آیا با ۵ راهکار برای درمان خانگی زردی نوزاد آشنایی دارید؟ زردی به طور معمول در اکثر نوزادان در روز دوم الی پنجم پس از تولد دیده می شود، که دلیل اصلی آن ناسازگاری خونی مادر و جنین می باشد، که میتوان با انجام مراقبت های لازم در منزل و در صورت لزوم بستری شدن کودک چند روز در بیمارستان مشکل را برطرف کرد، برای مراقبت از نوزاد می توان پرستار کودک در منزل را استخدام کرد، تا مراقبت های مربوطه را انجام دهد، در ادامه مطالب ۵ راهکار درمان خانگی زردی نوزاد برای تان توضیح داده شده است.سفیر آرامش با به کارگیری نیروی کار مجرب و کاربلد آماده خدمت رسانی به تمام مردم می باشد.
زردی نوزاد چیست؟
زردی در نوزاد یا یرقان نوزادی یکی از مشکلات رایج در نوزادان تازه متولد شده است که به دلیل تجمع بیلی‌روبین در خون ایجاد می‌شود. بیلی‌روبین یک ماده زرد رنگ بوده که از تجزیه گلبول‌های قرمز قدیمی در کبد تولید می‌شود. معمولاً کبد نوزادان به طور کامل و مؤثر قادر به دفع بیلی‌روبین نیست و این تجمع می‌تواند باعث زردی پوست و سفیدی چشم‌های نوزاد شود.
یرقان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: زردی فیزیولوژیک و زردی پاتولوژیک.
- زردی فیزیولوژیک که بیشتر در نوزادان سالم دیده می‌شود، معمولاً در روزهای اول زندگی ظاهر شده و به تدریج بهبود می‌یابد. این نوع زردی معمولاً به علت بلوغ ناقص کبد نوزاد است و نیاز به درمان خاصی ندارد.
- از طرف دیگر، زردی پاتولوژیک می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری باشد مانند نارسایی کبد، عفونت‌ها یا مشکلات خونی، و نیاز به ارزیابی و درمان پزشکی است.
درمان زردی به شدت زردی و علت آن بستگی دارد. در موارد خفیف، نور درمانی (فتوتراپی) می‌تواند برای کاهش سطح بیلی‌روبین در خون نوزاد استفاده شود. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به درمان‌های اضافی مانند تعویض خون یا درمان‌های دیگر باشد. معمولاً با مراقبت و پیگیری مناسب، یرقان به خوبی بهبود می‌یابد و به ندرت مشکلات طولانی‌مدت ایجاد می‌کند.
علائم زردی نوزاد
زردی در نوزاد یا ” یرقان” وضعیت رایجی است که در آن پوست و چشم‌های نوزاد به رنگ زرد درمی‌آید. این تغییر رنگ به دلیل افزایش بیلی‌روبین در خون نوزاد رخ می‌دهد. علائم زردی شامل موارد زیر است:
- تغییر رنگ پوست: پوست نوزاد به تدریج از رنگ طبیعی به زرد تغییر رنگ می‌دهد. معمولاً این تغییر از صورت شروع می‌شود و به تدریج به قسمت‌های دیگر بدن، از جمله سینه، شکم و پاها، گسترش می‌یابد.
- تغییر رنگ چشم‌ها: سفیدی چشم‌ها (صلبیه) نیز ممکن است به رنگ زرد درآید.
- تغییر در رفتار: نوزاد ممکن است خواب‌آلودتر از حد معمول یا به طور غیرمعمولی بی‌اشتها باشد.
- تغییر در رنگ مدفوع و ادرار: مدفوع نوزاد ممکن است رنگ روشنی پیدا کند و ادرار ممکن است تیره‌تر از حد معمول شود.
اگر یرقان شدید یا به سرعت در حال گسترش است، باید به پزشک مراجعه کرد؛ زیرا می‌تواند نیازمند به بررسی و درمان تخصصی باشد.
علت زردی نوزادان چیست؟
زردی نوزاد یا یرقان نوزادی یکی از مشکلات رایج در روزهای اولیه زندگی است که به دلیل تجمع بیلی‌روبین، ماده زردرنگی که در نتیجه تجزیه گلبول‌های قرمز ایجاد می‌شود، رخ می‌دهد. در نوزادان، کبد هنوز به طور کامل تکامل نیافته و قادر به پردازش سریع بیلی‌روبین نیست. بنابراین، این ماده در خون جمع شده و موجب زردی پوست و چشم‌ها می‌شود. این وضعیت معمولاً در نوزادان سالم و زودرس مشاهده شده و ممکن است طی چند روز اول زندگی خود به خود بهبود یابد.
