بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که اغلب منجر به بثورات قرمز در بازوها ، پاها و گونه ها می شود. به همین دلیل ، به آن “بیماری گونه سیلی زده” نیز گفته می شود.در اکثر کودکان نسبتاً شایع و خفیف است. اما این بیماری می تواند برای زنان باردار یا هر کسی که دارای سیستم ایمنی ضعیف است شدیدتر باشد. در کودکان بزرگتر و بزرگسالان، بیماری پنجم ممکن است باعث جوشهای قرمز روی گونهها نشود، اما میتواند باعث ورم و درد مفاصل شود که ممکن است از هفتهها تا ماهها و در موارد نادر، سالها طول بکشد. اما در نهایت، معمولاً بدون ایجاد مشکلات ماندگار از بین میرود.
این بیماری ممکن است در کودکان عوارض دیگری هم داشته باشد. به همین دلیل والدین همراه با پرستار کودک باید به خوبی با علائم و راه های درمان این بیماری آشنا باشند تا بتوانند در مواقع ضروری اقدامات لازم را انجام دهند. در این مقاله ما میخواهیم به بیماری پنجم، علت آن و راه های درمان و پیشگیری از این بیماری بپردازیم. پس با ما همراه باشید.
به نقل از وبسایت clevelandclinic:
بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که عمدتاً کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد و به شکل جوش قرمز روشن روی گونهها ظاهر میشود. این بیماری توسط ویروس پاروویروس B19 ایجاد میشود و از طریق قطرات تنفسی قابل انتقال است. علائم اولیه شامل خستگی، سردرد و تب خفیف است و پس از آن جوشهایی روی صورت و بدن ظاهر میشود. این بیماری معمولاً خود به خود بهبود مییابد و به ندرت عوارضی ایجاد میکند، مگر در افراد با سیستم ایمنی ضعیف یا اختلالات خونی. در بزرگسالان، این بیماری ممکن است باعث درد مفاصل شود.
علت بیماری پنجم چیست؟
بیماری پنجم (که به آن اریتم عفونی نیز گفته میشود) توسط ویروس پاروویروس B19 ایجاد میشود. این ویروس از طریق قطرات هنگام سرفه، عطسه یا لمس یک سطح توسط فرد مبتلا منتشر میشود. این بیماری بیشترین حالت مسری را قبل از ظاهر شدن جوشها دارد، زمانی که علائم شبیه سرماخوردگی است. هنگامی که جوشها ظاهر میشوند، بدن مدتی است که با عفونت مبارزه کرده و فرد دیگر مسری نیست. معمولاً کودکان پس از ظاهر شدن جوشها، بیماری را به دیگران منتقل نمیکنند. سرفه در کودکان معمولا یکی از مهمترین نشانه های این بیماری است.
زمان گسترش این ویروس در اواخر زمستان ، بهار و اوایل تابستان است . با این حال ، می تواند در هر زمان در میان افراد و در هر سنی گسترش یابد. بسیاری از بزرگسالان دارای آنتی بادی هایی هستند که به دلیل قرار گرفتن در معرض این بیماری در دوران کودکی ، از ابتلا به بیماری پنجم جلوگیری می کند. هنگام ابتلا به این بیماری در بزرگسالی ، علائم می تواند شدید باشد.
اگر در حین بارداری به این بیماری مبتلا شوید ، خطرات جدی برای نوزاد متولد نشده شما وجود دارد ، از جمله کم خونی برای کودکان با سیستم ایمنی سالم ، بیماری پنجم یک بیماری خفیف است که به ندرت عواقب پایدار به همراه دارد.
علائم بیماری پنجم در کودکان چیست؟
علائم اولیه این بیماری سیار کلی است. ممکن است شبیه علائم خفیف آنفولانزا باشند. علائم اغلب شامل موارد زیر است:
- سردرد
- خستگی
- تب در کودکان با درجه پایین
- گلو درد
- حالت تهوع
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
علائم 4 تا 14 روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می شوند. بعد از گذشت چند روز از بروز این علائم ، اکثر افراد دچار بثورات قرمز می شوند که ابتدا روی گونه ها ظاهر می شود. بعضی اوقات بثورات اولین نشانه بیماری است که مورد توجه قرار می گیرد .
