علت بوی بدن دهان از عوامل متعدد برخوردار است. این مشکل می‌تواند ناشی از رفلاکس، عدم رعایت بهداشت دهان، خرابی دندانها، عوارض دارویی و مصرف سیگار است. با انجام روش هایی مانند مصرف آدامس بدون قند و خوشبوکننده‌ها درمان خانگی بوی بد دهان امکان پذیر است.
بو در افراد از اهمیت بسیاری برخوردار است. در وهله اول معاشرت اگر بویی آزاردهنده به فرد بخورد ممکن است هر برخوردی انجام دهد زیرا این قضیه بسیار کلافه کننده می‌باشد. یکی از اصلی‌ترین مشکلات بود در بدن بوی بد دهان است که گاها ممکن است اضطراب‌های شدیدی به دنبال داشته باشد که به آن هالیتوفوبیا گفته می‌شود. از آنجاییکه رفع این مشکل به راحتی امکان پذیر است بهتر است در این مقاله از مرکز خدمات پرستاری در منزل سفیر ارامش با علائم و علل بروز آن آشنا باشید و روش های از بین بردن بوی بد دهان را بدانیم.
بوی بد دهان در صبح
در اصطلاحات پزشکی بوی بد دهان را هالیتوزیس یا Fetor Oris می‌نامند و این افراد حدود 25 درصد جامعه را در بر گرفته‌اند و این مشکل شدیدا روی اعتماد به نفس فرد تاثیر می‌گذارد. معمولا اصلی‌ترین مشکل بوی بد دهان از خشکی دهان در سالمندان است و برای رفع بوی بد دهان در صبح باید دائم سلامت دندانها و حفره دهانی زیر نظر پزشک بررسی شود. اما گاها علت بوی بد دهان از مشکلات داخل دهان نخواهد بود و ریشه در مشکلات معده داد که در صبح بروز پیدا می‌کند.
به نقل از webmd.com :
اساساً، تمام غذای خورده شده در دهان شما شروع به تجزیه شدن می کند. همچنین، غذاها در جریان خون شما جذب می شوند و به سمت ریه ها حرکت می کنند و بر هوایی که بازدم می کنید تأثیر می گذارد. اگر غذاهایی با بوی تند (مانند سیر یا پیاز) می خورید، مسواک زدن و نخ دندان کشیدن – حتی دهانشویه – صرفاً بو را به طور موقت می پوشاند. تا زمانی که غذاها از بدن شما عبور نکنند، بو به طور کامل از بین نمی رود. سایر غذاهای رایج که می توانند باعث بوی بد دهان شوند عبارتند از:
- پنیر
- پاسترامی
- ادویه های خاص
- آب پرتقال یا نوشابه
- الکل
به همین ترتیب، افراد رژیمی که به اندازه کافی غذا نمی خورند، ممکن است بوی بد دهان داشته باشند. هنگامی که بدن شما چربی را تجزیه می کند، این فرآیند مواد شیمیایی آزاد می کند که می تواند بوی نامطبوعی به نفس شما بدهد.
علل بروز بوی بد دهان
برای بررسی علت بوی بد دهان در ابتدا باید مسائل بهداشتی فرد را بررسی کرد. دلایل متفاوت بوی بد دهان در ادامه آورده شده است:
1. عدم رعایت بهداشت شخصی
وجود غذا و ماده های غذایی در دهان و لا به لای دندانها موجب بو و پوسیدگی خواهد شد که با مسواک زدن و نخ دندان می‌توانید کامل این مواد را در دهان حذف کنید که موجب بو نگردد. در غیر این صورت اگر این روند ادامه پیدا کند موجب بیماری لثه با عنوان پریودنتال می‌گردد.
2. خشکی دهان در افراد
همان‌طور که گفتیم اصلی‌ترین علت بوی بد دهان در صبح خشکی دهان افراد است. در طول شب ترشح بزاق بدن کم می‌شود به همین دلیل در صبح بوی بد دهان را تجربه خواهیم کرد. بزاق دهان به دلیل خاصیت ضدباکتری که دارد، وقتی کاهش پیدا می‌کند موجب بوی نامطبوعی دردهان خواهد شد.
