استفراغ کودکان یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از والدین و پرستار کودک با آن مواجه می‌شوند. این حالت، که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، به‌خصوص در کودکان ممکن است بسیار نگران‌کننده باشد. این حالت در کودکان معمولاً به دلیل بیماری‌های ویروسی، مسمومیت‌های غذایی یا مشکلات گوارشی رخ می‌دهد.
این وضعیت اگرچه در بسیاری از موارد بی‌ضرر است؛ اما اگر به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند به کمبود آب در بدن منجر شود که خطراتی برای سلامتی آنان به همراه دارد. در این مقاله، به بررسی علت‌های استفراغ در کودک، روش‌های پیشگیری و اقدامات لازم بعد از استفراغ می‌پردازیم.
به نقل از وبسایت kidshealth :
استفراغ، خروج اجباری محتویات معده است که در کودکان شایع بوده و معمولاً ناشی از گاستروانتریت، عفونت ویروسی معده و روده است که کمتر از ۲۴ ساعت طول می‌کشد. علل دیگر می‌تواند شامل مسمومیت غذایی، سرگیجه، میگرن یا مشکلات جدی‌تری مانند انسداد روده یا فشار در مغز باشد. علائم پیش از استفراغ معمولاً شامل تهوع، تب و اسهال است. جلوگیری از کم‌آبی بدن با استفاده از محلول‌های خوراکی آب‌رسانی اهمیت دارد. در صورتی که استفراغ بیش از ۲۴ ساعت ادامه یابد یا نشانه‌های کم‌آبی شدید مشاهده شود، باید به پزشک مراجعه کرد.
علت استفراغ کودکان چیست؟
استفراغ در کودکان می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که شناخت این علل می‌تواند به مدیریت بهتر وضعیت کودک کمک کند.
- بیماری‌های ویروسی: یکی از شایع‌ترین علت‌های این حالت در کودکان، عفونت‌های ویروسی مانند گاستروانتریت است. این بیماری‌ها اغلب با علائم دیگری مانند تب و اسهال همراه هستند.
- مسمومیت غذایی: مصرف غذاهای فاسد یا آلوده می‌تواند به مسمومیت غذایی منجر شود که از علائم آن می‌توان به استفراغ، درد شکم و اسهال اشاره کرد.
- بیماری‌های گوارشی: برخی از بیماری‌های گوارشی مانند رفلاکس معده به مری یا انسداد روده در کودکان میتوانند منجر به استفراغ مکرر در کودکان شوند.
- حساسیت غذایی: حساسیت به برخی مواد غذایی مانند شیر یا گلوتن نیز ممکن است باعث استفراغ در کودک شود.
- فشارهای روانی: در برخی موارد، استرس و اضطراب می‌تواند عامل بروز استفراغ در افراد کم سن و سال باشد.
با توجه به این علل شما میتوانید از کودک خود به بهترین نحو مراقبت کنید. توجه به این علت‌ها به شما کمک می‌کند تا اطلاعات بیشتری درباره بیماری و علائم کودک داشته باشید.
10 درمان خانگی استفراغ کودکان
به طور معمول استفراغ در کودکان یک امر طبیعی می‌باشد، اما اگر طولانی مدت و همراه با سایر علائم باشد خطرناک می شود، در ادامه مطالب ۱۰ روش درمان خانگی استفراغ کودکان برای شما بیان شده است:
- نوشاندن مایعات به کودکان
- زنجبیل و عسل
- مصرف نعناع
- کاربرد دارچین
- لعاب برنج
- مصرف هسته هل
- کاربرد میخک
- مصرف دانه رازیانه
- مصرف سکه سیب
- پیاز و زنجبیل
و حالا هرکدام از این موارد را روش درمان و طریقه مصرف آن‌ها را به صورت اجمالی بررسی خواهیم کرد.
1. نوشاندن مایعات به کودکان به حد لازم
یکی از روش های نگهداری و پرستار کودک در منزل برای درمان استفراغ در کودکان مصرف زیاد مایعات است، با توجه به پیشنهاد پرستار کودک در منزل هنگامی که کودک دچار استفراغ شده آب بدن او کاهش می‌یابد و با کم آبی مواجه می‌گردد، به همین علت باید از مایعات زیاد برای کودکان استفاده شود و غذا های آبکی برای رفع کم آبی بدن او استفاده شود.
