هر آنچه لازم است درباره اختلال وسواسی اجباری بدانید

اختلال وسواسی اجباری یک بیماری روانی است که شامل افکار ناراحت کننده و وسواس گونه است و اعمال جسمی یا ذهنی تکراری و اجباری دارد.

تقریباً 2٪ از افراد جامعه مبتلا به OCD هستند. تقریباً در نیمی از افراد، علائم در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر می شوند و این مشکل به ندرت پس از 40 سالگی اتفاق می افتد.

OCD یک اختلال اضطرابی است و یکی از چندین بیماری است که شامل افکار وسواسی و رفتار اجباری می باشد. داشتن OCD می تواند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی و آرامش افراد تأثیر بگذارد.

اختلال وسواسی اجباری چیست؟

OCD یک بیماری روانی است که شامل یک وسواس یا اجبار ، اعمال پریشان کننده و افکار تکراری است. انجام کارهای معمول می تواند برای فرد مبتلا به OCD چالش برانگیز باشد.

علایم فرد مبتلا به اختلال وسواسی اجباری

فرد دارای افکار ، تصاویر یا اعمالی است که احساس می کند قادر به کنترل آنها نیست

فرد نمی خواهد این افکار و احساسات سرزده را داشته باشد

فرد به شدت از وسواسی که دارد ناراحت است و ترس ، انزجار ، شک یا اعتقاد به این است که کارها باید به روش خاصی انجام شود او را آزار می دهد .

وقت زیادی را صرف تمرکز بر روی این وسواس ها می کند و مجبور به انجام اجباری اعمالی می شود ، که این امر باعث اختلال در فعالیت های شخصی ، اجتماعی و شغلی او خواهد شد

انواع اختلال وسواسی اجباری

OCD می تواند از طرق مختلف بر افراد تأثیر بگذارد. ممکن است شامل موارد زیر باشد:

نگران و بررسی کننده

ممکن است فرد مبتلا به OCD نیاز به بررسی مکرر مشکلات و موضوعات مختلف داشته باشد. این شرایط ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• بررسی شیرهای آب ، دزدگیرها ، قفل درها ، چراغ های خانه و لوازم خانگی برای جلوگیری از نشت ، آسیب یا آتش سوزی
• بررسی و معاینات بدن برای مشاهده علائم بیماری
• نیاز به تأیید صحت خاطرات
• به دلیل ترس از اینکه مرتکب اشتباهی نشده باشد ، مرتباً کارهای انجام شده را چک می کند ، از جمله ممکن است چندین بار ایمیل را بررسی کند.

ترس از آلودگی

برخی از افراد مبتلا به OCD نیاز مستمر و طاقت فرسایی برای شستن دارند. این افراد ممکن است از آلوده شدن اشیایی که لمس می کنند وحشت داشته باشند،

این مشکل می تواند منجر به موارد زیر شود:

مسواک زدن بیش از حد یا شستن دست

مرتباً دستشویی ، آشپزخانه و سایر اتاقها را تمیز میکند

اجتناب از ازدحام  و جمعیت به دلیل ترس از ابتلا به میکروب و آلودگی ها

برخی از افراد این گروه اگر احساس کنند که شخصی با آنها بدرفتاری کرده یا آنها را مورد انتقاد قرار داده است ، ممکن است احساس آلودگی را تجربه می کنند. و در این شرایط ممکن است سعی کنند با شستن زیاد  این احساس را از بین ببرند.

نیاز به جمع کردن و انبار وسایل 

این مورد شامل شخصی می شود که قادر به دور انداختن وسایل استفاده شده یا بی فایده نیست.

افکار ناخواسته

این گروه شامل احساس عدم توانایی در جلوگیری از تکرار افکار ناخواسته است. این احساس ها ممکن است شامل خشونت ، از جمله خودکشی یا آسیب رساندن به دیگران باشد.

افکار ناخواسته ممکن است باعث پریشانی شدید شود، اما بعید است فرد به گونه ای عمل کند که منعکس کننده این خشونت باشد.

نیاز به تقارن و نظم

فرد مبتلا به این نوع اختلال وسواس فکری ممکن است احساس کند که برای جلوگیری از ناراحتی  و داشتن آرامش لازم است که اشیا به ترتیب خاصی قرار گیرند. مثلاً ممکن است  مرتباً کتاب ها را در یک قفسه مرتب کنند.

