یکی از دغدغههای افراد در جوامع کنونی، مراقبت از سالمندان است. فرزندان یک خانواده دوست ندارند که والدین خود را به خانه سالمندان ببرند زیرا انجام این کار برای آنها خوشایند نیست. از طرف دیگر، خودشان هم زمان کافی برای مراقبت از آنها را ندارند. به همین دلیل ترجیح میدهند تا یک پرستار سالمند استخدام کنند تا به آنها در مراقبت از والدینشان کمک کند. به همین منظور، در این مقاله از سفیر آرامش قصد داریم تا شما را با سایر نکات مربوط به مراقبت از سالمندان در منزل، از جمله 10 اقدام اصلی که باید در نگهداری از سالمندان رعایت کنید و همچنین نکات تغذیهای و مزیت نگهداری از سالمندان در منزل، آشنا کنیم. پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
10 اقدام اصلی در نگهداری سالمندان
قصد داریم در ادامهی مقاله، شما را با 10 اقدام اصلی که جزو وظایف پرستار سالمند در منزل است و در هنگام نگهداری سالمندان باید به آن توجه شود، آشنا کنیم:
1) فراهم کردن محیطی امن برای زندگی
اولین نکتهای که باید به آن توجه شود، این است که باید محیط خانه را برای سالمندان امن کنید. به این معنی که سعی کنید از وسایل دکوری و تزئینی زیادی در خانه، بهویژه در مسیر رفت و آمد سالمندان، استفاده نکنید زیرا ممکن است در حین رفت و آمد با این وسایل برخورد داشته باشند و به خودشان آسیب بزنند. بعد از آن، باید سعی کنید از فرشها و پارکتهای لغزنده استفاده نکنید و تمام سیمهای اضافی را از خانه جمع کنید تا احتمال آسیبدیدگی در منزل به حداقل برسد. برای جلوگیری از افتادن سالمندان، میتوانید در داخل حمام، آشپزخانه و دستشویی دستگیرههایی نصب کنید تا آنها بتوانند هنگام حرکت کردن از این دستگیرهها کمک بگیرند.
2) ایجاد ارتباط منظم با سالمند
شما باید به طور منظم و در فواصل کوتاه با سالمندان ارتباط برقرار کنید تا آنها بتوانند با خیال راحت دغدغهها و مشکلات خود را با شما در میان بگذارند و احساس نگرانی و تنهایی نکنند. این ارتباط هم به آنها کمک میکند تا زندگی با کیفیت و شادتری را تجربه کنند و هم به شما کمک میکند تا مشکلات و مسائل مرتبط با آنها را به موقع و به طور مؤثرتری حل کنید.
شما باید به طور منظم و در فواصل کوتاه با سالمندان ارتباط برقرار کنید تا آنها بتوانند با خیال راحت دغدغهها و مشکلات خود را با شما در میان بگذارند و احساس نگرانی و تنهایی نکنند. این ارتباط هم به آنها کمک میکند تا زندگی با کیفیت و شادتری را تجربه کنند و هم به شما کمک میکند تا مشکلات و مسائل مرتبط با آنها را به موقع و به طور مؤثرتری حل کنید.
3) مدیریت مصرف داروها
در حین نگهداری از سالمندان باید به میزان و زمان مصرف داروهای آنها نظارت کنید و همچنین توجه داشته باشید که اگر در اثر استفاده از داروها دچار عوارض جانبی شدند، حتماً با پزشک آنها در میان بگذارید تا داروهای سالمندان را تغییر دهند. در حین مصرف داروها ممکن است با بدخلقیهای آنها روبرو شوید؛ در این مواقع باید با آرامش خاطر سعی کنید آنها را راضی به مصرف داروهایشان کنید تا روند بهبودی آنها سریعتر انجام شود.
4) کمک در فعالیت های روزانه
باید به آنها کمک کنید تا فعالیتهای روزمره خود را انجام دهند. به عنوان مثال، به نظافت شخصی خود برسند، در طول روز حمام کنند و لباسهای خود را تعویض کنند. انجام فعالیتهای روزانه به آنها کمک میکند تا روحیه سرزندهتری داشته باشند و بتوانند شادتر زندگی کنند.
