افسردگی یکی‌از بیماری هایی است که ممکن است براس تمام سنین به وجود بیاید تروماهای کودکی‌در بیشتر موارد سبب بروز‌افسردگی در سنین بالاتر می شود. افسردگی در کودکان و‌نوجوانان عموما خطرناک تر بوده زیرا بسیاری از این‌کودکان در دوران بلوغ بوده و تحت تاثیر عدم تعادل هورمون،دوست،جامعه ممکن است دست به انتخاب اشتباه بزنند. افسردگی در دوران نوجوانی ممکن است به شکل های مختلفی بروز کند. اختلال دوقطبی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال نافرمانی مقابله ای از انواع مختلف افسردگی در نوجوانان است. پس مواظبت از آن ها و مراجعه به پزشک در صورت بروز علائم افسردگی بسیار مهم و واجب است. در این سنین می توانید برای پرستاری از کودک از موسسات پرستار در منزل کمک بگیرید.
افسردگی نوجوانان
یکی‌از مشکلات مهم و قابل توجه در دوران نوجوانی است که ممکن است دیگر نوجوان شادی و‌نشاط معمولی را نداشته باشد،زندگی برایش بی معنی شود و گوشه گیر شود. از آنجایی که افسردگی ممکن است در سنین مختلف رخ دهد پس باید نسبت به آن هوشیار بوده و نوجوانان خود را تحت نظر قرار دهید. اگر هرگونه مشکلی در نوجوانان مشاهده کردید که شبیه علائم‌افسردگی‌بود بهتر است در اسرع وقت با یک روانش شناس نوجوان مشورت کنید.
دلایل بروز افسردگی در نوجوانان
شاید بتوان گفت افسردگی جز آن دسته از بیماری ها است که دلیل مشخصی برای به وجود آمدن آن وجود ندارد، اما شاید عواملی در به وجود آمدن علائم افسردگی در نوجوانان پسر نقش داشته باشد. در ادامه تعدادی از این دلایل را برای شما عنوان می کنیم:
- تغییرات هورمونی
تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی می‌تواند به تغییرات خلق و خو و ایجاد احساسات ناامیدی و افسردگی منجر شود.
- فشار اجتماعی
دوستان و همسالان و فشار برای پذیرش در گروه‌های دوستی و مقایسه با دیگران می‌تواند استرس و اضطراب را افزایش دهد. و‌همچنین استفاده از رسانه‌های اجتماعی و فشار برای ارائه تصویری ایده‌آل از خود می‌تواند باعث احساس انزوا و افسردگی شود.
- مشکلات خانوادگی
مشکلات در روابط خانوادگی یا طلاق والدین می‌تواند تأثیر زیادی بر سلامت روان نوجوانان داشته باشد. عدم وجود حمایت عاطفی یا ارتباطات مثبت در خانواده ممکن است احساس تنهایی و افسردگی را افزایش دهد.
- استرس‌های تحصیلی
فشار برای موفقیت تحصیلی، امتحانات و توقعات بالا از سوی والدین یا معلمان می‌تواند باعث استرس و اضطراب شود.
علائم افسردگی در نوجوانان
علائم‌افسردگی ممکن است از فرد به فردی دیگر متفاوت باشد. علائم افسردگی نوجوانان دختر ممکن است سبب تغییر رفتار و یا گوشه گیری مداوم‌آن ها شود. عموما این علائم قابل تشخیص هستند زیرا رفتار آن ها نسبت به گذشته بسیار تغییر می‌کند.
علائم افسردگی در نوجوانان پسر آن ها را از حضور در اجتماعات و جامعه دور می‌کند. در ادامه تعدادی از عوامل افسردگی در نوجوانان را برای شما عنوان می‌کنیم تا بیشتر با آن آشنا شوید:
- حساس غم، ناامیدی یا پوچی
- احساس عصبانیت یا تحریک‌پذیری
- احساس انزوا یا دوری از دیگران
- کاهش علاقه به فعالیت‌های سابق که قبلاً لذت‌بخش بودند
- کناره‌گیری از دوستان و فعالیت‌های اجتماعی
- مشکلات خواب، مثل بی‌خوابی یا خواب بیش از حد
- خواب مکرر در طول روز
- کاهش یا افزایش غیرطبیعی وزن
- از دست دادن اشتها یا تمایل به غذاهای خاص
- دشواری در تمرکز بر روی درس‌ها یا کارها
- افزایش فراموشی یا عدم توانایی در یادگیری چیزهای جدید
- نگرش منفی به خود و احساس عدم ارزشمندی
تشخیص افسردگی نوجوانان
تشخیص افسردگی‌عموما از لحاظ بروز رفتار متفاوت از گذشته و گوشه گیری و انزوا در فرد کاری راحت به نظر می آید. در این بیماری فرد بسیار دارای نوسانات خلقی است و نمی تواند به درستی در اجتماع و جمع حضور داشته و بیشتر تنهایی را انتخاب می کند. تشخیص علائم افسردگی نوجوانان با در قدم اول با مشاهده علائم و در قدم بعدی با مراجعه به روانپزشک و روان شناس امکان پذیر است. تشخیص این بیماری در مراحل اولیه بسیار حائز اهمیت بوده زیرا در صورت عدم درمان به موقع و مناسب ممکن است عواقب‌جبران‌ناپذیری‌به همراه داشته باشد.