علائم اختلال وسواسی اجباری

OCD شامل وسواس ، اجبار یا هر دو احساس به صورت همزمان است. این علایم می توانند باعث پریشانی و اختلال در توانایی فرد برای انجام فعالیت های معمول او شوند.

وسواس

در افراد مبتلا به اختلال وسواس فکری ، نگرانی ها و اضطراب هایی وجود دارد که انجام کارهای روزمره را دشوار می سازد برای کاهش اضطراب در کودکان مبتلا به این اختلال فکری میتوانید مقاله نشانه های اضطراب در کودکان را مطالعه کنید.

موضوعات شایع این اضطراب عبارتند از:

اضطراب از انتقال آلودگی ، توسط مایعات بدن ، میکروب ها ، خاک و سایر مواد

از دست دادن کنترل ، مانند ترس از اقدام به خودآزاری یا صدمه زدن به دیگران

کمال گرایی ، که ممکن است شامل ترس از دست دادن چیزی یا تمرکز شدید روی یک مسئله یا یادآوری مداوم موضوعات

آسیب ، از جمله ترس از به وجود آوردن یک واقعه فاجعه بار

افکار جنسی ناخواسته ، از جمله افکار مربوط به فعالیت های نامناسب  جنسی

اعتقادات مذهبی یا خرافی مانند نگرانی در مورد توهین به خدا

اجبار

هر رفتار تکراری از نوع اجباری نیست. بیشتر افراد برای کمک به مدیریت زندگی روزمره از رفتارهای تکراری مانند رعایت یک روتین قبل از خواب استفاده می کنند.

با این  تفاوت ، برای یک فرد مبتلا به OCD ، نیاز به انجام رفتارهای تکراری شدید است ، به طور مکرر اتفاق می افتد و وقت گیر است. این رفتار ممکن است جنبه آیینی یا اعتقادی پیدا کند.

برخی از نمونه های این رفتار های اجباری عبارتند از:

شستشو و تمیز کردن ، از جمله شستن دست

نظارت بر بدن برای علائم بیماری

تکرار فعالیت های خاص ، مانند بلند شدن از روی صندلی

اجبارهای ذهنی ، مانند مرور مکرر یک واقعه

اختلال وسواسی اجباری در کودکان

اولین علائم OCD اغلب در سنین بلوغ ظاهر می شود ، اما گاهی اوقات در کودکی ظاهر می شوند.

عوارض این بیماری در کودکان شامل موارد زیر است:

عزت نفس پایین

عدم توانایی رعایت روال عادی زندگی

مشکل در تکمیل تکالیف مدرسه

بیماری جسمی ، ناشی از استرس

مشکل در شکل گیری یا حفظ دوستی و سایر روابط

هنگامی که OCD از کودکی شروع می شود ، ممکن است در مردان بیشتر از زنان باشد. با این حال ، در بزرگسالی ، مردان و زنان با میزان برابر دچار مشکل میشوند.

علل اختلال وسواسی اجباری در کودکان 

کارشناسان دقیقا نمی دانند که چه عواملی باعث وسواس می شود ، اما نظریه های مختلفی وجود دارد. عوامل ژنتیکی ، عصبی ، رفتاری ، شناختی و محیطی ممکن است در این امر موثر باشند.

علل ژنتیکی اختلال وسواسی اجباری

به نظر می رسد OCD  به صورت ژنتیکی در خانواده ها وجود دارد و نشان دهنده وجود پیوند ژنتیکی در اعضای خانواده است.

مطالعات تصویربرداری نشان داده است که مغز افراد مبتلا به OCD  تفاوت هایی در عملکرد دارد. به عنوان مثال ژن هایی که بر نحوه پاسخ مغز به انتقال دهنده های عصبی دوپامین و سروتونین تأثیر می گذارند ، ممکن است در ایجاد این اختلال نقش داشته باشند.