5) خوردن وعده های غذایی مغذی
حتماً این اصطلاح را شنیدهاید که بدن سالم در گرو تغذیه سالم است و سالمندان نیز از این امر مستثنی نیستند. به همین دلیل بسیار حائز اهمیت است که برای سالمندان غذای سالم و مغذی بپزید یا اطمینان حاصل کنید که برای آنها غذای سالم تهیه کنید و چک کنید که آنها غذایشان را حتماً بخورند.
6) تشویق کردن آنها به فعالیت بدنی
یکی از اصول دیگری که رعایت آن برای سالمندان بسیار حائز اهمیت است، ورزش کردن و افزایش فعالیت بدنی در طول روز است. هنگام مراقبت از سالمند، او را ملزم کنید ورزش کند؛ ورزشهایی مثل حرکات کششی ساده که موجب خستگی زیاد و دلزدگی آنها نشود و یا پیادهروی که میتواند در فضای باز و در پارک باشد. این فعالیتها هم موجب تقویت روحیه سالمندان میشود و هم به افزایش سیستم ایمنی بدن و سلامت کلی آنها کمک خواهد کرد.
7) کمک به حفظ سلامت روان
بدن سالم در ابتدا در گرو روان سالم است؛ بنابراین، هنگام مراقبت از سالمندان در منزل، باید آنها را تشویق به فعالیتهای ذهنی مثل شطرنج، پازل و حتی کتاب خواندن کنید. همچنین، باید آنها را ترغیب کنید با دوستان و همسن و سالان خود ارتباط برقرار کنند تا هم روابط اجتماعی آنها بهبود یابد و هم سلامت روان آنها تضمین شود. علاوه بر این، باید به علائمی نظیر افسردگی یا اضطراب توجه کنید تا در صورت درگیر شدن سالمندان با این مشکلات، سریعاً بتوانید به آنها کمک کنید و از افسردگی آنها جلوگیری کنید.
8) نظارت بر قرار ملاقات های آنها با پزشکان
در مراقبت از سالمند باید توجه داشته باشید که در مواقع لزوم به پزشک خود مراجعه کنند و آزمایشهای دورهای از جمله قند و فشار خون و سایر مراقبتهای پزشکی لازم روی آنها انجام شود و هیچگاه قرار ملاقاتهای خود با پزشکشان را فراموش نکنند. همچنین باید از دستورات و توصیههای پزشک خود پیروی کنند.
9) حمایت عاطفی از آنها
یکی از مهمترین نکات، حمایت عاطفی از آنهاست. این کار موجب میشود تا آنها دچار انزوا نشوند و احساس تنهایی نکنند. میتوانید مقداری از وقتتان را با آنها بگذرانید و حتی آنها را تشویق به تعاملات اجتماعی کنید تا بتوانند بخشی از وقت خود را در کنار فرزندان، نوهها و حتی دوستان خود بگذرانند.
10) برنامه ریزی برای مواقع اضطراری
یک برنامه مشخص برای مواقع اضطراری داشته باشید تا اگر مشکلی پیش آمد و یا نیاز بود اطلاعاتی در اختیار دیگران از جمله دکتر یا اورژانس قرار بگیرد، به راحتی و با سرعت زیاد بتوانید این اطلاعات را در اختیار آنها قرار دهید. این اقدامات میتواند شامل لیست داروها، سابقه پزشکی و حتی حساسیتهای دارویی و غذایی که سالمند دارد، باشد.
به نقل از سایت webmd:
شما امروز یک برنامه مراقبت دارید که به خوبی کار میکند. اما نیازهای عزیز شما میتواند تغییر کند.
نحوه انجام کارها را پیگیری کنید تا مطمئن شوید برنامه شما همچنان نیازهای آنها را برآورده میکند. ممکن است متوجه شوید که نمیتوانید مراقبتهای پزشکی کافی ارائه دهید یا نمیتوانید در تمام مدت آنطور که عزیزتان نیاز دارد باشید.
و اگر خودتان مجروح شده اید یا به بیماری مبتلا شدهاید، باید یک برنامه پشتیبان داشته باشید. کسی را انتخاب کنید که اگر نمی توانید از عزیزتان مراقبت کند. خطر سرایت بیماری به آنها را نداشته باشید.
در آن زمان، باید با آنها و پزشکشان در مورد گزینه های بهتر صحبت کنید. مهم است که ارتباط برقرار کنید و همیشه رابطه را بررسی کنید تا مطمئن شوید که بهترین کار را برای همه انجام می دهید.