به نقل از سایت nhs:
اگر فکر می کنید فرزندتان ممکن است افسرده باشد، مهم است که با او صحبت کنید. سعی کنید بفهمید چه چیزی آنها را آزار می دهد و چه احساسی دارند.
نکاتی در مورد صحبت کردن با بچه های کوچکتر در مورد احساساتشان و صحبت کردن با نوجوانان را ببینید.
هر چیزی که باعث ایجاد مشکل می شود، آن را جدی بگیرید. ممکن است به نظر شما مهم نباشد، اما می تواند مشکل بزرگی برای فرزند شما باشد.
اگر فرزندتان نمی‌خواهد با شما صحبت کند، به او بگویید که نگران او هستید و اگر به شما نیاز داشت در آنجا هستید.
آنها را تشویق کنید تا با شخص دیگری که به آنها اعتماد دارند، مانند یکی دیگر از اعضای خانواده، یک دوست یا فردی در مدرسه صحبت کنند.
ممکن است برای شما مفید باشد که با افرادی که فرزندتان را می شناسند، از جمله والدین دیگرشان صحبت کنید.
همچنین می توانید با مدرسه آنها تماس بگیرید تا بپرسید که آیا کارکنان نگرانی دارند یا خیر.
نشانه های دیگر افسردگی در نوجوانان دختر
عموما علائم افسردگی در نوجوانان دختر حول محور احساسات دختر می چرخد و عموما دختران از لحاظ احساس آسیب پذیرتر می‌باشند. امروزه بروز علائم افسردگی در نوجوانان دختر بسیار رایج است و متاسفانه تاثیرات متفاوتی در سراسر زندگی فرد دارد. علائم افسردگی در نوجوانان دختر عبارت است از:
- سرکشی، لجبازی یا رفتارهای ناسالم
- خلق و عاطفه منفی و ماندگار
- مشکلات تحصیلی
- بی‌میلی به فعالیت‌های موردعلاقه
- فرار از بحث‌ها
- استفاده از مواد مخدر یا الکل
- عزت نفس کم
- اعتیاد به تلفن همراه
- بی‌توجهی به مسئولیت‌ها
- خشونت
- اخلال در چرخه خواب تغییر در میزان اشتها
- دردهای بدنی بی دلیل (دردهای سایکوسوماتیک)
- انتقاد ناپذیری
نشانه های دیگر افسردگی در نوجوانان پسر
عموما علائم افسردگی در نوجوانان پسر برخلاف دخترها که بیشتر با گوشه گیری همراه بود، با خشونت و خشم و پرخاشگری همراه است. در سنین پایین ممکن است این علائم شروع شود و‌در صورت درمان نشدن تا بزرگسالی هم همراه آن باقی بماند. علائم افسردگی در نوجوانان پسر عبارت است از:
- خشونت و خشم
- پرخاشگری
- دوری از دوستان
- گوشه گیری و انزوا
- کاهش میزان اعتماد به نفس و عزت نفس
- افکار خودکشی و یا اقدامات خودکشی
- عدم حضور در فعالیت های مختلف
- افزایش میزان استفاده از تلفن همراه
- استعمال دخانیات و سوء مصرف مواد مخدر و نوشیدنی های الکلی
- ضعف در عملکرد تحصیلی
- عدم تمرکز
- نا امیدی
- رفتارهای خطرناک
- بی تفاوت بودن
- تغییرات خواب مثل بی خوابی
- تغییرات غذایی مثل افزایش یا کاهش اشتها
تست افسردگی در نوجوانان
یکی از روش های تشخیصی افسردگی انجام تست افسردگی است. این تست که با نام علمی CDI و نام عامیانه ماریاکواس شناخته می‌شود عموما برای تشخیص افسردگی در نوجوانان و جوانان و‌کودکان کاربرد دارد. بهتر است این تست توسط روانپزشک‌یا روان شناس برای تحلیل نتیجه انجام شود.
