آموزش کار با دستگاه قند خون یکی از مهمترین اقداماتی است که افراد مبتلا به دیابت یا کسانی که در معرض خطر این بیماری هستند، میتوانند برای مدیریت سلامت خود انجام دهند. با استفاده از دستگاههای قابل حمل اندازهگیری قند خون، میتوان به راحتی سطح قند خون را در خانه کنترل کرد و از تغییرات ناگهانی و خطرناک آن جلوگیری نمود.
این روش نه تنها به تشخیص به موقع مشکلات کمک میکند، بلکه امکان تنظیم دقیقتر رژیم غذایی، فعالیتهای ورزشی و داروهای مصرفی را فراهم میسازد. سالمندان از افرادی هستند که بیشتر به بیماری قند خون دچار میشوند. آشنایی با نحوه کار و استفاده صحیح از دستگاه قند خون در منزل با وجود پرستار بیمار برای داشتن زندگی سالمتر و جلوگیری از عوارض جدی دیابت ضروری است. با ما در این مقاله برای کسب اطلاعات بیشتر همراه باشید.
یک نکته بسیار مهم: بسیاری از بیماران دیابتی اندازه قند خون در حالت ناشتا صبحگاهی را به عنوان ملاک مطلق در نظر میگیرند. این کار بسیار اشتباه است و تبعات بسیار بدی دارد. نوسانات قند خون در طول روز بسیار مهم تر از میزان آن در حالت ناشتای صبحگاهی است. باید قند خون را 2 ساعت بعد از وعده غذایی هم اندازه گیری کنید و اگر به اندازه مناسبی کاهش پیدا نکرده بود به پزشک مراجعه کنید. اگر تا امروز این اشتباه را میکردید، با یک آزمایش ای وان سی (a1c) شروع کنید و سپس به پزشک مراجعه کنید. آسیب غیر قابل برگشت به اعصاب شنوایی (که با سمعک بهبود نمی یابد) و یا پارگی شبکیه چشم و از دست رفتن بینایی از عوارض توجه نکردن به نوسانات قند خون در طول روز است.
دستگاه قند خون چیست؟
دستگاه قند خون یا گلوکومتر، وسیلهای است که برای اندازهگیری سطح گلوکز خون استفاده میشود. کار با گلوکومتر به افراد مبتلا به دیابت کمک میکند تا سطح قند خون خود را در خانه و به صورت روزانه کنترل کنند. دستگاه قند خون معمولاً شامل یک نوار تست، سوزن کوچک (لانست) برای خونگیری و واحد اصلی برای خواندن نتیجه است.
برای استفاده، ابتدا یک قطره خون از نوک انگشت گرفته و روی نوار تست قرار میگیرد. سپس نوار به دستگاه متصل شده و پس از چند ثانیه، نتیجه به صورت عددی روی صفحه نمایش داده میشود. کنترل منظم قند خون به افراد کمک میکند تا از تغییرات شدید سطح قند خون جلوگیری کرده و درمان مناسب را انتخاب کنند. پرستار در خانه به شما در انجام تست و بهبودی از این بیماری بسیار کمک میکند. برخی مدلها میتوانند نتایج را ذخیره کنند یا به اپلیکیشنهای موبایل متصل شوند.
به نقل از وبسایت healthline :
پایش سطح قند خون ابزاری حیاتی برای مدیریت دیابت است. این فرآیند به شما کمک میکند تا نحوه تأثیرگذاری رژیم غذایی، ورزش و داروها بر سطح قند خون خود را شناسایی کنید و برنامه مدیریت دیابت خود را در صورت نیاز تغییر دهید. دستگاههای قابل حمل مانند گلوکومترها معمولاً برای اندازهگیری قند خون استفاده میشوند و نیازمند یک قطره خون از انگشت هستند.
نتایج این تست میتواند به شما و پزشکتان در تنظیم برنامههای درمانی کمک کند. پایش منظم قند خون میتواند مزایای بسیاری داشته باشد، از جمله جلوگیری از عوارض ناشی از سطوح قند خون بالا یا پایین. در عین حال، این فرآیند خطرات بسیار کمی دارد و استفاده صحیح از ابزارها میتواند از انتقال ویروسها جلوگیری کند.
آموزش کار با دستگاه قند خون
استفاده از دستگاه قند خون برای اندازهگیری سطح گلوکز در خون امری ساده و مؤثر است که به کنترل بیماری دیابت و پیشگیری از عوارض احتمالی آن کمک میکند. در ادامه طرز استفاده از دستگاه قند خون به طور دقیق و مرحله به مرحله شرح داده شده است:
- آمادهسازی دستگاه و مواد لازم: ابتدا مطمئن شوید که تمام لوازم مورد نیاز مانند دستگاه قند خون، نوار تست، قلم لانست (سوزن) و پنبه الکلی در دسترس شما باشد. دستگاه را روشن کرده و نوار تست را داخل دستگاه قرار دهید.
- شستن دستها: برای جلوگیری از هر گونه آلودگی و خطا در تست دستگاه قند خون، دستهای خود را با آب و صابون شسته و خشک کنید. این کار به جلوگیری از تداخل مواد خارجی با نمونه خون کمک میکند.
- آمادهسازی قلم لانست:
قلم لانست که حاوی سوزن است را آماده کنید. سوزن را در داخل قلم قرار داده و میزان عمق سوراخ را بسته به ضخامت پوست خود تنظیم کنید. - خونگیری: با استفاده از قلم لانست، نوک یکی از انگشتان خود را با دقت سوراخ کنید. بهتر است از قسمتهای جانبی انگشت استفاده کنید تا درد کمتری احساس شود. پس از خونگیری، یک قطره خون به روی نوک انگشت خود مشاهده خواهید کرد.
