تمام افراد در هر سن و شرایطی امکان دارد به بیماری‌های گوناگونی ابتلا یابند اما در دوران سالمندی به وجود آمدن بیماری و عارضه های متفاوت از علائم بیماری جدید در سالمندان محسوب میشود، که صرع در سالمندان امکان دارد علائم بیماری‌های مغزی باشد، با توجه به رایج بودن صرع در سالمندان خانواده ها می توانند برای نگهداری از عزیزان خود به موسسه پرستاری سفیر آرامش مراجعه کنند و پرستار سالمند در منزل را استخدام کند، این افراد می توانند به بهترین خدمات را به سالمند و اعضای خانواده او ارائه دهند، تا انتهای مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات بیشتری در زمینه بیماری صرع در سالمندان به دست بیاورید.
تشنج در تمام گروه های سنی اتفاق می‌افتد، اما در هر گروه سنی دلایل مختلفی دارد، به عنوان مثال تشنج در سالمندان به علت مشکلات دیگری در مغز می باشد، که به طور که تکان های شدید دست و پا و زمین افتادن رخ می دهد، علائم تشنج در بزرگسالان و کودکان متفاوت هستند، لازم به ذکر است که اگر در سن بزرگسالی اولین تشنج رخ دهد، امکان دارد دلایل زیادی داشته باشد با توجه به اینکه افرادی که دچار تشنج می شوند، نیاز به مراقبت‌های خاص و ویژه دارند.
بیماری صرع چیست؟
بیماری عصبی که موجب به وجود آمدن تشنج میشود صرع نام دارد، البته باید بدانید که تمام تشنج‌ها جزء حملات صرعی محسوب نمی‌شوند. بعضی از بیماری‌ها مانند بیماری قلبی و دیابت نیز از موارد به وجود آورنده صرع محسوب میشود، به طور معمول صرع در کودکان و افراد بالای ۶۵ سال مشاهده میشود. لازم به ذکر است که تنها با مشاهده یک بار تشنج نمی‌توان بیماری را شناسایی کرد، اگر بیش از یک بار تشنج در بیمار دیده شود، می‌تواند نشان دهنده بیماری صرع باشد، که باید به پزشک متخصص برای درمان مراجعه شود تا اقدامات لازم را انجام دهد.
درکل بیماری صرع یک اختلال عصبی مزمن است که گاها با حملات صرعی خود را نشان میدهد. حملات صرعی بدون هیچ علامت قبلی و دلیل خاصی به صورت مکرر خود را نشان میدهد. بیماری صرع در دسته اختلالات مغز و اعصاب قرار دارد و متاسفانه چهارمین بیماری رایج در افراد است. پرستاری از بیمار مبتلا به صرع یک کار واجب و تمام وقت است.
صرع در سالمندان
صرع و تشنج هنگامی که در کودک مشاهده شود، نشان دهنده تکامل نیافتن سیستم عصبی و مغزی کودک است، که علائم مخفی دارد اما اگر سالمندان به طور ناگهانی دچار صرع شده علائمی مانند تکان ناگهانی دست و پاها و زمین افتادن دارند، باید این موضوع را جدی گرفته و به پزشک متخصص مراجعه کنید. وجود صرع در افراد مسن رایج‌تر است و دلیل اصلی این حادثه سکته مغزی است که مردان را بیشتر از زنان درگیر می‌کند. باید توجه داشت آگاهی لازم از این بیماری باعث جلوگیری بسیاری از مشکلات روانی و هزینه‌های گزاف خواهد شد.
به نقل از سایت ncbi:
بروز صرع در افراد مسن به سرعت در حال افزایش است، تا حدی به دلیل افزایش شیوع سکته مغزی، زوال عقل و تومورهای مغزی. با توجه به اینکه جامعه مدرن در حال پیر شدن است، انتظار می‌رود که بروز و شیوع کلی صرع افزایش یابد و بسیاری از بیماران مبتلا به صرع تازه تشخیص داده شده، افراد مسن هستند.
علاوه بر افزایش بروز صرع در سالمندان، به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با سن، مانند کاهش عملکرد کلیه و کبد، و این واقعیت که بسیاری از این بیماران در حال حاضر، باید توجه ویژه ای به مراقبت مناسب از این بیماران شود بیماری های همراه داشته باشند و برای کنترل این مشکلات داروهای زیادی مصرف کنند. علاوه بر این، علائم مشخصه تشنج های تازه شروع شده در افراد مسن ممکن است متفاوت از علائم در بیماران جوان تر باشد.