نکات مهم در خدمات نگهداری از سالمندان
در خدماتی که هنگام نگهداری از سالمندان به آنها ارائه میشود، بسیار حائز اهمیت است که به این نکات توجه شود:
- شخصی سازی کردن برنامه های مراقبتی ارائه شده: در هنگام ارائه خدمت، حتماً باید به این نکته توجه شود که برنامهی مراقبتی ارائه شده به سالمند شما بر اساس شرایط او برنامهریزی شده باشد و از یک برنامهی واحد برای همهی افراد استفاده نشود. در هنگام نوشتن برنامهی مراقبت از سالمند، باید به نیازها و شرایط خاص هر سالمند به صورت جداگانه توجه کنیم تا کیفیت ارائهی کار بالا رود.
- ایمنی محیط و دسترسی آسان به وسایل مورد نیاز: همانطور که در بالا به صورت مفصل توضیح داده شد، باید ایمنی خانه را فراهم کنیم و همچنین وسایلی که سالمندان زیاد با آنها سر و کار دارند را در دسترس آنها قرار دهیم.
- احترام و کرامت: در هنگام ارتباط با سالمندان، احترام به آنها و حفظ شأن و کرامتشان کمک میکند تا عزت نفس آنها افزایش پیدا کند و نسبت به خود حس بهتری داشته باشند. شما با این کار، آنها را به رسمیت میشناسید و آنها خود و تجربیاتشان را ارزشمند میدانند.
- تعامل اجتماعی: افرادی که از سالمندان شما مراقبت میکنند، حتماً باید با آنها در ارتباط باشند و تعامل کنند، زیرا از این طریق به نیازهای عاطفی آنها پاسخ میدهند.
در نهایت، به منظور جلوگیری از اضافهگویی، کسانی که خدمات نگهداری از سالمندان را به شما ارائه میدهند باید به تمام ۱۰ اصلی که در بالا به آن اشاره شد توجه کنند و سعی کنند تا خدمات را به نحو احسن به سالمندان ارائه دهند و به همه جوانب سلامتی، از جمله روحی و جسمی سالمندان، توجه کنند.
نکات تغذیه ای در مراقبت از سالمند در منزل
تغذیه سالم و متعادل کمک میکند تا سلامتی جسمی و روانی سالمندان حفظ شود. به همین دلیل، در ادامه چند نکتهی تغذیهای برای مراقبت از سالمندان آوردهایم:
- مصرف مواد خوراکی با ارزش غذایی بالا: باید مواد غذایی را انتخاب کنید که دارای پروتئین بالا، فیبر، مواد معدنی و ویتامینها باشد. این مواد شامل گوشت، سبزیجات، میوه و لبنیات با چربی پایین است و بشقاب غذایی آنها باید شامل همه این مواد باشد. زیرا استفاده مناسب از مواد غذایی به گوارش آنها و سلامت عمومی بدنشان کمک میکند.
- کاهش نمک: مقدار استفاده از نمک را در پخت غذاها کاهش دهید و به جای آن میتوانید از سبزیجات خشک شده و ادویههای طبیعی استفاده کنید.
- مصرف چربی های سالم: در پخت غذاها به جای استفاده از روغنهای ناسالم مانند روغنهای نباتی و چربیهای اشباع و با ترانس بالا، از روغنهای سالم و گیاهی مثل روغن آفتابگردان، زیتون و کنجد استفاده کنید.
- هیدراتاسیون مناسب: اطمینان حاصل کنید که سالمندان در طول روز به مقدار کافی آب بخورند تا بدن آنها دچار کمآبی و دهیدراته نشود. اگر مصرف آب برای آنها ناخوشایند است، میتوانید آب را با طعمدهندههای مختلف مثل لیمو، عسل یا نعنا مزهدار کنید که هم به گوارش آنها کمک میکند و هم خوردن آن راحتتر است.
- وعدههای غذایی منظم: خوردن غذاهای با ارزش غذایی بالا و در زمان های مشخص به سالمند کمک می کند تا در طول روز دچار افت انرژی نشوند بنابراین حتما به زمان های غذا خوردن آنها توجه باید کرد.
- محدود کردن مصرف قند و شیرینیها: مصرف قندها و شیرینیهای مصنوعی و وارد کردن مقدار بالای گلوکز به بدن موجب افزایش التهاب در بدن میشود و این حتی برای افراد جوان هم مضر است. بنابراین، مقدار قند و شیرینیها را محدود کنید و سعی کنید به جای استفاده از قند، از شیرینیهای طبیعی مثل خرما و میوههای خشک شده استفاده کنید. حتی میتوانید در تهیه کیکها از عسل یا شیره انگور طبیعی استفاده کنید.