علل خود ایمنی اختلال وسواسی اجباری

بعضی اوقات ، علائم OCD در کودکان پس از عفونت های خاصی در بدن ظاهر می شود ، مانند:

• عفونتهای استرپتوکوکی گروه A ، از جمله استرپتوکوک گلو
• بیماری لایم
• ویروس آنفلوانزای H1N1

علل رفتاری اختلال وسواسی اجباری

تحقیقات نشان داده است که یک فرد مبتلا به OCD  ممکن است با انجام رفتارهایی از ترس  هایی که مربوط به موقعیت های خاص یا شی ویژه ای است جلوگیری نموده یا میزان آن را کاهش دهد .

گاهی فردی که نسبت به شی یا موقعیتی احساس ترس دارد ممکن است شروع به اجتناب افراطی از آنها نماید و این رفتار مشخصه این بیماری می باشد .

علل شناختی اختلال وسواسی اجباری

نظریه دیگر این است که OCD زمانی شروع می شود که افراد تفکرات خود را بد تعبیر کنند.

بعضی از افراد در بعضی مواقع افکار ناخواسته یا سرزده خاصی دارند ، اما برای افراد مبتلا به OCD ، اهمیت این افکار شدیدتر و پر رنگ تر می شود.

به عنوان مثال ممکن است  مادری که به شدت تحت فشار است، فکرهای ناخواسته در مورد آسیب رساندن به نوزاد داشته باشد.

یک فرد معمولی غالباً این افکار را نادیده می گیرد  ، اما اگر افکار ادامه پیدا کنند ، ممکن است اهمیت ناموجهی به خود بگیرند.

یک فرد مبتلا به OCD ممکن است متقاعد شود که  احتمال انجام عملی که در فکر او شکل گرفته است ، در واقعیت وجود دارد .  در پاسخ به این افکار ، این افراد برای جلوگیری از خطرات احتمالی ممکن است اعمالی مستمر و مفرط انجام  دهند.

علل محیطی اختلال وسواسی اجباری

وقایع استرس زای زندگی ممکن است باعث ابتلا به اختلال وسواس فکری در افراد مستعد یا با زمینه ژنتیکی یا موارد دیگر شود.

بسیاری از افراد 6 ماه پس از تجربه مشکلات محیطی زیر اختلال وسواس اجباری را تجربه نموده اند

• زایمان
• عوارض دوران بارداری
• یک درگیری شدید روحی یا فیزیکی
• بیماری جدی
• آسیب مغزی با ضربه

همچنین ، OCD ممکن است در کنار اختلال استرس پس از سانحه ، یا PTSD رخ دهد.

درمان

درمان های موثری برای این بیماری وجود دارد. برخی از گزینه های موثر عبارتند از:

رفتار درمانی شناختی

این نوع روان درمانی ، که گاهی CBT نیز نامیده می شود ، می تواند به فرد کمک کند تا طرز تفکر ، احساس و رفتار خود را تغییر دهد.

این ممکن است شامل دو روش درمانی مختلف باشد: قرار گرفتن در معرض و پیشگیری از پاسخ (ERP) و شناخت درمانی.

داروها

تعدادی از داروها می توانند به درمان OCD کمک کنند ، از جمله مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) که نوعی داروی ضد افسردگی است.پزشک ممکن است در مقایسه با افسردگی ، دوز بالاتری را برای درمان OCD تجویز کند.

برخی از نمونه ها عبارتند از:

1. اسکیتالوپرام (لکساپرو)
2. فلووکسامین (Luvox)
3. پاروکستین (Paxil)
4. فلوکستین (Prozac)
5. سرترالین (زولوفت)

مرکز پرستاری سفیر آرامش با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و سال ها تجربه در امر ارائه خدمات مراقبت و پرستاری در منزل آمادگی دارد با کادری مجرب و متخصص به صورت شبانه روزی در خدمت همشهریان گرامی باشد.

کادر مجرب این مرکز در قالب پرستار سالمند ، پرستار بیمار و پرستار کودک همواره با در نظر گرفتن آخرین استانداردهای خدمات مراقبتی و پرستاری به ارائه خدمت پرداخته و آسایش و امنیت عزیزان شما را اولویت اصلی خویش قرار داده است.

برای دریافت اطلاعات بیشتر تنها کافی است که با کارشناسان این مرکز تماس حاصل نموده و مشاوره رایگان دریافت نمایید.

منابع: medicalnewstoday.com