با این حال، اگر زردی به سرعت پیشرفت کند یا به مدت طولانی ادامه یابد، ممکن است نیاز به بررسی‌های بیشتری از جمله آزمایش‌های خون و درمان‌های خاص نظیر نور درمانی (فوتوتراپی) داشته باشد. در موارد نادر و جدی، زردی می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات کبدی یا دیگر اختلالات جدی باشد.
به نقل از mayoclinic.org :
بیلی روبین اضافی (هیپربیلی روبینمی) علت اصلی زردی است. بیلی روبین، که مسئول رنگ زرد یرقان است، بخش طبیعی رنگدانه ای است که از تجزیه گلبول های قرمز “استفاده شده” آزاد می شود.
نوزادان به دلیل تولید بیشتر و تجزیه سریعتر گلبول های قرمز خون در چند روز اول زندگی، بیلی روبین بیشتری نسبت به بزرگسالان تولید می کنند. به طور معمول، کبد بیلی روبین را از جریان خون فیلتر می کند و آن را به دستگاه روده آزاد می کند. کبد نابالغ نوزاد تازه متولد شده اغلب نمی تواند بیلی روبین را به سرعت از بین ببرد و باعث افزایش بیلی روبین می شود. زردی ناشی از این شرایط طبیعی نوزاد، زردی فیزیولوژیک نامیده می شود و معمولاً در روز دوم یا سوم زندگی ظاهر می شود.
9 راه درمان خانگی زردی نوزاد
یکی از مسائل شایع در بین نوزادان که پس از یک الی دو هفته بهبود میابد، زردی است که در خانه می توان به درمان پرداخت، ولی اگر سطح بیلی روبین خون بالا باشد، باید نوزاد در بیمارستان بستری شود، اگر میزان زردی نوزاد کم باشد می توان با استفاده از روش های درمان خانگی، زردی نوزاد را برطرف کرد، اما باید قبل از به کارگیری این روش ها حتماً با پزشک مشورت شود. در ادامه ۵ راهکار برای درمان خانگی زردی نوزاد بیان شده است:
هشدار هشدار : درمان های خانگی باید تنها برای زردی خفیف استفاده شود. برای درمان زردی شدید حتما و حتما باید به پزشک مراجعه کنید و احتمالا باید نوزاد را تحت مراقبت های ویژه قرار دهید.
1. شیر دادن به نوزاد به طور مرتب:
در صورت مبتلا بودن نوزاد به زردی باید به طور مرتب به نوزاد شیر داده شود تا بیلی روبین به وسیله ادرار و مدفوع دفع شود، به طور معمول نوزادان مبتلا به زردی خواب بیشتری دارند، پس باید آن ها را بیدار کرد و مرتب به آن ها شیر داده شود.
2. استفاده از پتوی مخصوص:
والدین می توانند از پتو های مخصوص برای درمان زردی نوزاد خود استفاده کنند. پتو های کم هزینه و مناسب نوعی نور درمانی و متحرک هستند، که درجات زردی نوزاد را کاهش خواهد داد.
3. قرار دادن نوزاد در نور آفتاب:
یکی از موثر ترین روش های درمان خانگی زردی نوزاد قرار دادن یک الی دو ساعت نوزاد در مقابل نور آفتاب است که باید قبل از ساعت ۸ صبح انجام شود، زیرا پرتو های آفتاب باعث کاهش بیلی روبین و دفع آن به وسیله مدفوع و ادرار می باشد.
4. استفاده از عصاره عناب:
برای درمان زردی نوزاد می توان روزانه سه مرتبه یک میلی متر عصاره عناب استفاده کرد، که باید قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت شود.
5. استفاده از شیر خشک:
همان طور که در مطالب قبلی نیز گفته شد کودکان مبتلا به زردی باید به طور مرتب شیر بنوشد، در صورت کم بودن شیر مادر می توان شیر خشک استفاده کرد.
6. نور خورشید:
قرار دادن نوزاد در معرض نور طبیعی خورشید می‌تواند به کاهش زردی کمک کند. بهترین زمان برای این کار صبح زود یا اواخر بعدازظهر است تا از آسیب به پوست نوزاد جلوگیری شود. نوزاد را در یک مکان سایه‌دار و بدون تماس مستقیم با نور خورشید قرار دهید. مدت زمان قرارگیری باید حدود ۱۰-۱۵ دقیقه در روز باشد.
7. آب‌نبات‌های ویژه:
برای نوزادانی که به شیر مادر دسترسی ندارند، آب‌نبات‌های بدون قند یا آب‌میوه‌های طبیعی (مثل آب سیب رقیق شده) ممکن است مفید باشند، اما این روش‌ها باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شوند چراکه خوردن هر چیز دیگری غیر از شیر مادر یا شیر خشک می تواند برای نوزاد مشکل ساز باشد.