2. زنجبیل و عسل
یکی دیگر از روش های درمان استفراغ در کودکان استفاده از عسل و زنجبیل است، که ترکیب این دو ماده غذایی باعث از بین رفتن حالت تهوع استفراغ می‌شود.
3. مصرف نعناع
نعنا به دلیل دارا بودن بوی خوش آیند، باعث درمان تهوع و استفراغ است، با توجه به توصیه پزشکان اگر کودک دچار استفراغ شود، می‌توان برگ های نعنا به کودک داده شود و یا اینکه عصاره نعنا همراه با آب لیمو و عسل ترکیب شده و توسط کودک مصرف شود.
4. کاربرد دارچین
مصرف چای دارچین در درمان استفراغ کودک تاثیر بسزایی دارد.
5. لعاب برنج
یکی از روش های درمان استفراغ کودکان آب برنج است، که اگر کودک به علت تهوع و استفراغ دچار تورم در معده شده باشد، لعاب برنج تهوع و تورم ایجاد شده را برطرف خواهد کرد.
6. مصرف هسته هل
یکی از کار ساز ترین درمان ها برای استفراغ کودکان مصرف دانه هل هست، زیرا هل خاصیت آرامش دهنده دارد که باید را با شکر ترکیب کرده و توسط کودک مصرف شود.
7. کاربرد میخک
یکی از بهبود دهندگان سیستم گوارشی میخک است، که والدین میتوانند میخک را به کودک بدهند، تا کودک درمان می‌شود اگر کودک کوچک است، می‌توان جوشانده میخک را با عسل ترکیب کرد و برای درمان استفراغ کودکان استفاده کرد.
8. مصرف دانه رازیانه
دانه رازیانه خاصیت ضد میکروبی داشته و یکی از انواع آرامش دهنده های گوارش محسوب می‌گردد، که والدین میتوانند جوشیده آن را سه مرتبه در طول روز برای برطرف شدن استفراغ کودک به او بدهند.
9. مصرف سرکه سیب
یکی دیگر از انواع درمان های بسیار مفید برای استفراغ کودکان مصرف سرکه سیب است، سرکه سیب خاصیت ضد میکروبی داشته و سبب می‌شود تهوع میکروب و سوم بدن کودک برطرف گردد. سرکه سیب را باید همراه با یک لیوان آب و عسل ترکیب کرده و به کودک داده شود تا استفراغ او درمان شود.
10. پیاز و زنجبیل
کارشناسان معتقدند که پیاز یک آنتی بیوتیک طبیعی است، که برای درمان استفراغ کودکان بسیار تاثیرگذار است. ترکیب اب پیاز با زنجبیل اگر در طول روز سه مرتبه توسط کودکی مصرف شود استفراغ و تهوع کودک خیلی سریع تر درمان می‌شود.
اقدامات بعد از استفراغ کودکان
پس از استفراغ در کودکان، لازم است اقدامات مناسبی برای بهبود حال کودک انجام شده تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
- جایگزینی مایعات از دست‌رفته: استفراغ می‌تواند منجر به کمبود آب بدن در کودکان شود. به همین دلیل، مهم است که کودک را به نوشیدن مایعات مانند آب، سرم خوراکی یا آب‌میوه تشویق کنید.
- استراحت کافی: استفراغ می‌تواند باعث خستگی و ضعف در کودک شود. ایجاد یک محیط آرام برای استراحت کودک می‌تواند به بازگشت سریع‌تر انرژی او کمک کند.
- اجتناب از مصرف غذاهای سنگین: پس از استفراغ، بهتر است از دادن غذاهای سنگین و پرچرب به کودک خودداری کنید. غذاهای سبک و ساده مانند برنج یا سوپ می‌تواند مناسب‌تر باشد.
- مشاهده علائم خطر: اگر استفراغ کودک ادامه‌دار بوده یا همراه با علائم دیگری مانند درد شدید شکم، تب بالا یا بی‌حالی شدید بود، مراجعه به پزشک ضروری است.
با انجام این اقدامات بعد از استفراغ سلامت کودک خود را تضمین کرده‌اید. در صورت بروز استفراغ های مکرر مراجعه به پزشک ضروری است.
پیشگیری از استفراغ کودکان
پیشگیری از استفراغ کودکان نیازمند توجه به چند نکته مهم است که می‌تواند به حفظ سلامت آنان کمک کند.
