امروزه افراد به دلیل سبک زندگی ناسالمی که دارند، به‌خصوص در سنین سالمندی، به فشار خون بالا مبتلا می‌شوند. یکی از علت‌های فشار خون بالا در بدن، کاهش پتاسیم خون است. بنابراین، بسیار مهم است که پرستار سالمند به علائم موجود در بدن او توجه کند و سعی کند فشار خون او را کنترل کند. به همین دلیل، در این مقاله از سفیر آرامش قصد داریم تا شما را با راه‌های کنترل فشار خون در بدن آشنا کنیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
کنترل فشار خون
فشار خون بالا در افراد میتواند بسیار خطرناک باشد. در واقع، فشار خون بالا باعث بروز بیماری‌های قلبی و عروقی در افراد می‌شود. این بیماری در طی چند سال و بدون هیچ علائمی در بدن افراد ایجاد می‌شود. به همین دلیل، کنترل فشار خون در بدن، به‌خصوص زمانی که پا به سن میانسالی می‌گذاریم، بسیار حائز اهمیت است. برای کنترل فشار خون، اولین موضوعی که باید مدنظر قرار بگیرد، سبک غذایی افراد است. در صورتی که افراد از غذاهای ارگانیک و سالم استفاده کنند و همچنین برنامه ورزشی مناسبی را در روتین روزانه خود داشته باشند، فشار خون در آن‌ها کنترل خواهد شد. در صورتی که فشار خون آن‌ها با استفاده از سبک زندگی سالم کنترل نشد، می‌توانند به پزشک مراجعه و زیر نظر پزشک اقدام به مصرف دارو کنند. در ادامه مقاله، راه‌هایی برای کنترل فشار خون بالا را به شما خواهیم گفت.
به نقل از سایت mayoclinic:
فشار خون اغلب با افزایش وزن افزایش می‌یابد. اضافه وزن همچنین میتواند باعث اختلال در تنفس در هنگام خواب شود، وضعیتی به نام آپنه خواب. آپنه خواب فشار خون را بیشتر افزایش می‌دهد.
کاهش وزن یکی از بهترین راه‌ها برای کنترل فشار خون است. اگر اضافه وزن دارید یا چاقی دارید، کاهش وزن حتی اندکی میتواند به کاهش فشار خون کمک کند. فشار خون برحسب میلی‌متر جیوه اندازه‌گیری می‌شود. به طور کلی، فشار خون ممکن است با کاهش هر کیلوگرم (حدود 2.2 پوند) وزن حدود 1 میلی متر جیوه کاهش یابد.
علائم فشار خون بالا
به طور کلی، این بیماری به‌عنوان یک بیماری خاموش شناخته می‌شود و علائم خاصی از خود نشان نمی‌دهد. ممکن است این علائم در بدن افراد تا سال‌ها بروز نکند و خود را نشان ندهد. اما به طور کلی، بعد از بروز این بیماری در بدن، علائم مختلفی را از خود نشان می‌دهد که در صورت مشاهده علائمی که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا نیاز به مراقبت‌های فوری دارد و میتواند بسیار خطرناک باشد. بهترین راه برای اطلاع از فشار خون، چکاپ سالانه است. با گرفتن فشار خون خود در بازه‌های زمانی مشخص، از بروز این مشکل در بدن خود جلوگیری کنید.این علائم شامل موارد زیر می شود:
- سردرد
- تنگی نفس
- خون دماغ
- گرگرفتگی
- سرگیجه
- درد قفسه سینه
- تغییرات دید
کنترل فشار خون
برای کنترل فشار خون در افراد راه‌های متفاوتی وجود دارد که در ادامه به آن پرداخته شده است:
1. کم کردن وزن
یکی از عواملی که در به وجود آمدن بسیاری از بیماری‌ها و به‌خصوص فشار خون دخیل است، اضافه وزن در افراد است. بنابراین، یکی از راه‌هایی که می‌توانید فشار خون در بدن خود را کنترل کنید، کنترل وزنتان است. در صورتی که وزن زیادی دارید، سعی کنید در طولانی مدت با یک رژیم غذایی مناسب و از طریق محدود کردن کالری دریافتی و همچنین ورزش، میزان اضافی وزن را در خود از بین ببرید.
2. ورزش منظم
شما باید ورزش را در سبک زندگی خود قرار دهید زیرا بسیار حائز اهمیت است که با انجام حرکات ورزشی مختلف، آمادگی جسمانی بدن خود را در بالاترین وضعیت قرار دهید. ورزش کردن از بروز بیماری‌های مختلف در بدن جلوگیری می‌کند زیرا باعث می‌شود تا تمام بدن شما در سالم‌ترین وضعیت خود قرار بگیرد.