8. تحت نظر پزشک بودن:
نظارت منظم بر وضعیت زردی و پیگیری نتایج آزمایش‌های بیلی‌روبین بسیار مهم است. اگر یرقان شدیدتر شد یا علائم دیگر به همراه داشت، لازم است به پزشک مراجعه کنید. در مجموع، درمان خانگی می‌تواند به بهبود زردی کمک کند، اما نظارت پزشکی و بررسی‌های منظم برای جلوگیری از مشکلات احتمالی ضروری است.
9. مصرف ویتامین دی:
اگر به نوزاد تازه متولد شده خود شیر می‌دهید باید توجه داشته باشید که تمام مکمل‌ها و ویتامین‌های مورد نیاز کودک را مصرف کنید. برای همین مصرف ویتامین دی را در برنامه غذایی خود حتما جای دهید. ویتامین دی برای رفع و نابود کردن بیلی روبین بسیار مفید است و در درمان خانگی زردی نوزاد به شما کمک خواهد کرد.
تغذیه مادر برای درمان زردی نوزاد
اگر نوزاد به زردی مبتلا شود برای درمان خانگی زردی نوزاد می توان از شیر مادر استفاده می کند، باید مادر از غذاهایی که طبع خنک دارد، استفاده کند، مانند عرق کاسنی و خاکشیر و همچنین مصرف تخم مرغ برای مادر ممنوع است.
مادر باید از مصرف غذاهای گرم پرهیز کند و سعی کند مقدار زیادی مایعات و غذاهایی که طبع سرد دارند مصرف کند.
تغذیه مادر برای درمان زردی نوزاد Newborn jaundice یک نقش بسیار مهم در بهبود و بهبودی سریع نوزاد دارد. زردی نوزاد معمولاً ناشی از افزایش بیش از حد بیلی‌روبین در خون نوزاد است که ممکن است برای نوزاد مضر باشد. مادران می‌توانند با تغذیه مناسب و شیر مادری با کیفیت، نوزاد را از اثرات مخرب زردی حفاظت کنند. شیر مادری حاوی آنزیم‌ها و عوامل محافظتی است که به افزایش تجزیه بیلی‌روبین کمک می‌کنند.
همچنین، تغذیه مادر باعث افزایش مصرف نوزاد از شیر مادری می‌شود که باعث افزایش دفع بیلی‌روبین از بدن نوزاد می‌شود. بنابراین، مادران باید از تغذیه سالم و متنوع خود مراقبت کنند تا شیر مادری با کیفیت و موثر برای درمان زردی نوزاد تولید کنند. همچنین، مشاوره پزشکی در مورد میزان و نحوه تغذیه مادران و نوزادان با زردی نوزاد بسیار مهم است و باید تحت نظر پزشکان متخصص صورت گیرد.
درمان زردی نوزاد با روش های تخصصی
زردی در نوزاد به دلیل افزایش سطح بیلی‌روبین در خون نوزاد ایجاد می‌شود. بیلی‌روبین ماده‌ای زرد رنگ است که از تجزیه گلبول‌های قرمز مرده تولید می‌شود. درمان زردی بستگی به شدت و علت آن دارد، اما معمولاً شامل روش‌های زیر است:
- فتوتراپی: این روش شامل قرار دادن نوزاد تحت نور مخصوص است که به کاهش سطح بیلی‌روبین در خون کمک می‌کند. نورهای خاص فتوتراپی باعث می‌شوند بیلی‌روبین به فرم قابل دفع تبدیل شود.
- تعویض خون: در موارد شدید، ممکن است لازم باشد بخشی از خون نوزاد با خون تازه جایگزین شود تا میزان بیلی‌روبین کاهش یابد.
- تغذیه مناسب: تغذیه مداوم نوزاد با شیر مادر یا شیر مصنوعی به افزایش دفع بیلی‌روبین کمک می‌کند.
- پایش و مراقبت: نظارت بر میزان بیلی‌روبین و وضعیت نوزاد برای تعیین نیاز به درمان‌های اضافی و پیشگیری از عوارض ضروری است.
اگر زردی شدید یا پایدار باشد، پزشک می‌تواند برای ارزیابی علت و تعیین درمان مناسب، مشاوره دهد.
درمان زردی نوزاد چقدر طول می کشد؟
اگر برای درمان خانگی زردی نوزاد از روش های خانگی استفاده می کنید، نمی توان زمان دقیق درمان را مشخص کرد، زیرا میزان زردی در هر کودک متفاوت خواهد بود، در مواردی که زردی کودک خفیف است، طی سه روز درمان می شود اما کودکانی که زردی شدید تری دارند، امکان دارد درمان آن ها تا چند روز طولانی باشد، با استخدام پرستار کودک می توان از کودک خود، برای بهبود بیماری مراقبت های لازم را انجام داد و با خیال راحت به سایر امورات رسیدگی کرد.