نحوه برخورد با نوجوان افسرده
نحوه برخورد با نوجوان افسرده بسیار مهم و در روند درمانی او تاثیر گذار است. اگر به درستی با نوجوان افسرده برخورد نشود ممکن است علائم او بدتر شده و‌بیش از پیش افسرده شود. طبق تحقیقات انجام شده از هر 5 نوجوان1 نفر از آن ها مبتلا به افسردگی هستند.
توجه داشته باشید نوجوانان افسرده به دلیل تمایل به خودکشی بسیار حساس هستند و در این مورد باید سلامت جسم آن ها به سلامت روحشان اولویت داشته باشد. یکی‌از کارهایی که می‌توانید برای نوجوانان افسرده انجام دهید این است که به آنها گوش دهید و احساسات و نگرانی‌هایشان را با دقت بشنوید. این کار نشان دهنده حمایت شماست. محبت و حمایت خود را نشان دهید. به آنها بگویید که در کنارشان هستید و برای کمک به آنها آماده‌اید. از قضاوت یا انتقاد نسبت به احساسات آنها خودداری کنید. نوجوانان باید احساس کنند که می‌توانند آزادانه درباره مشکلاتشان صحبت کنند.
نقش پدر و مادر در افسرده شدن نوجوانان
نقش پدر و مادر در افسرده شدن نوجوانان بسیار مهم و تعیین‌کننده است. رفتارها، الگوها و ارتباطات آنها می‌تواند تاثیر مستقیم بر سلامت روانی فرزندان داشته باشد. والدین با رفتارها و رویکردهای خود می‌توانند نقش مهمی در پیشگیری از افسردگی نوجوانان ایفا کنند یا برعکس، آن را تشدید کنند. ایجاد یک فضای مثبت و حمایتگر در خانواده می‌تواند به سلامت روان نوجوانان کمک کند. در ادامه به برخی از این نقش‌ها اشاره می‌شود:
- محیط خانوادگی: یک محیط خانوادگی مثبت و حمایت‌کننده به نوجوانان کمک می‌کند تا احساس امنیت و احترام کنند. برعکس، محیط‌های پرتنش و ناسالم می‌توانند به افسردگی نوجوانان منجر شوند.
- مدل‌سازی رفتار: والدین با رفتارها و نگرش‌های خود به عنوان الگو عمل می‌کنند. اگر والدین با استرس و مشکلات خود به طور سالم مقابله کنند، نوجوانان نیز می‌آموزند که چگونه با چالش‌ها مواجه شوند.
- ارتباطات عاطفی: ارتباط عاطفی نزدیک با نوجوانان به آنها کمک می‌کند تا احساس ارزشمندی و اعتماد به نفس کنند. والدین باید بتوانند با نوجوان خود به راحتی صحبت کنند و احساسات آنها را درک کنند.
- پشتیبانی عاطفی: والدین باید در مشکلات و چالش‌های نوجوانان به آنها کمک کنند و حمایت عاطفی نشان دهند. برای مثال، اگر نوجوان در مدرسه مشکل دارد، والدین باید آنها را تشویق کنند و در حل مشکل یاریشان کنند.
- انتظارات غیرواقعی: گاهی اوقات انتظارات بیش از حد والدین از فرزندان و فشار برای دستیابی به نتایج عالی می‌تواند به افسردگی و اضطراب منجر شود. والدین باید به توانایی‌های فرزندان خود توجه کنند.
درمان افسردگی در نوجوانان
درمان افسردگی در نوجوانان نیازمند رویکرد جامع و چندجانبه است. این درمان شامل کاهش علائم افسردگی و بهبود کیفیت زندگی نوجوانان می‌شود. در ادامه به روش‌ها و استراتژی‌های مؤثر در درمان افسردگی نوجوانان اشاره می‌شود:
- مشاوره و روان‌درمانی
- گفتار درمانی (اولین انتخاب): این نوع درمان می‌تواند به نوجوانان کمک کند تا احساسات و افکار خود را به شکلی سازنده بررسی کنند. روش‌هایی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) معمولا در این زمینه موثر هستند.