- توجه به نیازهای خاص تغذیه ای: برخی از سالمندان به خاطر بیماریهای خاصی که دارند باید از مصرف برخی مواد غذایی پرهیز کنند و برنامه غذایی خاصی دارند. به همین دلیل، باید در موقع آشپزی کردن به موارد اشاره شده توجه کرد و همه موارد را در برنامهی غذایی آنها لحاظ کرد.
- پرهیز از غذاهای فرآوری شده: سعی کنید تا حد امکان از غذاهای فرآوری شده استفاده نکنید، زیرا این غذاها دارای چربی بالا، نمک و قند هستند و ارزش غذایی آنها پایین است و برای سالمندان آسیبزا خواهد بود.
- مصرف مکمل های غذایی: در صورت نیاز و با مشورت پزشک، میتوانید در هنگام مراقبت از سالمندان در منزل از مکملهای غذایی مثل ویتامین D، امگا 3 و کلسیم استفاده کنید تا نیازهای بدن آنها تأمین شود.
- توجه به مشکلات بلع و جویدن: در هنگام نگهداری از سالمندان، اگر آنها مشکل جویدن غذا داشتند، باید سعی کنید بیشتر برای آنها غذاها را به صورت پوره و نرم بپزید تا بتوانند به راحتی غذاها را بخورند و مشکلی در بلع و جویدن برایشان ایجاد نشود. حتماً توجه کنید که غذاهای سخت و خشک نپزید.
- توجه به علایق غذایی سالمند: توجه کردن به این موضوع باعث میشود تا در هنگام نگهداری از سالمندان، آنها راحتتر و با میل و اشتهای بیشتری غذاها را میل کنند. بنابراین، برای افزایش اشتهای آنها سعی کنید به علایق غذاییشان توجه کنید.
- آموزش به خانواده و مراقبان: حتماً به کسانی که از سالمندان نگهداری میکنند، نکات تغذیهای و روشهای پخت آسان را آموزش دهید تا بتوانند به بهترین شکل ممکن از سالمند نگهداری کنند.
- کنترل وزن سالمند: حتماً به وزن سالمندان توجه کنید تا در صورت افزایش یا کاهش وزن آنها بتوانید تغییرات لازم را در برنامهی غذایی آنها اعمال کنید.
- پرهیز از غذاهای آلرژیزا: اگر سالمند شما به مواد غذایی خاصی آلرژی دارد، حتماً توجه داشته باشید تا از بروز مشکل جلوگیری شود و همچنین مواد غذایی جایگزینی برای آنها پیدا کنید.
- خوردن غذاهای غنی از آنتی اکسیدان: خوردن غذاهای حاوی آنتیاکسیدان مانند توتها، سبزیجات برگسبز و مغزیجات، از بروز بیماریهای مزمن در سالمندان جلوگیری میکند.
مزایای مراقبت از سالمند در منزل
مراقبت از سالمندان در منزل دارای مزایای فراوانی است که به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک میکند. به همین دلیل، در ادامه به برخی از مهمترین مزایای نگهداری از سالمندان در منزل اشاره میکنیم:
- زندگی در محل زندگی خودشان: بزرگترین مزیت آن، زندگی کردن سالمندان در محیطی است که به آن آشنایی کامل دارند. این موضوع سبب میشود تا احساس راحتی داشته باشند و از اضطراب و استرس آنها جلوگیری شود.
- حفظ استقلال: مراقبت از سالمند در خانه به او کمک میکند تا همچنان استقلال خود را حفظ کند و بتواند به فعالیتهای روزمره خود بپردازد.
- توجه شخصی: طبیعتاً نگهداری از سالمندان در خانه سالمندان باعث میشود توجهی که به آنها میشود بین افراد مختلف تقسیم شود. اما مراقبت از آنها در منزل باعث میشود تا برنامهای شخصیشده با توجه به نیازهای خود دریافت کنند و توجهی که به آنها میشود بیشتر باشد.
- ارتباط نزدیک با خانواده: نگهداری از سالمندان در منزل موجب میشود تا به خانوادههای خود نزدیکتر باشند و بیشتر بتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند. شما نیز میتوانید بیشتر بر فرایند نگهداری از سالمندان خود نظارت داشته باشید. همچنین، از استرس و اضطراب آنها نیز جلوگیری میشود.