3. رژیم غذایی سالم
حتماً تا الان زیاد شنیده‌اید که مصرف نمک زیاد باعث بالا رفتن فشار خون می‌شود. باید بدانید که شاید صرفاً عدم مصرف یک ماده غذایی تأثیر آنچنانی روی بدن شما نگذارد، بلکه سبک تغذیه ناسالم است که باعث بروز مشکلات زیادی در بدن افراد می‌شود. بنابراین، در صورتی که قصد دارید فشار خون در بدنتان را کنترل کنید، سعی کنید در رژیم غذایی خود از میوه و سبزیجات مختلف و پروتئین‌های کم‌چرب استفاده کنید. همچنین از خوردن روغن‌های فرآوری شده و فست فودها خودداری کنید. در کنار این موارد، سعی کنید میزان مصرف نمک را نیز در غذاهای خود محدود کنید.
4. ویتامین‌های K و D بخورید
میزان این ویتامین‌ها در بدن باید در حد لازم و نرمال باشد. در صورتی که بدن دارای کمبود ویتامین D و K باشد، احتمال اینکه فشار خون در بدن بالا برود زیاد خواهد بود. در واقع، این ویتامین‌ها به طور فعال در تنظیم پروتئینی که کلسیفیکاسیون عروق را مهار می‌کنند نقش دارند. ویتامین D میزان این پروتئین را در بدن افزایش می‌دهد و ویتامین K باعث فعال شدن این پروتئین در بدن افراد خواهد شد.
5. کاهش مصرف کربوهیدرات‌هایی با شاخص گلیسمی بالا
میزان گلوکز بالا در خون باعث چسبندگی خون می‌شود و طبیعتاً این چسبندگی باعث افزایش فشار خون در بدن افراد خواهد شد. بنابراین، باید مصرف این نوع از کربوهیدرات‌ها را کاهش داد. به همین دلیل، اکثر افرادی که مبتلا به دیابت شیرین هستند، فشار خون بالایی نیز دارند.
6. هیدراته نگه داشتن بدن به کنترل فشار خون
نوشیدن آب به میزان کافی باعث تصفیه خون می‌شود و میزان چسبندگی خون را در بدن کاهش می‌دهد و این موضوع سبب می‌شود تا فشار خون در افراد بالا نرود.
7. به اندازه کافی بخوابید
یکی از اصول تضمین سلامتی در افراد، خوابیدن آن‌ها به مقدار کافی و لازم است. برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که کم‌خوابی ارتباط مستقیمی با فشار خون بالا دارد و در صورت تأمین شدن خواب بدن، میزان فشار خون حتی ممکن است پایین بیاید.
8. میزان استرس در بدنتان را کنترل کنید
خیلی‌ها از استرس به عنوان یک قاتل خاموش یاد می‌کنند. شاید در ظاهر تأثیر چندانی بر بدن افراد نداشته باشد، اما استرس زیاد در بدن باعث می‌شود طیفی از هورمون‌ها در بدن فعال شوند که باعث تحریک سیستم عصبی سمپاتیک می‌شوند و این اتفاق تأثیر مستقیمی روی فشار خون در افراد دارد. بنابراین، یادگیری مهارت‌های کنترل استرس بسیار کمک‌کننده خواهد بود. حتی باید یک‌سری از ورزش‌های آرامش‌بخش مثل یوگا و یا مدیتیشن را در برنامه خود جا دهید تا بتوانید استرس را در خود بهتر کنترل کنید.
9. از مصرف الکل و مواد مخدر اجتناب کنید
یکی از دلایل ابتلا به فشار خون در افراد، مصرف الکل و مواد مخدر است زیرا این مواد باعث افزایش چسبندگی خون می‌شود و زمانی که میزان چسبندگی خون در بدن افزایش یابد، به طبع فشار خون در بدن افراد نیز بالا می‌رود.
10. بیشتر پتاسیم، کلسیم و منیزیم مصرف کنید
تحقیقات نشان داده است که نقش پتاسیم در کنترل فشار خون در افراد قطعی است. در واقع، پتاسیم باعث می‌شود تا خون در گردش در بدن در حالت نرمال کار کند و در نهایت به انعطاف‌پذیری عروق کمک می‌کند. کاری که پتاسیم انجام می‌دهد، در واقع افزایش ادرار در بدن افراد است. زمانی که فرد ادرار زیادی دفع کند، به همراه آن میزان سدیم موجود در بدن نیز بیشتر دفع خواهد شد و در نهایت عضلات موجود در بدن شل می‌شوند و مقاومت محیطی در بدن کاهش پیدا می‌کند.
منیزیم نیز در کنترل فشار خون بالا مؤثر است. البته مکانیزم کار منیزیم در کنترل فشار هنوز شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان داده است افرادی که منیزیم موجود در بدنشان کم است، دارای فشار خون بالا هستند. در نهایت، کلسیم نیز با مهار فاکتور انقباضی پاراتیروئید (PHF) در بدن باعث کنترل فشار خون می‌شود. حذف قند وشکر در این مورد میتواند معجزه کند.