علاوه بر گونه ها ، بثورات غالباً در موارد زیر ظاهر می شوند:
- بازوها
- پاها
- تنه بدن
بثورات ممکن است هفته ها ادامه داشته باشد.کودکان بیشتر از بزرگسالان دچار بثورات می شوند. در واقع ، علامت اصلی که بزرگسالان معمولاً تجربه می کنند ، درد مفاصل است. درد مفصل می تواند چندین هفته طول بکشد.
این بیماری معمولاً بیشتر در موارد زیر قابل مشاهده است:
مچ دست
مچ پا
زانو
تشخیص بیماری پنجم
پزشکان معمولاً میتوانند با مشاهده جوشها روی صورت و بدن بیماری پنجم را تشخیص دهند. اگر فردی جوش نداشته باشد اما سایر علائم را نشان دهد، پزشک ممکن است آزمایش خون انجام دهد تا ببیند آیا پاروویروس B19 باعث این علائم شده است یا خیر.
درمان بیماری پنجم
بیماری پنجم توسط یک ویروس ایجاد میشود، بنابراین نمیتوان آن را با آنتیبیوتیکها (که باکتریها را میکشند، نه ویروسها) درمان کرد. برای اکثر افراد سالم ، هیچ درمانی لازم نیست. اگر مفاصل شما درد می کند و یا سردرد یا تب دارید ، ممکن است برای تسکین این علائم در صورت نیاز از استامینوفن (تایلنول) بدون نسخه استفاده کنید. در غیر این صورت ، باید منتظر بمانید تا بدن شما با ویروس مقابله کند. این معمولاً یک تا سه هفته طول می کشد. با نوشیدن مایعات زیاد و استراحت اضافی می توانید به روند بهبودی کمک کنید. کودکان اغلب می توانند پس از بروز بثورات قرمز به مدرسه برگردند زیرا دیگر مسری نیستند.
معمولاً کودکان مبتلا به این بیماری حال خوبی دارند و فقط نیاز به استراحت دارند. پس از برطرف شدن تب و علائم خفیف سرماخوردگی، ممکن است تنها ناراحتی از جوشها باقی بماند. اگر جوش کودک شما خارش دارد، از پزشک درباره راههای کاهش ناراحتی مشورت بگیرید. پزشک ممکن است استامینوفن را برای تب یا درد مفاصل توصیه کند. به کودک خود آسپیرین ندهید، زیرا با یک بیماری نادر ولی جدی به نام سندرم ری ارتباط دارد که در کودکانی که عفونت ویروسی دارند ایجاد میشود.
بیماری پنجم در بزرگسالان
در حالی که بیماری پنجم معمولاً کودکان را درگیر می کند ، ممکن است در بزرگسالان بروز کند. مانند کودکان ، بیماری پنجم در بزرگسالان تقریباً همیشه خفیف است. علائم شامل درد و تورم مفصل است.
برخی از بزرگسالان مبتلا به بیماری پنجم هیچ علائمی را تجربه نمی کنند. درمان این علائم به طور معمول داروی ضد درد OTC مانند تایلنول و ایبوپروفن است. این داروها می توانند به کاهش تورم و درد مفاصل کمک کنند. علائم معمولاً طی یک یا دو هفته بهبود می یابند .
بزرگسالان به ندرت با مشکل پنجم مواجه می شوند. زنان باردار و بزرگسالان دارای سیستم ایمنی ضعیف یا کم خونی مزمن در صورت ابتلا به بیماری پنجم ممکن است عوارضی را تجربه کنند.