علائم صرع در سالمندان
علامت اصلی در حملات صرعی سالمندان تشنج است. صرع نوعی حمله غیرطبیعی در بدن است که ممکن است هر عضوی از بدن فرد را تهدید کند. علائم صرع در سالمندان شامل موارد زیر نیز است:
- گیجی سر مقطعی
- ترس و اضطراب
- حرکات غیر قابل پیش‌بینی در بازو و پاها
- خیره شدن به جایی
- از دست دادن هوشیاری
دلایل بروز صرع در سالمندان
عوامل متعددی در صرع سالمندان تاثیرگذار هستند. مانند فشار خون بالا، مشکلات روحی، روانی و استرس همچنین هنگامی که سالمندان وارد این دوره می‌شوند، اکثر اعضای بدن آن کارکرد صحیح خود را از دست می دهند. پزشکان برای کمک به کارکرد صحیح اعضای بدن سالمند داروهای متفاوتی را تجویز می‌کنند که برخی مواقع امکان دارد داروهای تجویزی با هم تداخل داشته و تاثیراتی در سالمند به وجود بیاورند. بنابراین مراقب سالمند باید توجه داشته باشد در زمان مراجعه به پزشک تمام دارو های مصرفی سالمند را همراه خود داشته باشد تا چنین مشکلاتی رخ ندهد، زیرا تداخل دارویی از دلایل بروز صرع در سالمند محسوب می شود.
1. تاثیرات دارویی
همچنین امکان دارد تاثیرات دارو های متضاد پس از چند سال مشاهده شود و آسیب در مغز را به وجود بیاورد، از عوامل مهم صرع در سالمندان می توان به تومور مغزی اشاره کرد. مراقبین او باید توجه داشته باشد که اگر سالمند از صرع مکرر رنج می‌برد که با استفاده از مسکن نیز درمان نمی‌شود و بدون هیچ دلیلی دچار صرع میشود، باید سریعاً به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کند.
2. ترک ناگهانی الکل
اگر سالمند در سنین نوجوانی عادت به مصرف الکل و مشروبات داشته و در این سن آن را ترک کند، دچار تشنج می شود. عواملی مانند عفونت سیستم عصبی، گرمازدگی در سالمندان کمبود منیزیم نیز باعث بروز تشنج می‌شوند.
3. سکته مغزی
سکته مغزی جز رایج ترین دلایل ایجاد تشنج در سالمندان محسوب میشود، لازم به ذکر است که معمولاً سکته مغزی مردان را بیشتر از زنان درگیر می‌کند، مشکلاتی مانند استرس، باعث افزایش خطر ابتلا به سکته مغزی میشود، به طور معمول پس از دو هفته از سکته مغزی تشنج رخ میدهد.
تشنج در سالمندان
شاید این سوال برایتان پیش بیاید که تشنج یعنی چه؟ تشنج به معنای اختلال در الکترولیت های مغزی است، که در پی آن افراد با تکان‌های شدید بدن مواجه شده و در یک مدت زمانی کوتاه هوشیاری خود را از دست می‌دهند، در اکثر موارد علت اصلی تشنج در سالمندان مصرف چندین دارو به طور همزمان است، برخی از داروهای سالمندان دارای تداخل دارویی هستند، که در زمان تجویز داروی جدید باید لیست سایر داروها در اختیار پزشک قرار داده شود.
دلیل تشنج در سالمندان
دلایل گوناگونی باعث ایجاد تشنج در سالمندان میشود، که یکی از آنها وجود تومور در مغز است، که علائم آن به صورت تشنج مشاهده میشود، اگر سالمندان بدون هیچ سابقه ایی، دچار تشنج های ناگهانی شوند، امکان وجود تومور در مغز آنها وجود دارد، به همین علت با مشاهده اولین تشنج باید سریعاً به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود، تا دلیل اصلی تشنج ریشه یابی شود.
یکی دیگر از دلایل تشنج در دوران سالمندی تب بالا، آلزایمر، کمبود شدید کلسیم، عفونت‌های مغزی نخاعی و کمبود منیزیم خون است، همچنین عواملی مانند عفونت سیستم اعصاب مرکزی، گرمازدگی و ترک ناگهانی الکل در ایجاد تشنج در بزرگسالان تاثیرگذار هستند.
اقدامات لازم در زمان بروز تشنج سالمند
با توجه به اینکه تشنج به دلیل ایجاد اختلال در مغز انسان رخ میدهد، به طور معمول با تکان‌های شدید بدن همراه است، بنابراین جهت جلوگیری از وارد شدن آسیب به سر باید تمام اشیا چیزهایی که در اطراف سالمند هستند، برداشته شود تا دچار سالمند آزاری نشوید. مراقبین در آن لحظه باید با خونسردی کامل و حفظ آرامش مراقبت‌های لازم از سالمندان را انجام دهد، هرگز نباید از تکان های بدن سالمند جلوگیری کرد، برای اینکه آسیبی به زبان سالمند در زمان بروز تشنج وارد نشود، باید یک پارچه ی نرم در دهان سالمند قرار داده شود، هرگز نباید در زمان بروز تشنج داروهای تشنج به سالمند داده شود، با توجه به اینکه برخی از سالمندان در پی حملات تشنج هوشیاری‌های خود را از دست می‌دهند، بنابراین مراقب باید تا زمان به دست آوردن هوشیاری سامان در کنار او باشند.