تغذیه مناسب برای کاهش فشار خون
همان‌طور که قبلاً نیز گفته شد، یکی از مهم‌ترین کارها برای کاهش فشار خون در افراد مبتلا به پرفشاری خون، تغذیه سالم است. در ادامه به برخی از مهم‌ترین تغذیه‌های مناسب برای این افراد اشاره خواهیم کرد:
1) سبزیجات و پروتئین‌های سالم و کم‌چرب را زیاد بخورید
سعی کنید میزان مصرف گوشت‌های چرب را کمتر کنید و به جای آن از سبزیجات بیشتری استفاده کنید. خوردن سبزیجات و میوه‌ها که دارای فیبر بالایی هستند و سالم‌تر هستند، باعث می‌شود میزان فشار خون در بدن کنترل شود. همچنین می‌توانید به‌جای چربی‌های اشباع برای کنترل سدیم در بدن، از گوشت‌های سالم که میزان چربی موجود در آن بسیار پایین است مثل ماهی، تخم‌مرغ، مرغ یا توفو استفاده کنید تا میزان پروتئین لازم برای بدنتان از این طریق تأمین شود. همچنین مصرف حبوبات نیز منبع خوبی برای دریافت پروتئین در بدن افراد است.
2) میزان نمک موجود در غذا را کاهش دهید
افرادی که مبتلا به فشار خون بالا و یا علائم بیماری قلبی هستند، باید میزان نمک موجود در غذاهای خود را کاهش دهند زیرا سدیم زیاد در بدن باعث بالا رفتن فشار خون می‌شود. یکی از بهترین راه‌ها برای کاهش سدیم موجود در غذا این است که غذاهای سالم و تازه بخورید و از بیرون و یا رستوران غذا تهیه نکنید. این‌طوری شما می‌توانید روی میزان نمک اضافه شده به غذای خود کنترل داشته باشید.
3) مصرف شیرینی‌جات را به حداقل برسانید
غذاها و نوشیدنی‌های با قند بالا کالری زیادی دارند و باعث افزایش التهاب در بدن می‌شوند. در صورتی که میل به شیرینی‌جات دارید، سعی کنید از قندهای طبیعی موجود در میوه‌های خشک استفاده کنید و یا می‌توانید از شکلات تلخ استفاده کنید.
میوه‌های مفید برای کاهش فشار خون
از جمله بهترین میوه‌ها برای پایین آوردن فشار خون می‌توان به میوه‌هایی مثل موز، کیوی، گریپ‌فروت و انواع توت اشاره کرد. در واقع، موز سرشار از پتاسیم است و همان‌طور که در بالا گفته شد، پتاسیم باعث کاهش فشار خون در بدن افراد می‌شود. شما در طول روز باید به مقدار 4700 میلی‌گرم پتاسیم مصرف کنید. همچنین میوه‌هایی مثل آووکادو، طالبی و خربزه نیز سرشار از پتاسیم هستند. بلوبری‌ها و توت‌فرنگی دارای خاصیت آنتی‌اکسیدانی هستند و برای کاهش و کنترل فشار خون در بدن مفید هستند. می‌توانید این میوه‌ها را تبدیل به اسموتی‌های خوشمزه کنید و در طول روز مصرف کنید.
دارو برای کنترل فشار خون
در صورتی که مبتلا به فشار خون بالا باشید، دکتر با توجه به شرایط شما ممکن است یک یا چند تا از داروهای زیر را تجویز کند. البته توجه کنید که خودتان به‌صورت سرخود اقدام به خوردن این داروها به هیچ وجه نکنید.
- مهارکننده‌های ACE مانند انالاپریل، لیزینوپریل، پریندوپریل و رامیپریل
- مسدودکننده‌های گیرنده‌های آنژیوتانسین ۲ (ARB) مانند کندزارتان، ایربسارتان، لوزارتان، والسارتان و اولمزارتان
- مسدودکننده‌های کانال کلسیم مانند آملودیپین، فلودیپین و نیفدیپین یا دیلتیازم و وراپامیل
- داروهای ادرارآور مانند اینداپامید
- مسدودکننده‌های بتا مانند آتنولول و بیسوپرولول
- مسدودکننده‌های آلفا مانند دوکسازوسین
- سایر دیورتیک‌ها یا ادرارآورها مانند آمیلوراید و اسپیرونولاکتون
برای پایین نگه داشتن فشار خون چه دمنوشی بخوریم؟
مصرف برخی از داروهای گیاهی و دمنوش‌ها نیز میتواند بسیار در کنترل فشار خون بدون دارو مؤثر باشد، به‌خصوص که عوارض جانبی نخواهد داشت. البته در مصرف این دمنوش‌ها نباید دچار افراط و یا تفریط شوید زیرا ممکن است به بدنتان آسیب وارد شود. در ادامه برخی از این دمنوش‌ها را به شما معرفی خواهیم کرد. در ضمن، مصرف برخی از دمنوش‌ها ممکن است با داروهایتان تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف با پزشک خود مشورت کنید.