- رعایت بهداشت غذایی: مصرف غذاهای سالم و تازه و همچنین شستشوی دست‌ها قبل از غذا خوردن می‌تواند از مسمومیت غذایی جلوگیری کند.
- اجتناب از غذاهای حساسیت‌زا: در صورت شناسایی حساسیت‌های غذایی، اجتناب از مصرف این مواد می‌تواند به کاهش خطر استفراغ کمک کند.
- مدیریت استرس: کمک به کودک در مدیریت استرس و اضطراب می‌تواند از استفراغ ناشی از عوامل روانی پیشگیری کند.
- نوشیدن مایعات کافی: برای پیشگیری از کمبود آب بدن در کودکان، اطمینان از مصرف مایعات کافی در طول روز ضروری است. مصرف مایعات سالم مانند آب و آب‌میوه‌های طبیعی می‌تواند در این زمینه مؤثر باشد.
برای اینکه کودکی سالم داشته باشید توجه به این نکات بسیار ضروری است. شما همچنین با ایجاد محیطی آرام و صحبت با کودک درباره احساساتش میتوانید از استفراغ پیشگیری کنید.
سخن پایانی
استفراغ کودکان اگرچه معمولاً موضوعی نگران‌کننده است؛ اما با مراقبت‌های درست و استفاده از درمان‌های خانگی می‌توان به بهبود سریع‌تر کودک کمک کرد. رعایت بهداشت غذایی، مدیریت استرس و توجه به مصرف مایعات کافی از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه هستند. در موارد شدید یا ادامه‌دار، کمک گرفتن از پرستار کودک یا پزشک ضروری است تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.
سوالات متداول
علل ایجاد استفراغ در کودکان چیست؟
انسداد روده، تهوع ناشی از حرکت ماشین، مسمومیت غذایی، حساسیت غذایی، افزایش فشار داخل جمجمه، عفونت مجاری ادراری، اسهال و تب، تنگی پیلور یا انسداد مسیر غذا به روده کوچک، سرفه‌های شدید در نتیجه رفلاکس، ابتلا به کرونا و سرماخوردگی و مشکلاتی مانند آپاندیسیت می‌تواند از علل استفراغ در کودکان باشد.
چگونه از استفراغ در کودکان پیشگیری کنیم؟
گوشت را به طور کامل بپزید و نگذارید گوشت بیش از 2 ساعت بیرون از یخچال بماند و از قرار دادن غذای پخته در ظرف آلوده به گوشت خام، خودداری شود. وسایل استفاده شده در آشپزخانه برای تهیه گوشت سریعا بشویید و هرگز شیر غیر پاستوریزه خورده نشود.
برای استفراغ چه موقعی باید به پزشک مراجعه شود؟
هر موقعی که کودک زیر دو سال اسهال استفراغ داشته باشد. مدفوع دارای خون یا چرک یا بد بو، علائم از دست دادن آب بدن، وجود خون یا صفرا(مایع سبز) در استفراغ، درد شدید شکم یا شکم متسّع، زردی پوست و سفیدی چشم، وجود بیماری مزمن بخصوص موارد ی که سیستم ایمنی را تضعیف می کنند و موقعی که کودک تهوع شدید داشته باشد و نتواند دارو را مصرف کند یا بعد از مصرف دارو استفراغ کند.
آیا پیاز و زنجبیل به درمان استفراغ کودکان کمک می‌کند ؟
کارشناسان معتقدند که پیاز یک آنتی بیوتیک طبیعی است، که برای درمان استفراغ کودکان بسیار تاثیرگذار است. ترکیب اب پیاز با زنجبیل اگر در طول روز سه مرتبه توسط کودکی مصرف شود استفراغ و تهوع کودک خیلی سریع تر درمان می شود.
چگونه می‌توان از استفراغ در کودکان که ناشی از بیماری‌های ویروسی است، پیشگیری کرد؟
رعایت بهداشت، شستشوی منظم دست‌ها و اجتناب از تماس با افرادی که علائم بیماری دارند می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های ویروسی که موجب استفراغ می‌شوند، کمک کند.
آیا درمان‌های خانگی برای استفراغ کودک ایمن است؟
بیشتر درمان‌های خانگی مانند استفاده از زنجبیل، نعناع، یا سوپ مرغ ایمن هستند، اما باید با احتیاط و بر اساس سن و وضعیت کودک استفاده شوند. در صورت شک، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.