- گروه درمانی: شرکت در گروه‌های حمایتی می‌تواند به نوجوانان کمک کند تا با دیگرانی که تجربه‌های مشابهی دارند ارتباط برقرار کنند و احساس تنهایی کمتری کنند.
- دارو درمانی
در برخی موارد، پزشکان ممکن است داروهای ضد افسردگی را تجویز کنند. این داروها معمولا برای نوجوانانی که افسردگی شدید دارند یا به درمان‌های دیگر پاسخ نمی‌دهند، مناسب است.
- فعالیت بدنی
ورزش و فعالیت‌های بدنی می‌توانند به افزایش سطح انرژی و کاهش علائم افسردگی کمک کنند. تشویق نوجوانان به شرکت در فعالیت‌های ورزشی و تفریحی می‌تواند موثر باشد.
- تغذیه سالم
تغذیه مناسب و متعادل می‌تواند بر سلامت روان تأثیر بگذارد. والدین و نوجوانان باید به مصرف مواد غذایی مغذی توجه کنند و از مصرف بیش از حد قند و چربی‌های ناسالم پرهیز کنند.
- خواب مناسب
خواب کافی و با کیفیت برای سلامت روان حیاتی است. والدین و نوجوانان باید به عادت‌های خواب سالم توجه کنند و محیط خواب را آرام و راحت نگه‌دارند.
سخن پایانی
افسردگی در نوجوانان یک مشکل پیچیده و نگران‌کننده است که می‌تواند تاثیرات عمیقی بر زندگی فردی و اجتماعی آنها داشته باشد. با توجه به دوران حساس نوجوانی و تغییرات فیزیکی، روانی و اجتماعی که این گروه سنی تجربه می‌کند، شناخت علائم و نشانه‌های افسردگی و درک عوامل موثر بر آن اهمیت بسیاری دارد. برای مقابله با افسردگی نوجوانان، ضروری است که والدین، معلمان و اعضای جامعه با یکدیگر همکاری کنند تا فضایی حمایتگر و امن برای نوجوانان ایجاد کنند. این همکاری شامل آموزش مهارت‌های اجتماعی، فراهم کردن فرصت‌های بیان احساسات و حمایت از فعالیت‌های سالم است.
درمان افسردگی باید به‌صورت جامع و فردی انجام شود و می‌تواند شامل مشاوره، دارو درمانی، فعالیت بدنی و تغذیه مناسب باشد. با شناسایی زودهنگام و مداخله‌های مؤثر، می‌توان به نوجوانان کمک کرد تا با چالش‌های روحی خود مقابله کرده و بهبود یابند.در نهایت، توجه به سلامت روان نوجوانان نه تنها به فرد بلکه به جامعه به‌عنوان کل سود می‌رساند و مسیر پیشرفت و امید را برای نسل‌های آینده هموار می‌سازد.
سوالات متداول
1. افسردگی در نوجوانان چگونه شناسایی می‌شود؟
علائم افسردگی در نوجوانان شامل تغییرات در خلق و خو (مانند غم، ناامیدی)، تغییرات در خواب و اشتها، کاهش علاقه به فعالیت‌های قبلی، خستگی و کم‌تحرکی، و مشکل در تمرکز است. اگر این علائم برای مدت طولانی ادامه یابد، ممکن است به افسردگی اشاره داشته باشد.
2. دلایل افسردگی در نوجوانان چیست؟
افسردگی می‌تواند ناشی از ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی باشد، از جمله ژنتیک، تغییرات هورمونی، استرس‌های محیطی (مانند فشار تحصیلی یا مشکلات خانوادگی)، و تجربیات منفی (مثل آسیب‌های عاطفی یا سوءاستفاده).
3. آیا افسردگی در نوجوانان قابل درمان است؟
بله، افسردگی در نوجوانان قابل درمان است. درمان می‌تواند شامل مشاوره، دارو درمانی، و استفاده از روش‌های حمایتی مانند ورزش، تغذیه مناسب و تقویت روابط اجتماعی باشد.
4. چگونه می‌توانم به نوجوان خود در مقابله با افسردگی کمک کنم؟
مهم است که به نوجوان خود گوش دهید و احساساتش را معتبر بشمارید. همچنین تشویق به جستجوی کمک حرفه‌ای از مشاورین و روانشناسان، ایجاد محیطی حمایتی و تشویق به مشارکت در فعالیت‌های مثبت می‌تواند تأثیرگذار باشد.