- قرار دادن خون روی نوار تست: برای کار با گلوکومتر نوار تست را به قطره خون نزدیک کنید و بگذارید خون روی نوار جذب شود. مطمئن شوید که نوار تست به اندازه کافی خون دریافت کرده باشد تا نتیجه دقیقی به شما ارائه دهد.
- خواندن نتیجه: پس از چند ثانیه دستگاه، سطح قند خون شما را روی صفحه نمایش نشان خواهد داد. این عدد معمولاً به میلیگرم در دسیلیتر (mg/dL) یا میلیمول در لیتر (mmol/L) نمایش داده میشود.
- پاکسازی و ذخیرهسازی دستگاه: بعد از انجام تست، نوار تست مصرفشده را دور بیندازید و در صورت نیاز، سر سوزن را نیز تعویض کنید. دستگاه را خاموش کرده و در محلی خشک و ایمن نگهداری کنید.
برای دقت بیشتر، همیشه دستگاه خود را کالیبره کنید و دستورالعملهای سازنده را رعایت نمایید. تست قند خون را بهطور منظم و در زمانهای مشخص انجام دهید تا کنترل بهتری بر سطح قند خون خود داشته باشید. البته علاوه بر قند خون یا دیابت، فشار خون هم یکی از بیماریهای بسیار آزاردهنده است. کنترل فشار خون، دیابت و دیگر بیماریها برای همه افراد به ویژه برای سالمندان بسیار ضروری است.
نکات مهم برای تست قند خون با گلوکومتر
تست قند خون با گلوکومتر یکی از روشهای مؤثر برای کنترل دیابت و حفظ سلامتی است. بعد از یادگیری طرز استفاده از دستگاه قند خون، باید به نکات زیر برای انجام صحیح این تست توجه کنید:
- تمیز کردن دستها: قبل از انجام تست، دستهای خود را با آب و صابون بشویید و کاملاً خشک کنید. این کار از تأثیر مواد خارجی روی نتیجه جلوگیری میکند.
- استفاده از لانست مناسب: سوزن (لانست) را بهدرستی در دستگاه قرار دهید و هر بار از لانست جدید استفاده کنید تا از خطر عفونت جلوگیری شود.
- انتخاب محل مناسب: بهترین محل برای گرفتن نمونه، نوک انگشتان است. از فشردن بیشازحد انگشت برای استخراج خون خودداری کنید، چون میتواند نتیجه را تحت تأثیر قرار دهد.
- تنظیم گلوکومتر: مطمئن شوید که گلوکومتر بهدرستی تنظیم شده و تاریخ انقضای نوارهای تست تمام نشده است.
- قرار دادن خون روی نوار تست: پس از سوراخ کردن انگشت، قطره کوچکی از خون را روی نوار تست قرار دهید و منتظر نتیجه بمانید.
- ثبت نتایج: نتایج هر تست را یادداشت کرده یا در برنامه مخصوص ثبت کنید تا تغییرات سطح قند خون را بهدقت پیگیری کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به طور کامل با آموزش کار با دستگاه قند خون آشنا شدید. استفاده از دستگاه قند خون در منزل میتواند به شما کمک کند تا به طور منظم و دقیق سطح قند خون خود را کنترل کنید و مدیریت بهتری بر روی دیابت یا وضعیتهای مشابه داشته باشید. با رعایت نکات آموزشی و به کارگیری صحیح دستگاه، میتوانید از صحت نتایج و راحتی استفاده از آن بهرهمند شوید. همچنین برای مراقبت از بیمار دیابتی دانستن کار با دستگاه قند خون ضروری است.
در نهایت، آگاهی و پیگیری منظم وضعیت قند خون، گام مهمی در حفظ سلامت و پیشگیری از مشکلات جدی است. اگر در استفاده از دستگاه دچار مشکل شدید، مشاوره با پزشک یا متخصص میتواند به شما کمک کند تا بهترین نتایج را کسب کنید.
سوالات متداول
١. دستگاه قند خون چیست و چه کاربردی دارد؟
دستگاه قند خون (گلوکومتر) ابزاری است برای اندازهگیری سطح گلوکز خون که به افراد مبتلا به دیابت کمک میکند تا بهصورت منظم و روزانه سطح قند خون خود را در خانه کنترل کنند.
٢. چرا باید قبل از انجام تست دستگاه قند خون، دستهایمان را بشوییم؟
شستن دستها با آب و صابون، از تداخل آلودگیها با نمونه خون جلوگیری کرده و باعث افزایش دقت نتیجه میشود.
٣. بهترین محل برای گرفتن نمونه خون کجاست؟
بهترین محل برای خونگیری، نوک انگشت است و بهتر است از قسمتهای جانبی انگشت استفاده شده تا درد کمتری احساس شود.
۴. آیا میتوان نتایج قند خون را ذخیره کرد؟
بله، برخی دستگاهها قابلیت ذخیره نتایج یا اتصال به اپلیکیشنهای موبایل را دارند تا شما بتوانید تغییرات سطح قند خون را بهدقت پیگیری کنید.
۵. در صورت وجود خطا در نتیجه تست قند خون چه باید کرد؟
در صورت مشاهده خطا، دستهای خود را مجدداً شسته و دستگاه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که به درستی کالیبره شده و نوار تست منقضی نشده است.