آرتروز در سالمندان چیست و چگونه درمان می شود؟

با افزایش سن عموما بیماری های متعددی در سالمندان به چشم‌می‌خورد. تعدادی از این بیماری ها با افزایش سن‌بیشتر از‌بقیه علائم‌خود را نشان‌می‌دهند. عموما یکی از دلایلی که ممکن است سبب بروز آرتروز در سالمندان شود و زندگی آن ها را تحت الشعاع قرار می دهد.آرتروز می تواند سبب ورم پا در سالمندان شود و ورم پا ممکن است در دراز مدت توانایی حرکت را از سالمند بگیرد. موسسه پرستار سالمند سفیر آرامش با به کارگیری نیرو متخصص می تواند به شما در نگهداری سالمندان کمک کند.

علت آرتروز در سالمندان

آرتروز یکی از بیماری های شایع در سالمندان می باشد که در اثر تحلیل غضروف مفصل به وجود آمده و در اثر بروز این اتفاق استخوان های زیر غضروف با یکدیگر درگیر شده و سبب ایجاد درد، ناتوانی در حرکت می‌شود. این بیماری که درسنین بالای 65سال رخ می دهد عموما استخوان های کمر، زانو،دست،ستون فقرات را درگیر می‌کند. علل متفاوتی می‌تواند برای بروز و پیشرفت آرتروز وجود داشته باشد که در ادامه تعدادی از آن ها را برای شما بررسی می‌کنیم :

1. سن: با افزایش سن، عوارض و تغییرات طبیعی در بافت‌های مفصلی و غضروفی رخ می‌دهد. این تغییرات می‌توانند منجر به نازک شدن غضروف و التهاب مفاصل شوند.
2. سابقه خانوادگی: وجود سابقه خانوادگی آرتروز می‌تواند ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
3. چاقی: اضافه وزن فشار بیشتری به مفاصل، به ویژه مفاصل تحمل وزن مانند زانوها و لگن وارد می‌کند، که می‌تواند به سریع‌تر شدن فرآیند تخریب غضروف منجر شود.
4. صدمات قبلی: آسیب‌ها یا صدمات قبلی به مفاصل (مانند شکستگی‌ها یا آسیب‌های ورزشی) می‌توانند احتمال ابتلا به آرتروز را در آینده افزایش دهند.
5. استفاده بیش از حد از مفاصل: مشاغل یا فعالیت‌هایی که شامل حرکات تکراری یا فشار زیاد بر روی مفاصل هستند، می‌توانند خطر ابتلا به آرتروز در سالمندان را افزایش دهند.
6. بیماری‌های التهابی: برخی بیماری‌های التهابی مانند روماتوئید آرتریت و لوپوس نیز می‌توانند به آرتروز منجر شوند.
7. عدم تحرک: کم‌تحرکی و عدم استفاده از مفاصل به مدت طولانی می‌تواند به ضعف عضلانی و کاهش انعطاف‌پذیری مفاصل منجر شود.
8. تغذیه نامناسب: کمبود مواد مغذی مانند ویتامین D و کلسیم می‌تواند بر سلامت استخوان‌ها و مفاصل تأثیر منفی بگذارد.

انواع آرتروز در افراد مسن

آرتروز انواع مختلفی داشته که در سالمندان ممکن است با علائم و شرایط مختلفی بروز کند. آرتروز در افراد مسن به منظور‌التهاب مفاصل می‌باشد. در ادامه انواع مختلف آرتروز‌ را برای شما معرفی می‌کنیم. آشنایی با این آرتروز‌ها سبب برخورد بهتر با سالمندان درگیر این بیماری می‌شود.

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماوئید

نوعی التهاب مزمن مفاصل است که جز بیماری های خود ایمنی تلقی شده است و درمان خاصی ندارد و تنها با مصرف دارو‌می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. خشکی مفاصل در صبح یکی از نشانه های روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماوئید است. لازم به ذکر است که روماتیسم در سالمندان با روماتیسم در کودکان متفاوت است.