- هزینه کمتر: در بسیاری از موارد، هزینه نگهداری از سالمندان در خانه از هزینه نگهداری آنها در مراکز بهصرفهتر است.
- پیشگیری از عفونتها: مراقبت از سالمند در خانه باعث میشود تا نظافت شخصی آنها بهتر رعایت شود. به همین دلیل، نگهداری آنها در منزل از عفونت جلوگیری میکند؛ چرا که عفونت آنها به دلیل عدم رعایت کافی بهداشت عمومی در مراکز نگهداری بسیار اتفاق میافتد.
- توجه به نیازهای خاص: مراقبت از سالمندان در منزل کمک میکند تا به نیازهای خاص آنها مانند نیازهای بهداشتی، تغذیهای و پزشکی توجه بیشتری شود.
- حفظ کرامت و احترام: مراقبت از سالمندان در منزل باعث میشود تا احترام و کرامت آنها بیشتر حفظ شود و دچار سرخوردگی نشوند. همچنین، شما میتوانید بر روی پرستار آنها نظارت داشته باشید تا بهدرستی با سالمند شما رفتار کند.
- پیشگیری از بستری شدن در بیمارستان: این کار میتواند از بستری شدنهای بیمورد در بیمارستان پیشگیری کند.
جمع بندی
در این مقاله به بررسی مراقبت از سالمندان در منزل پرداختیم و بیان کردیم که در هنگام مراقبت باید به 10 اصل کلیدی که در متن به آنها اشاره شد، توجه کرد. همچنین، دستورات غذایی که باید رعایت شوند را برشمردیم و در نهایت شما را با مزایای مراقبت از سالمندان در منزل آشنا ساختیم. اگر شما نکات دیگری در این مورد مدنظر دارید، میتوانید آنها را با ما و کاربران سایت در میان بگذارید.
سوالات متداول
1. چطور از یک سالمند مراقبت کنیم؟
میتوانید برای آنها غذا درست کنید یا چند وعده غذایی را آماده کنید. بیرون بردن آن ها برای غذا خوردن یا آوردن او به خانه به او فرصتی میدهد که اجتماعی باشد و با افراد دیگر ملاقات کند.
2. پنج اصل مراقبت از سالمند چیست؟
اگر مراقبت از سالمند را به 5 اصل تقسیم کنیم، این پنج اصل عبارتند از: ایمنی، عزت، استقلال، حریم خصوصی و ارتباطات.
3. چرا مراقبت از سالمند مهم است؟
اهمیت مراقبت از سالمندان اغلب نادیده گرفته میشود. ما باید مراقب عزیزان باشیم زیرا آنها به دلایل متعددی پیر میشوند. مطالعات نشان داده است که عوامل استرس زا مانند اضطراب با افزایش سن افزایش مییابد.
4. مفهوم مراقبت از سالمند چیست؟
Eldercare اصطلاحی جامع برای مجموعه وسیعی از خدمات است که به افراد مسن کمک می کند تا تا حد امکان راحت و مستقل زندگی کنند. نمونهها از حمل و نقل اولیه، پخت و پز یا تمیز کردن تا مراقبتهای پزشکی پیچیده را شامل میشود.
5. چگونه میتوان محیط زندگی سالمندان را ایمنتر کرد تا از سقوط او جلوگیری شود؟
شما می توانید مسیر رفت آمد آنها را خلوت کنید و دستگیره هایی را در حمام و دستشویی و آشپزخانه نصب کنید تا بتوانند در هنگام بلند شدن از آن کمک بگیرند.
6. چه نوع فعالیتهای بدنی برای سالمندان مناسب است؟
فعالیت هایی مثل شطرنج، حرکات کششی یا پیاده روی در فضای باز مثل پارک به آنها کمک خواهد کرد.
7. چه نوع برنامهای برای دسترسی به اطلاعات پزشکی و تماس اضطراری سالمند تنظیم کنیم؟
برای تنظیم برنامهای برای مواقع اضطراری، میتوانید لیستی از اطلاعات پزشکی سالمند، شامل داروها، آلرژیها و شرایط پزشکی خاص تهیه کنید و آن را در مکانی قابل دسترس نگه دارید. همچنین، شمارههای تماس اضطراری را در دسترس قرار دهید و برنامهای برای انتقال سریع به بیمارستان در صورت نیاز داشته باشید.