درمان صرع در سالمندان
اگر تشخیص صرع در سالمندان قطعی شود، پزشک تمام گزینه‌ها را در نظر می‌گیرد و براساس خانم یا آقا بودن بیمار، سن، وضعیت بیماری‌های دیگر سالمند، شغل و بسیاری از مولفه‌های دیگر درمان را آغاز می‌کند.
1. دارو درمانی
در ابتدا درمان داروهای ضدصرع تجویز میشود. اگر بیماری قابل کنترل باشد اکثرا با تک دارو کنترل می‌کنند اما اگر حادتر شود درمان با بیش از یک دارو صورت می‌گیرد. داروهای تجویزی بیماری صرع در سالمندان در دسته داروهای مغز و اعصاب قرار دارد که توسط پزشک داده میشود شامل موارد زیر است:
- فنوباربیتال
- فنی توئین
- اتوسوکزوماید
- کاربامازپین
- دیازپام
مصرف به‌موقع داروها در کاهش حملات صرعی بسیار موثر است.
2. جراحی
قبل از جراحی یکسری آزمایشات از فرد گرفته میشود. اگر در آزمایشات قسمت کوچکی از مغز درگیر شده باشد و با علائم حیاتی دیگر بدن مانند بینایی و شنوایی تداخل نداشته باشد جراحی را شروع می‌کند. لازم به ذکر است بعد از جراحی فرد باید دارو درمانی را نیز انجام دهد اما دوز داروها نسبت به قبل کاهش پیدا می‌کند. گاهی نیز جراحی عوارضی مانند اختلال در فکر کردن سالمند را همراه داشته باشد.
اقدامات لازم در زمان حملات صرع
حملات صرعی معمولا با تشنج همراه است و موقعیت یکسانی دارد. هنگامی که سالمند دچار صرع شد مراقبین باید سعی کند یک دستمال یا وسیله محکم بین دهان او قرار دهد تا مانع از گاز گرفتن زبان سالمند شود. در این وضعیت باید بدن سالمند بالاتر از سر او قرار بگیرد، در زمان حمله صرع باید سریعاً اطراف سالمند تخلیه شود، زیرا اگر وسیله ای در کنار سالمند وجود داشته باشد در زمان تکان‌های شدید این بیماری ممکن است سالمند آسیب ببیند، برخی از سالمندان امکان دارد سریعا بعد از حمله هوشیاری خود را به دست بیاورند اما برخی دیگر تا پایان تشنج بیهوش هستند، پرستار باید تا زمان به هوش آمدن سالمند صبر کند اما پس از آن باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کند. اقدامات دیگر در ادامه آورده شده است:
- معمولاً پزشک برای درمان این بیماری دارو را به مدت ۲ تا ۴ ماه تجویز می‌کند. سالمند باید به موقع داروهای خود را مصرف کند.
- در صورتی که سالمند لباس‌های تنگ پوشیده است، باید برای تنفس راحت لباس‌ها را پاره کرد و آنها را درآورد.
- از ایمن بودن محل اطراف سالمند در زمان تشنج باید اطمینان پیدا کنید و تمام اشیای تیز که برای سلامت سالمند آسیب زننده هستند، را باید از اطراف او دور کرد.
- در زمان حملات تشنج از دارو دادن، غذا دادن و آب دادن به سالمند خودداری کنید، زیرا امکان خفگی در چنین مواقعی افزایش می‌یابد.
سخن پایانی
همان طور که در مطالب بالا متوجه شدید یکی از مشکلات رایج در دوران سالمندی تشنج است، که سلامت آنها را به خطر می‌اندازد، عواملی مانند تداخل دارویی، بیماری آلزایمر، زوال عقل و قرار گرفتن در محیط های استرس زا موجب ایجاد تشنج در دوران سالمندی می شود، بنابراین برای مراقبت از این افراد باید اقدامات لازم انجام شود، تا سالمند در یک محیط آرام و بدون از استرس قرار بگیرد، برای نگهداری از سالمند و تمرینات جلوگیری از آلزایمر بهترین روش، استخدام یک پرستار در منزل است، که برای بهره مندی از خدمات پرستار بیمار می‌توان به مرکز پرستاری سفیر آرامش مراجعه کرد.