آرتروز چرکی یا آرتریت سپتیک

این‌نوع آرتروز در اثر بروز عفونت در مفصل ها رخ می دهد و ممکن است این عفونت در اثر ابتلا به بیماری خاص با تحت عمل جراحی قرار گرفتن وارد بدن و سیستم ایمنی شود. برای درمان این نوع آرتروز در سالمندان از دارو های سرکوب سیستم ایمنی استفاده می شود.

آرتروز استئوآرتریت

شایع ترین‌نوع آرتروز در سالمندان است و با درد استخوان و مفاصل خود را نشان می دهد. این درد گاها به‌گونه ای است که سبب مختل شدن زندگی فرد می شود.

به نقل از وبسایت www.nia.nih.gov:

استئوآرتریت شایع‌ترین نوع آرتروز در سالمندان است و علت اصلی آن ناتوانی جسمانی در افراد است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که بافت‌هایی که انتهای استخوان‌ها را در مفاصل پوشش می‌دهند به تدریج تخریب می‌شوند. علائم آن شامل درد، سفتی و تورم است و معمولاً به مرور زمان بدتر می‌شود. این بیماری می‌تواند عملکرد روزانه فرد را محدود کند. عوامل خطر شامل چاقی، سابقه جراحی یا آسیب مفصل، حرکات تکراری، و سابقه خانوادگی است. درمان استئوآرتریت شامل مدیریت علائم با دارو، ورزش، کنترل وزن، و در موارد شدید جراحی است. همچنین تغییرات سبک زندگی مانند استفاده از وسایل کمکی، تمرینات انعطاف‌پذیری و روش‌های تکمیلی مانند ماساژ نیز می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

علائم آرتروز در سالمندان

آرتروز در سالمندان نوعی بیماری استخوانی و مفصلی است که ممکن است با علائم مختلفی ظاهر شود. اما اصلی ترین و مشخص ترین علائم آرتروز درد در ناحیه استخوانی بدن است.اما اگر بخواهیم علائم دیگری را برای تشخیص آرتروز نام ببریم می توانیم موارد زیر را عنوان کنیم:

• خشکی مفاصل در صبح
• درد مفاصل
• کاهش انعطاف پذیری مفاصل
• تورم و التهاب مفصل

علائم آرتروز زانو در سالمندان

از آنجا که آرتروز‌در سالمندان ممکن از در استخوان های مختلف بدن رخ دهد و احتمال برزو‌آن در زانو‌بیشتر است عموما سبب کاهش تحرک‌ و‌درد شدید در مفصل زانو‌می شود گاهی اوقات این درد ممکن است توانایی راه رفتن و حرکت موثر را از سالمند بگیرد. در آرتروز زانو شخص نمی‌تواند به راحتی بشیند و پای خود را خم کند . در برخی از سالمندان آرتروز زانو سبب التهاب و ورم در زانو می‌شود و ممکن است ظاهر نازیبایی برای فرد به وجود بیاورد.

راه های تشخیص آرتروز در افراد سالخورده

آرتروز در سالمندان جز آن دسته از بیماری هایی است که با کهولت سن افزایش پیدا می‌کند این بیماری جز بیماری هایی است که بیشتر با معاینات بالینی توسط پزشک قابلیت تشخیص دارد. در این‌ معاینات پزشک‌ مفاصل دردناک را که عموما ملتهب هم هستند از نظر بروز آرتروز بررسی می‌کند. این مفاصل در هنگام‌حرکت درد شدید دارند. در برخی موارد پزشک ‌برای اطمینان از درستی تشخیص آزمایشات دیگری اعم از ام آر آی، رادیوگرافی و آزمایش مایع مفصل را درخواست می‌دهد.