زمان مراجعه به پزشک
در صورت ابتلای نوزاد به زردی نباید نسبت به آن بی توجه بود، از از روش درمان خانگی زردی نوزاد استفاده نکنید و زیرا اگر این بیماری درمان نشود عوارض خطرناکی برای کودک در پی خواهد داشت. یا اینکه اگر پس از استفاده از درمان های خانگی در رنگ چهره نوزاد تغییر دیده نشد، باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه شود، در ادامه مطالب برخی از علائم که باید پس از مشاهده آن ها به پزشک مراجعه شود بیان شده است:
- گریه های طولانی و بی دلیل نوزاد
- تب بالای ۳۸ درجه بدن نوزاد
- آشفتگی و ناخوشی نوزاد
- رخوت و سستی غیرعادی نوزاد
- گسترش زردی در بدن و به وجود آمدن زردی در کف پا ها
- افزایش زردی صورت
سخن پایانی
زردی در نوزاد معمولاً در نتیجه تجمع بیلی‌روبین در خون اتفاق می‌افتد و در اکثر موارد موقت و بی‌خطر بوده است. با این حال، نظارت دقیق بر وضعیت نوزاد و مشاوره با پزشک ضرورت دارد. برای درمان خانگی، می‌توانید از قرار دادن نوزاد زیر نور طبیعی (با احتیاط از تابش مستقیم و آسیب‌زا) و تغذیه مکرر او استفاده کنید تا فرآیند حذف بیلی‌روبین تسریع شود.
در هر حال، اگر علائم زردی شدت یافته یا نوزاد دچار تغییرات غیرعادی شده، حتماً به پزشک و پرستار نوزاد مراجعه کنید. سلامت نوزاد اولویت دارد و اقدامات خانگی باید به عنوان تکمیل‌کننده و نه جایگزین درمان‌های پزشکی مورد استفاده قرار گیرند.
سوالات متداول
درمان خانگی زردی نوزاد چیست؟
شیر دادن به نوزاد به طور مرتب، استفاده از پتوی مخصوص، قرار دادن نوزاد در نور آفتاب، استفاده از عصاره عناب و استفاده از شیر خشک راهکارهای برای درمان خانگی زردی نوزاد است.
اگر زردی نوزاد کم باشد میتوان از درمان خانگی استفاده کرد؟
اگر زردی نوزاد کم باشد میتوان از روش خانگی برای درمان زردی نوزاد را برطرف کرد اما باید قبل از به کار گیری روش های خانگی از وزشک مشورت گرفت.
روش های خانگی درمان زردی نوزاد چیست؟
استفاده از پتوی مخصوص، استفاده از عصاره عناب، استفاده از شیر خشک، شیر دادن نوزاد به طور مرتب و قرار دادن نوزاد در نور آفتاب.
درمان زردی نوزاد چقدر زمان می‌برد؟
نمیتوان زمان دقیق را مشخص کرد و میزان زردی در هر نوزاد متفاوت است ولی اگر زردی خفیف باشد در ۳ روز درمان می‌شود.
زردی چیست و چرا اتفاق می‌افتد؟
زردی به علت تجمع بیلی‌روبین در خون و بافت‌های بدن او اتفاق می‌افتد. بیلی‌روبین ماده‌ای زردرنگ است که پس از تجزیه گلبول‌های قرمز قدیمی تولید می‌شود. این وضعیت معمولاً به دلیل نارسایی کبد نوزاد در پردازش بیلی‌روبین اتفاق می‌افتد.
چگونه میتوان یرقان را در خانه درمان کرد؟
یکی از روش‌های خانگی برای کمک به کاهش زردی، قرار دادن نوزاد در معرض نور طبیعی آفتاب در ساعات صبح زود یا عصر است. همچنین، تغذیه مکرر نوزاد از شیر مادر یا شیر خشک می‌تواند به کاهش زردی کمک کند؛ زیرا شیر باعث افزایش دفع بیلی‌روبین می‌شود.
آیا استفاده از نور آبی در درمان زردی نوزاد موثر است؟
نور آبی یکی از درمان‌های موثر برای زردی است که معمولاً در بیمارستان‌ها استفاده می‌شود. این نوع نور کمک می‌کند تا بیلی‌روبین در پوست نوزاد تجزیه شود. استفاده از نور آبی در منزل باید تحت نظارت پزشک انجام شده و درمان خانگی نمی‌تواند به‌طور کامل جایگزین درمان‌های پزشکی شود.
