنامیم. به طور کلی می توان از علائم ناراحتی قلبی در کودکان موارد زیر را نام ببریم:
- افزایش ضربان قلب
- نامنظم بودن ریتم ضربان
- تنفس سریع
- رشد ضعیف
- اختلال در نحوه غذا خوردن نوزاد
- تپش قلب
- کبودی صورت و لب
- اضافه وزن
- احساس درد در قفسه سینه
علائم مریضی قلبی در نوجوانان
بیماری های قلبی در نوجوانان و جوانان به دلیل احتما کم آن ها دیر تشخیص می دهد و عموما علائم بیماری قلبی در این سن به دلیل وجود بیماری های قلبی رخ می دهد. شایع ترین بیماری های قلبی در نوجوانان عبارت است از:
- بیماری های مادرزادی
- نقص دیواره بین بطنی
- برگشت غیرعادی سیاهرگ وریدی
- تنگی دیواره آئورت
- جابجایی عروق بزرگ
- پرفشاری ریوی
برای تشخیص علائم ناراحتی قلبی باید به متخصص قلب مراجعه کرد. اما این بیماری در نوجوانان و جوانان علائم خاصی دارد که می توان با اطلاع از آنها به راحتی این بیماری را تشخیص داد و آن را کنترل کرد. علائم بیماری های قلبی نوجوانان عبارت است از:
- تنگی نفس
- ضعف عمومی
- خستگی
- درد قفسه سینه
- افزایش وزن
- مشکل در تمرکز
- حالت تهوع
- نیاز به دفع مکرر ادرار
- تورم در گردن، مچ پا، شکم، یا پاها
- رنگ مایل به آبی در انگشتان و لب ها
- و بروز درد در بازوی چپ ، فک، کمر، گردن، کتف و شانه.
علائم بیماری قلبی در سالمندان
در سالمندان با افزایش سن و بروز بیماری های چون فشار خون، دیابت، افزایش کلسترول و چربی، بیشتر در معرض بیماری های قلبی قرار دارند. بیماری های قلبی در سالمندان عموما با دارو درمانی کنترل می شود. در این سن به دلیل عدم توانایی قلب در پمپاژ درست خون و کمبود اکسیژن مشکلاتی نظیر تنگی نفس و درد قفسه سینه رخ میدهد که می تواند از علائم بروز سکته قلبی در این سن هم باشد. از دیگر علائم بیماری قلبی در سالمندان می توانیم موارد زیر را نام ببریم:
- خستگی مفرط
- تنگی نفس با فعالیت بسیار خفیف و یا حتی در زمان استراحت
- تورم ساق، کف و مچ پا
- فشار و ناراحتی در قفسهی سینه
- اضطراب یا سردرگمی ناگهانی
- سرفه (بعضاً به همراه کف صورتی رنگ)
راه های جلوگیری از نشانه های مریضی قلبی و عروقی
با رعایت نکات ساده از زمان جوانی می توانید از بروز مشکلات قلبی و عروقی و درمان های پرهزینه مانند پیوند قلب در سنین بالا جلوگیری کرد. شناخت علائم این بیماری می تواند در کنترل عوارض این بیماری کمک شایانی به بیماران کند و می تواند در سلامت بیماران بسیار تاثیر گذار باشد. بسیاری از روش های کنترل بیماری قلبی بسیار ساده می باشد و عبارت است از:
- ورزش کردن
- رژیم غذایی مناسب
- مدیریت استرس
- چکاب های دوره ای
- کنترل فشار خون
- مصرف کم چربی و نمک
سخن آخر
علائم بیماری قلبی یکی از اصلی ترین عامل مرگ و میر در جهان است که به عنوان یکی خطرناک ترین بیماری ها شناخته می شود. این بیماری می تواند از سنین نوزادی با بیماری های ژنتیکی و مادرزادی تا سنین بالا در فرد رخ دهد. بیماریهای قلبی عموما علائم و نشانه هایی دارد که تشخیص به موقع آن می تواند از بروز حملات قلبی جلوگیری کند. در برخی موارد اصلاح سبک زندگی می تواند تا مقدار زیادی خطر بروز بیماری قلبی را کاهش دهد.
سوالات متداول
1- خطرناک ترین بیماری قلبی چیست؟
خطرناکترین بیماری قلبی، بیماری عروق کرونر است که در آن عروق تغذیهکننده قلب تنگ یا مسدود میشوند. این امر میتواند منجر به حمله قلبی و در نتیجه مرگ شود.
2- کدام بیماری قلبی باعث مرگ میشود؟
بیماریهایی مانند بیماری عروق کرونر و سکته قلبی میتوانند منجر به مرگ شوند، به ویژه زمانی که خونرسانی به قلب یا مغز به شدت مختل شود.