کدام آرتروز در سالمندان رایج است؟

آرتروز در سالمندان انواع مختلفی دارد که هر کدام چالش های خود را دارد. شایع ترین نوع آرتروز که در میان سالمندان رایج است استئوآرتریت است. این عارضه بر اثر از میان رفتن غضروفهای بین مفاصل بروز می کند. این مشکل در دست ها، زانو، گردن و پایین کمر ایجاد می شود.

روماتیسم مفصلی در سالمندان نوعی بیماری خود ایمنی است که در صورت ابتلا سیستم ایمنی بدن به صورت اشتباه به مفاصل حمله می کند. این حمله و آنزیم هایی که در این منطقه جمع می شوند باعث تحلیلی غضروف و ایجاد التهاب در موضع مورد حمله می شوند. تب، خستگی شدید و عوارضی دیگر از نشانه های این بیماری هستند.

طبق نظر پزشکان حدود 30 درصد از افرادی که به بیماری پسوریازیس مبتلا می شوند در ادامه مبتلا به بیماری آرتروز پسوریاتیک می شوند. بیماری های رماتیسم و استئوآرتریت بیشتر در سالمندان و افرادی که اضافه وزن دارد دیده می شود. با افزایش چربی در بدن میزان التهاب که از عوارض هر دو بیماری است تشدید می شود.

اگر فردی به این بیماری مبتلا شود با افزایش سن پیچیدگی و وخامت این بیماری تشدید می یابد. این بیماری حمام رفتن را دردناک می کند. اگر در انگشتان اتفاق بیفتد کار با انگشتان را سخت و دردناک خواهد کرد با وجود این بیماری اتفاق تهیه غذا و انجام کارهای روزانه مانند شستشو، اتو کردن و تهیه غذا و سایر امور خانه برای فرد مشکل و طاقت فرسا شود.

ارتباط وزن و آرتروز در سالمندان چیست؟

آرتروز و قطع نخاع پیشگیری ندارد اما کم کردن وزن می تواند شدت بیماری را کاهش دهد. هر کیلو وزن اضافه حدود 4 کیلو بر زانو ها فشار وارد می کند. با راه رفتن آسیب مفاصل ملتهب بیشتر شده و فرد به صورت مزمن درد احساس می کند.

مفاصل وقتی کار می کنند گرما ایجاد می کنند و حجم بالای چربی در حکم انکوباتور برای ارگان ها و مفاصل کار می کند. معمولا افرادی که اضافه وزن دارند به آرتروز و استئوآرتریت هم مبتلا می شوند. این دو بیماری باعث بروز التهاب در مفاصل بدن می شود. مفاصلی که بار بیشتری تحمل می کنند بیشتر در در معرض این بیماری هستند. غضروف ها در این بیماری از بین می روند از این رو ممکن است نیاز باشد تا فرد برای درمان از جراحی ترمیمی استفاده کند.

افرادی که ازدیاد وزن دارند در زانو ها و لگل بیشتر دچار درد و آرتروز می شوند. توجه کنید در صورتی که وزن فرد بیش از حد زیاد شود دیگر فرد قادر به کاهش وزن نخواهد بود. مغز انسان مکانیسمی دارد که در هنگام تحلیل ماهیچه ها احساس گرسنگی ایجاد می کند. همین احساس گرسنگی باعث می شود تا پروژه کاهش وزن سخت و سخت تر شود. ورزش کردن با وجود آرتروز در مفاصل دشوار می شود.

چگونه می‌توان با وجود آرتروز در دوران پیری، بهتر زندگی کنید؟

زندگی در سالمندی با درد های مزمن به نظر چالش بر انگیز است از این رو روش های خوب و متعددی برای اداره علامت های این بیماری وجود دارد که می تواند کیفیت زندگی فرد سالمند را تا حد امکان بالاتر ببرد.