- چای سبز و چای ترش: این دمنوش‌ها خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند و به کاهش فشار خون در بدن کمک می‌کنند.
- چای بابونه: بابونه باعث کاهش استرس و اضطراب در بدن افراد می‌شود و به‌طبع باعث کنترل فشار خون و پایین آوردن فشار خون در افراد خواهد شد.
- زنجبیل: خاصیت ضد التهابی در بدن دارد و باعث بهبود جریان خون در بدن و کاهش فشار خون می‌شود.
- همچنین پونه کوهی، سنبل‌الطیب، اسطوخودوس، گیاه دم‌اسبی، گیاه قاصدک و گل ساعتی نیز جزو دمنوش‌های مؤثر در کنترل و کاهش فشار خون محسوب می‌شوند.
ارتباط فشار خون بالا با دیابت
همان‌طور که در بالاتر نیز به آن اشاره کردیم، فشار خون بالا و دیابت نوع 2 رابطه نزدیکی با یکدیگر دارند. میزان قند موجود در بدن در صورتی که زیاد شود، میتواند به عروق خونی در بدن افراد آسیب بزند و به‌طبع باعث افزایش فشار خون در بدن شود. همچنین دیابت میتواند باعث افزایش حجم خون در بدن و به‌طبع افزایش فشار خون شود. بیش از نیمی از افراد مبتلا به دیابت به فشار خون بالا نیز مبتلا هستند. ابتلای همزمان به این دو بیماری، بروز بیماری‌هایی مثل مشکلات کلیوی، بیماری قلبی و سکته مغزی در افراد خواهد شد.
جمع‌بندی
در این مقاله در مورد کنترل فشار خون در افراد صحبت کردیم و بیان کردیم که فشار خون بالا در افراد بسیار خطرناک است و برای کنترل فشار خون، افراد باید در سبک زندگی خود تحول ایجاد کنند. سعی کنند غذاهای سالم‌تر بخورند، میزان سدیم را کاهش دهند، ورزش کنند و از اضطراب و استرس دوری کنند. در نهایت، غذاها و دمنوش‌های مفید برای کنترل و کاهش فشار خون را نام بردیم. اگر شما هم روشی برای کنترل فشار خون در بدن می‌شناسید، با ما و کاربران سایت در میان بگذارید.
سوالات متداول
1. چگونه مصرف نمک زیاد میتواند باعث افزایش فشار خون شود؟
مصرف زیاد نمک باعث افزایش میزان سدیم در خون می‌شود. سدیم اضافی باعث می‌شود بدن آب بیشتری را نگه دارد تا سدیم را رقیق کند. این افزایش حجم خون باعث افزایش فشار خون می‌شود و به عروق خونی آسیب می‌زند.
2. چرا پتاسیم برای کنترل فشار خون مهم است؟
پتاسیم به تعادل سدیم در بدن کمک می‌کند و باعث کاهش فشار خون می‌شود. پتاسیم باعث افزایش دفع سدیم از طریق ادرار می‌شود و به شل شدن عضلات عروق خونی کمک می‌کند، که در نتیجه فشار خون کاهش می‌یابد.
3. چگونه استرس میتواند فشار خون را افزایش دهد؟
استرس باعث ترشح هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول می‌شود که سیستم عصبی سمپاتیک را تحریک می‌کنند. این تحریک باعث افزایش ضربان قلب و تنگ شدن عروق خونی می‌شود که در نتیجه فشار خون افزایش می‌یابد.
4. چه نوع ورزش‌هایی برای کاهش فشار خون مناسب هستند؟
ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا برای کاهش فشار خون بسیار مناسب هستند. این نوع ورزش‌ها باعث تقویت قلب و عروق خونی می‌شوند و به کاهش فشار خون کمک می‌کنند.
5. چگونه مصرف الکل میتواند فشار خون را افزایش دهد؟
مصرف الکل باعث افزایش چسبندگی خون می‌شود و میتواند به عروق خونی آسیب بزند. همچنین، الکل باعث افزایش ضربان قلب و تنگ شدن عروق خونی می‌شود که در نتیجه فشار خون افزایش می‌یابد.
6. افزایش فشار خون چه خطراتی دارد؟
باعث سکته مغزی و قلبی می شود. همچنین موجب ضخیم شدن دیواره رگ ها می شود که بسیار مضر است.