3. رفلاکس معده
جریان معکوس حرکات معده باعث ایجاد بوی بد دهان می‌شود. در طول شب غذاهای داخل معده به کیسه صفرا برمی‌گردند و اسیده معده به وجود می‌آید که یکی از اصلی‌ترین عامل بوی بد دهان است.
معمولا با تغییر در وضعیت خوابیدن این مشکل حل می‌شود.
4. وجود جسم در بینی و دهان
اگر جسم خارجی در دهان و بینی قرار بگیرد پس از مدتی شروع به بوی بد و نامطبوع می‌کند که معمولا این قضیه در کودکان رواج دارد.
5. مشکلات لثه و پوسیدگی دندان ها
عفونت‌های لثه خطراتی به دنبال دارد که موجب بیماری‌های مانند عقب نشینی لثه، بیماری پریودنتال و بوی بد دهان است. از نشانه های بیماری‌های لثه درد مدام در لثه‌ها، تب و بوی بد دهان است. هر پوسیدگی در دندانها نیز یکی از علت بوی بد دهان است که عموما با ترمیم دندانها و رفع جرم و پلاک از روی لثه و دندان کاهش می‌یابد.
6. مصرف داروها
مصرف یکسری از داروها می‌تواند باعث خشکی و بوی نامطبوع شود. آنتی هیستامین ها، داروهای ضد افسردگی، فنوتیازین‌ها، داروهای فشارخون، داروهای ضد احتقان و داروهای ضد درد مجموعه‌ای از این داروها هستند.
7. مصرف نوشیدنی و نیکوتین
سیگار کشیدن باعث خشک شدن دهان و ایجاد بوی نامطبوع می‌کند که حتی به مرور زمان بوی تنفس بدی را به دنبال خواهد داشت. از دیگر مجموعه علت بوی بد دهان نوشیدنی‌های قوی است که شامل نوشیدنی‌های الکل دار و یا نوشیدنی‌هایی که داخل آن از پیاز، سیر و قهوه هستند بوی تندی دارند و تا سه روز در نفس افراد حس خواهد شد.
8. علت بوی بدن دهان در کودکان
کودکان بیشتر از افراد دیگر دچار بوی بد دهان می‌شوند که والدین متوجه ان خواهند شد. یک مورد می‌تواند نشانه‌ای از بیماری خاصی باشد که با روش‌های مناسب رفع بوی بد دهان برای همیشه تجربه خواهند کرد. رعایت مواردی مانند توجه به بهداشت دهان کودک، پرهیز از غذاهای تند و ویزیت دکتر دندان پزشک هر شش ماه یکبار و توجه به خشک نشدن دهان کودک است.
9. بیماری های بوی بد دهان
به علاوه موارد گفته شده در بالا بیماری‌های دیگری موجب بوی بد دهان می‌شود که شامل موارد زیر است:
- مشکلات سینوسی، دهان یا گلو
- بیماری یا نارسایی کلیه و کبد
- آپنه خواب
- دیابت
- انسداد روده
- پنومونی آسپیراسیون
- برونشکتازی
- کتواسیدوز
چطور بفهمیم دهان ما بو می دهد؟
یکی از راحت‌ترین کار تشخیص بوی بد دهان است. گاهی شدت این مشکل انقدر زیاد است که زندگی را برای فرد سخت می‌کند یا در مواقعی خود فرد متوجه این مشکل نخواهد شد. روش‌هایی برای تشخیص بوی بد دهان وجود دارد که در ادامه به آن پرداخته شده است:
- تشخیص بو از سمت خود فرد
- تشخیص دیگران از بوی نامطبوع دهان شما
- بد طعم شدن دهان و تغییر طعم مزه ها
- وجود یک پوشش روی زبان
- خشک شدن دهان
- احساس سوزش در زبان
- گلودرد
روش های از بین بردن بوی بد دهان
از آنجاییکه رفع بوی بد دهان معضل همیشگی است. می‌توانید با انجام چند روش رفع بوی بد دهان برای همیشه را تجربه کنید. در موارد زیر درمان خانگی بوی بد دهان پرداخته شده است:
- شستن دهان با دی اکسید کلرین
- مسواک زدن حداقل دوبار در روز
- استفاده از نخ دندان و دهانشویه
- هر 6 ماه یکبار مراجعه به دندانپزشک
- کشیدن مسواک روی زبان و ضدعفونی کردن انتهای زبان
- درمان به‌موقع دندانها و التهاب لثه
علت بوی بد دهان بسیار است که براساس علت آن می‌توان از بین بردن بوی بد دهان را کنترل کرد.