اقداماتی که در ادامه به انها اشاره می کنیم به شما کمک خواهد کرد تا با وجود این عارضه، مستقل تر، سالم تر و راحت تر به زندگی ادامه دهید. یکی از راه های درمان آرتروز آب درمانی در سالمندان است.

درمان آرتروز در سالمندان

عموما درمان در بیماری های سالمندان به معنی خوب شدن و رفع بیماری نیست ما در این بیماری ها عموما جلوی پیشرفت بیماری و‌گسترش علائم را می گیریم. در آرتروز مسیر درمانی شامل استفاده از دارو های مختلف غضروف ساز و تزریق استروئید و کاردمانی و فیزیوتراپی‌و‌همچنین استفاده از ارتوتیک‌ها می باشد. ارتوتیک ‌یکی‌از ابزار فیزیوتراپی برای اصلاح عملکرد مفاصل می باشد. در برخی از موارد شدید آرتروز و در از بین رفتن شدید مفاصل ممکن است بیمار به حراحی و تعویض مفصل نیاز پیدا کند.

چطور با کار درمانی آرتروز را درمان کنیم؟

در کار درمانی کارهایی که در طول روز انجام می دهید از شما پرسیده می شود. اولویت های شما در این حین مشخص می شود و برای انجام این کار ها برنامه ریزی می شود. برخی درمان های فیزیکی، ماساژ و طب سوزنی نیز می توانند برای سالمندان مفید باشند. این درمان ها به کاهش احساس درد و عوارض آن کمک می کنند.

درمان های مکمل آرتروز کدامند؟

روش های غیر دارویی متنوعی برای درمان آرتروز وجود دارد. اما در واقع شواهد و مدارک علمی معتبری مبنی بر درمان توسط این درمان های مکمل وجود ندارد. برخی دانشمندان نیز معتقدند ممکن است در کنار شرایط دیگر فرد این مکمل ها باعث تشدید آرتروز شود.

تغییر سبک زندگی و رژیم غذایی سالم چه تاثیری بر درمان آرتروز دارد؟

درست غذا خوردن، اجتناب از استرس و ورزش کردن از اصول زندگی درست است که حتی با وجود آرتروز اهمیت آن بیشتر می شود. با داشتن عادات سالم در بلند مدت با آرتروز زندگی سالمی خواهید داشت.

افرادی که از خشک شدگی یا درد مفاصل مانند درد مفاصل انگشتان رنج می برند معمولا تمایلی به ورزش و فعالیت ندارند اما جالب است بدانیم ورزش به کاهش علائم آرتروز کمک زیادی می کند. وقتی بدن را حرکت می دهید و مفاصل کار می کنند این کار باعث روان شدن و افزایش انعطاف پذیری آن می شود. عضلات اطراف مفصل تقویت شده و فشار را از روی مفصل کم می کند. فعالیت هایی مانند پیاده روی نرم و شنا می توانند به تقویت مفاصل آرتروزی کمک زیادی کنند.

رژیم غذایی کمک زیادی به کاهش دردهای آرتروز می کند. میوه ها و ماهی های چرب غذاهایی سرشار از آنتی اکسیدان های ضد التهاب هستند. افزودن این موارد به رژیم غذایی می تواند باعث کاهش درد های ناشی از آرتروز شود. از سوی دیگر برخی غذاها باعث افزایش التهاب در بدن می شوند. شکر، غذاهای فراوری شده و آرد تصفیه شده از این دسته غذاها هستند. نکته مهم دیگر در رژیم غذایی تناسب اندام و مناسب بودن وزن است زیرا اضافه وزن می تواند باعث افزایش فشار روی مفاصل شده و وخامت بیماری را تشدید می کند.