بیماری پنجم در دوران بارداری
بیشتر افرادی که با ویروس عامل بیماری پنجم تماس می گیرند و کسانی که بعداً به عفونت مبتلا می شوند ، در نتیجه مشکلی نخواهند داشت. طبق مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ، تقریباً 50 درصد از زنان باردار در برابر ویروس ایمن هستند ، بنابراین حتی اگر در معرض بیماری قرار بگیرند ، به بیماری پنجم مبتلا نخواهند شد.
در کسانی که ایمنی ندارند ، قرار گرفتن در معرض بیماری به معنای بیماری خفیف است.
علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
درد مفصل
ورم
بثورات خفیف
جنین در حال رشد بعید است تحت تأثیر قرار گیرد ، اما ممکن است مادر بیماری را به جنین خود منتقل کند. در موارد نادر ، جنینی که مادرش به پاروویروس B19 مبتلا شده است ، می تواند دچار کم خونی شدید شود. این شرایط ساختن سلول های قرمز خون (RBC) را برای جنین در حال رشد دشوار می کند و می تواند منجر به سقط جنین شود.
سقط جنین ناشی از بیماری پنجم معمول نیست. کمتر از 5 درصد زنان باردار که به بیماری پنجم مبتلا می شود جنین خود را از دست می دهد. سقط جنین معمولاً در سه ماه اول بارداری اتفاق می افتد. مادرانی که بیماری پنجم آنها تشخیص داده می شود می توانند ویروس را به جنین در حال رشد منتقل کنند. اگر این اتفاق بیفتد، کودک می تواند دچار کم خونی شدید شود. اما بسیار نادر است .
نوزادان مبتلا به کم خونی ناشی از بیماری پنجم ممکن است نیاز به انتقال خون داشته باشند. اگر نوزادی در رحم به بیماری پنجم مبتلا شود ، هیچ درمانی وجود ندارد. پزشک در تمام دوران بارداری مادر و جنین را کنترل می کند. کودک پس از زایمان احتمالاً تحت مراقبت های پزشکی قرار می گیرد ، از جمله در صورت لزوم انتقال خون.
چه زمانی بیماری پنجم مسری است؟
بیماری پنجم در اولین مرحله عفونت مسری است ، قبل از اینکه علائم، مانند بثورات ظاهر شود. از طریق ترشحات تنفسی ، مانند بزاق یا خلط منتقل می شود. این مایعات معمولاً با آبریزش بینی و عطسه تولید می شوند که علائم اولیه بیماری پنجم هستند. به همین دلیل بیماری پنجم می تواند به همین راحتی و با سرعت زیاد منتقل شود.
فقط در صورت بروز بثورات ، مشخص می شود که علائم ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا نیستند. بثورات معمولاً دو تا سه هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر می شوند. با بروز بثورات ، دیگر مسری نیستید.
چگونه می توان از بیماری پنجم پیشگیری کرد؟
از آنجا که بیماری پنجم معمولاً از به واسطه هوا و از ترشحات از یک شخص به فرد دیگر منتقل می شود ، سعی کنید از تماس با افرادی که عطسه و سرفه می کنند خودداری کنید. همچنین شستن مرتب دست نیز می تواند به کاهش احتمال ابتلا به بیماری پنجم کمک کند. هنگامی که فردی با سیستم ایمنی سالم به این بیماری مبتلا شد ، برای تمام مدت ایمن شناخته می شود.
سوالات متداول
1- بیماری پنجم چیست؟
بیماری پنجم یک بیماری ویروسی است که اغلب منجر به بثورات قرمز در بازوها ، پاها و گونه ها می شود.
2- علائم بیماری پنجم در کودکان چیست؟
تب خفیف، برافروختگی گونهها، بثورات پوستی، علائم شبه سرماخوردگی، درد مفاصل و … از جمله علائم و نشانه های بیماری پنجم در کودکان است.
3- بیماری پنجم در بزرگسالان چه خطراتی دارد؟
بیماری پنجم در بزرگسالان خطراتی مانند درد شدید مفاصل (بویژه در دستها، مچها و زانوها)، کمخونی شدید، و خطرات جدی برای زنان باردار مثل سقط جنین را ممکن است در پی داشته باشد.