برای بوی بد دهان چه کنیم؟
برای از بین بردن بوی بد دهان کارهای بسیاری می‌توان کرد اما یکی از مهم‌ترین آن کاهش و پرهیز از مصرف غذاهای بودار است. غذاهایی که حاوی پیاز و سیر شدید هستند این مشکل را تشدید می‌دهند. اگر این موضوع شدت بیشتری پیدا کند حتما باید به دندان پزشک مراجعه کرد.
قرص رفع بوی بد دهان
بوی نامطبوع دهان می‌تواند یک مشکل دائمی یا مقطعی باشد. اما تنها راه درمان قطعی بوی بد دهان شستشوی دقیق و مداوم دهان است که هم با روش های سنتی و خانگی درمان می‌شوند هم با داروهای شیمیایی رفع خواهد شد. اگر مشکل بوی بد دهان از معده و رفلاکس معده باشد باید داروی های درمانی اسید معده را مصرف نمائید. در ادامه به قرص‌های مناسب در زمینه رفع بوی بدهان پرداخته شده است:
- دی اکسید کلر: نوعی محلول است که قابلیت ضد میکروبی، ضد عفونی و اکسیدکنندگی دارد که در درمان قارچ، باکتری و ویروس بسیار موثر است.
- اشتوتزن: این قرص به دلیل اینکه حاوی کلروفیل است، در کاهش بوی بد دهان موثر است. روش مصرف آن در روز 2 الی 3 عدد است.
- لاکتوگام: نوعی قرص جویدنی و پروبیوتیک است که برای درمان بوی بد دهان اگر از وجود باکتری باشد بسیار مفید باشد.
- کلرهگزیدین: دهانشویه‌ای است که باعث از بین رفتن باکتری‌های گرم مثبت و گرم منفی داخل دهان می‌شود.
- مترونیدازول: از این قرص بیشتر برای نابودی عفونت‌های لثه استفاده می‌شود.
- کلرید سیتیل پیریدینیوم: یکی از داروهای موثر در از بین بردن پلاک، جرم و پوسیدگی دندانی است. این دارو ضد میکروبی و ضد باکتریایی است.
- سایمتیدین: این دارو برای رفع بوی بد دهان و مشکلات گوارشی به کار می رود.
- رانیتیدین: اثر این دارو اسید معده را کاهش می‌دهد.
درمان رفع بوی بد دهان برای همیشه
شما می‌توانید رفع بوی بد دهان برای همیشه را در منزل با انجام چندین راهکار موثر انجام دهید که موضوع مهم در انجام آن‌ها مستمر بودن و تداوم در انجام این راهکارها است. برای از بین بردن بوی بد دهان در منزل راهکارهای زیر موثر است:
- مصرف ماست پروبیوتیک برای رفع مشکلات معده
- مصرف زغال فعال برای نابودی باکتری‌های دهان
- خوردن همیشگی آدامس بدون قند
- غرغره کردن همیشگی روغن نارگیل
- خوردن روزانه یک سیب
- نخ دندان کشیدن همیشگی
- کشیدن مسواک روی پرزهای زبان و دورتادور دهان
- داشتن دهانشویه و خمیردندانی که حاوی فلوراید باشد
بهترین درمان خانگی بوی بد دهان
روش‌های خانگی از بین بردن بوی بد دهان آسان و راحت است. در ادامه به برخی از درمان های خانگی رفع بوی بد دهان پرداخته شده است:
| درمان خانگی بوی بد دهان | روش مصرف رفع بوی بد دهان در منزل |
| آبلیمو | ترکیب یک قاشق آب لیمو با آب ولرم گرم. استفاده به عنوان دهانشویه |
| سيب‌زمينی | جویدن سیب‌زمینی خام برای تمیزی دهان |
| عسل | مصرف عسل طبیعی در صبح |