غذاهایی که از شدت آرتروز می کاهند دقیقا همان غذاهایی هستند که مانع ابتلا به بیماری های قلبی و دیابت می شوند. سبزیجات، حبوبات و لوبیا، میوه جات، ماهی و مغزیجات از غذاهای مفید برای بدن هستند. رژیم های غذایی سرشار از فیبر تاثیر خوبی روی بیماری های التهابی در مفاصل دارد. فیبر به تقویت استخوان ها کمک می کند. سعی کنید تا جای ممکن از مصرف چربی های اشباع شده و غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید. برای مراقبت از بیمار آرتروزی مانند مراقبت از بیمار دیابتی در منزل باید با این مسئله آشنا باشید.

رعایت برخی از نکات در منزل برای درمان و بهبود آرتروز

زندگی برای سالمندان مبتلا به آرتروز بسیار طاقت فرساست اما روش های زیادی برای ساده تر کردن زندگی این سالمندان وجود دارد.و برخی از اقدامات تعدیلی باید در قسمت هایی مانند آشپزخانه، حمام و اتاق خواب صورت بگیرد.

افرادی که مبتلا به آرتروز زانو هستند بهتر است ارتفاع صندلی ها بلندتر انتخاب شود. این کار را برای صندلی های میز ناهارخوری، صندلی های دسته دارد و صندلی توالت هم می توانید انجام دهیدکه میتوانید از پرستار در منزل در این زمینه کمک بگیرید و در صورتی که ارتفاع صندلی بلند تر باشد راحت تر می توانید از روی آنها بلند شوید و نیازی به فشار آوردن روی زانو ها نخواهید داشت.

داشتن تحرک و فعالیت بدنی به بهبود آرتروز سالمندان کمک می کند:

زمانی که درد دارید آرام ورزش کنید به نظر عجیب می رسد اما واقعا درد شما را کمتر خواهد کرد.  زمانی که آرتروز دارید باید از ساکن ماندن در یک وضعیت به صورت طولانی خودداری کنید. اگر مجبورید مدت زیادی بنشینید بهتر است هر 15 دقیقه از جای خود بلند شده و حرکات کششی انجام دهید،یکی از کارهایی که میتوان برای بهبود حال سالمندان مبتلا به آرتروز انجام داد سرگرم کردن آنها با فعالیت های ورزشی منظم در منزل میباشد که هم به بهبودشان کمک میکند و هم از شدت گرفتن دردهای مفصلی آنها جلوگیری میکند در مقاله فعالیت هایی برای سالمندان درباره این مطلب صحبت کرده ایم.

از وارد آوردن فشار جسمی به خود اجتناب کنید:

رعایت برخی نکات هنگام حرکت و جابجایی می تواند کمک بسیار زیادی به کاهش درد و درمان آرتروز کند. برای مثل در وضعیت هایی که احساس راحتی نمی کنید ننشینید یا نایستید. این کار باعث فشار به مفاصل شما می شود. پای قوی تر را هنگام بالارفتن از پله ها بالا بگذارید و بعد پایی که دچار آسیب است را بالا ببرید. این کار باعث کاهش فشار وارد بر زانو ها و لگن می شود.

راه های جلوگیری از آرتروز در افراد پیر

ممکن است بتوان با رعایت مسائلی در سنین جوانی از بروز‌ آرتروز در پیری جلوگیری کرد. این راه ها عموما شامل موارد زیر هستند:

• داشتن رژیم غذایی مناسب و غنی از کلسیم
• نگه داشتن‌وزن‌درمحدوده نرمال و‌جلوگیری از چاقی
• اصلاح سبک‌نشستن و قرار گیری استخوان ها و‌مفاصل
• درمان شکستگی‌در سریع ترین زمان ممکن
• پوشیدن کفش مناسب به کاهش سایش مفصل می‌تواند کمک بسیار زیادی کند.
• ورزش را جز روتین زندگی خود قرار دهید.