| چای سبز | نوشیدن به صورت دمنوش به دلیل وجود آنتی‌اکسیدان‌ها و خاصیت ضدباکتریایی |
| هل | جویدن دانه‌های هل |
| زنجبیل | جویدن تکه‌ای زنجبیل |
| شمعدانی | استفاده از برگ‌های شمعدانی |
| دارچین | جویدن چوب دارچین یا استفاده از دمنوش دارچین |
| رازیانه | جویدن دانه‌های رازیانه همراه با غذا |
| نعناع | جویدن نعناع تازه یا مصرف دمنوش نعناع |
| زردچوبه | مصرف در همه غذاها به دلیل دارا بودن خواص ضدباکتریایی |
| آب‌سیر | مخلوط کردن سیر تازه با آب و مصرف آن |
| ترکیب سرکه سیب و آب | یک قاشق سرکه سیب را در آب به صورت دهانشویه |
| ماست پروبیوتیک | مصرف ماست‌های طبیعی باکتری دار همراه با غذا |
| خاکشیر | مصرف خاکشیر به همراه آب |
| کدو حلوایی | جویدن کدو حلوایی خام |
| تخم گشنیز | جویدن تخم گشنیز |
| مریم گلی | دمنوش چای مریم گلی |
| آب نمک | محلول آب و نمک به صورت دهانشویه |
| نهال هویج | جویدن نهال هویج باعث بهبود بوی بد دهان |
راه های جلوگیری از بوی بد دهان
راه های بسیار گوناگونی برای جلوگیری از بوی بد دهان وجود دارد که می‌توان با انجام آن‌ها از بوی بد دهان جلوگیری کرد و یا میزان بوی بد دهان را کم کرد. از روش‌های جلوگیری از بوی بد دهان می‌توان موارد زیر را نام برد:
- برنامه منظم برای مسواک و خمیردندان حاوی فلوراید
- مصرف نخ دندان
- استفاده از دهانشویه با میزان مصرف تایید شده از سمت دکتر
- نوشیدن آب میوه‌های طبیعی
- هیدراته نگه داشتن بدن
- پرهیز از خوردن غذاهای بودار یا بدبو
- جلوگیری از خشک شدن دهان
- مصرف غذاهای تازه
- خوردن ماست پروبیوتیک
- ترک سیگار
- معاینه منظم دندانپزشکی
- داشتن برنامه غذایی منظم و سالم
- خوردن گیاهان جویدنی مانند نعناع
- مراقبت از لثه‌ها و جلوگیری از شیوع بیماری‌های لثه
- استفاده مسواک زبان
سخن پایانی
بوی بد دهان ممکن است سبب کاهش اعتماد به نفس فرد و واکنش‌های غیرطبیعی اطرافیان به فرد شود. این مشکل ناشی از خشکی دهان افراد است.اگر بدن فرد هیدراته باشد و مشکل خشکی دهان نباشد ممکن است از خرابی دندان و مشکلات لثه باشد. برای درمان خانگی بوی بد دهان از غذاهای بودار و سیگار پرهیز کنید. همچنین از بین بردن بوی بد دهان با مصرف منظم مسواک و نخ دندان بسیار روش آسان و راحتی به حساب می‌آید.
سوالات متداول
1. قرص برای رفع بوی بد دهان ناشی از معده چیست؟
آنتی‌اسیدها، پروبیوتیک‌ها، و قرص‌های گیاهی مانند منتول برای رفع بوی بد دهان ناشی از معده مفیدند.
2. چگونه بفهمیم بوی بد دهان از معده است؟
برای تشخیص بوی بد دهان ناشی از معده، به علائمی مانند رفلاکس معده، سوزش سر دل، طعم تلخ یا ترش در دهان، و حالت تهوع توجه کنید. اگر بوی بد دهان همراه با این علائم است و با مسواک زدن و نخ دندان رفع نمی‌شود، ممکن است منشأ آن معده باشد.