سخن پایانی

آرتروز در سالمندان به دلیل کهولت سن و تحلیل توده استخوانی رخمی دهد که سبب بروز مشکلاتی در حرکت برای سالمندان می شود. این بیماری ممکن است توانایی راه رفتن موثر را از شخص بگیرد و سبب کندی حرکت شود. برای این بیماری درمان قطعی وجود ندارد و تنها با استفاده از مکمل ها می تواند از پیشرفت آن جلوگیری کرد. در موارد شدیدتر آرتروز ممکن است نیاز به جراحی و تعویض مفصل پیدا شود.

سوالات متداول

1- نقش سالمندی در بروز آرتروز چیست؟

آرتروز به دلیل فرسودگی غضروف های مفاصل و به صورت تدریجی بروز می کند و طبیعت با افزایش سن بیشتر دیده می شود. در روند پیری که کاملا اجتناب ناپذیر است سلولهای غضروف در مفاصل نیز به تدریج تحلیل رفته و ضعیف می شوند. دلیل شیوع آرتروز در سالمندی همین حقیقت علمی است.

2- نقش ژنتیک در آرتروز سالمندان چیست؟

ژنتیک نقش موثری در ابتلا افراد به آرتروز دارد. بیماری آرتروز یک بیماری فیزیکی است که قابلیت سرایت به افراد دیگر را ندارد. حتی بین مفاصل مختلف یک شخص هم سرایت رخ نمی دهد. اما ممکن است به دلیل جهش های ژنتیکی و وراثت در شخص پدیدار شود.

3- چه بیماری هایی باعث آرتروز در سالمندان می شوند؟

ممکن است برخی شرایط مزمن باعث افزایش احتمال ابتلا به آرتروز در سالمندان شود. بیماری هایی مانند دیابت، بیماری ویلسون، روماتیسم مفصلی و عفونت مفصلی مواردی هستند که ممکن است باعث آرتروز در مفصل درگیر شده شوند. آسیب هایی مانند شکستگی که با ضربات اتفاقی پدید می آیند نیز می توانند عامل ایجاد این بیماری باشند.

4- سبک زندگی چه تاثیری در بروز آرتروز در سالمندان دارد؟

بسته به سبک زندگی که در ایام ماقبل کهنسالی فرد داشته است سنین کهنسالی می تواند همراه با سلامتی و نشاط و یا برعکس پر از رنج و درد باشد. تغذیه ناسالم، عدم توجه به تناسب وزن، ورزش نکردن و بی تحرکی و سایر عادات نادرستی که فرد در طول زندگی ممکن است به آنها عادت کرده باشد می توانند زمینه هایی برای بروز این بیماری در سنین بالا داشته باشند.

5- چه نوع فعالیت بدنی ممکن است باعث آرتروز شود؟

گذشته از اینکه استفاده زیاد و کار کشیدن بیش از حد از مفاصلی چون زانو، گردن و یا انگشتان دست باعث بروز آرتروز در آنها می شود بی تحرکی و نشستن مداوم نیز می تواند چنین اثری روی مفصل ها داشته داشته و باعث نرم شدن غضروف شود.

6- آیا بدشکلی استخوان ها باعث آرتروز می شود؟

بدشکلی های اسکلتی مانند پاهای پرانتزی یا کف پای صاف ممکن است در طول زمان باعث ایجاد مشکلات آرتروز در برخی از مفاصل تحت فشار شوند.

7- حرکات ورزشی چه نقشی در ابتلا به آرتروز دارند؟

ورزش برای داشتن بدن سالم لازم و اساسی است. اما اگر حرکات ورزشی که انجام می دهید را به صورت نادرست تمرین کنید ممکن است به مفاصل شما آسیب های جبران ناپذیری برسد. بعضی از ورزش ها مانند فوتبال و کوهنوردی و …. باعث فرسایش سریعتر زانو ها شده و در صورت عدم مراقبت صحیح ممکن است منجر به آرتروز شود.

8- آیا آرتروز با جراحی درمان می شود؟

خیر آرتروز با جراحی درمان نمی شود. درمان آرتروز روش های مخصوص دیگری دارد.