روایت درمانی چیست و چگونه بر بهبود کیفیت زندگی ما موثر است

روایت درمانی نوعی روش درمانی است که به افراد کمک می کند تا در مورد برطرف کردن مشکلات و مسائل زندگی خود به یک متخصص تبدیل شوند و از آن د رجهت بهبود کیفیت زندگی استفاده کنند. در روایت درمانی ، تأکید بر داستانهایی زندگی ما است که در ذهن خود آنها را رشد می دهیم و در طول عمر در ذهن خود حمل می نماییم .همانطور که ما رویدادها و تعاملات را تجربه می کنیم ، به آن تجربیات معنا می بخشیم و آنها نیز به نوبه خود بر چگونگی دیدن خود و جهان بینی ما تأثیر می گذارند. ما می توانیم همزمان چندین داستان از جمله داستان های مربوط به عزت نفس ، توانایی ها ، روابط و کارمان را در ذهن خود حفظ نماییم و با آنها زندگی کنیم.

منشا روایت درمانی

اگرچه از عناصر اصلی در روایت درمانی در انواع روان درمانی ها استفاده می شود ، اما این روش درمانی در درجه اول از طریق نوشته های مایکل وایت و دیوید اپستون ، دو درمانگر مستقر در نیوزیلند  بدست آمده است . است .

روایت درمانی در دهه 1980  به دنبال اثرگذاری توانمند و ارائه مشاوره ای است که ماهیتی غیر سرزنش کننده و غیرپاتولوژیک دارد ، گسترش یافته است .

روایت درمانی با در نظر گرفتن سه مولفه اصلی گسترش یافت.

موارد زیر زمینه ساز  ارتباط بین یک روایت درمانگر و بیمار را ایجاد می کند:

احترام

با بیماری  که در روایت درمانی شرکت می کند ، به خاطر شجاعتی که برای روبرو شدن با مشکلات روانی و چالش های شخصی لازم است ، با احترام رفتار می شود و  کاملا از او حمایت می شود.

عدم سرزنش

هیچ تقصیری متوجه بیمار نیست زیرا بیمار بخشی از داستان خود است و همچنین بیمار هم  تشویق می شوند که دیگران را سرزنش نکنند. در عوض ،  بیمار بر شناخت و تغییر داستانهای ناخواسته و غیر مفید در مورد خود و دیگران تمرکز می شود.

بیمار به عنوان یک متخصص

در این روش به روایت درمانگران به عنوان یک مرجع مشاوره نگاه نمی شود ،  بلکه به عنوان یک شریک و  همکار در کمک به رشد و بهبودی بیماران توجه می گردد .در این مسیر یک بیمار خود را به خوبی می شناسند و کاوش در این اطلاعات باعث تغییر روایت و داستان زندگی  آنها می گردد.

مفاهیم کلیدی روایت درمانی

کانون روایت درمانی حول داستانهایی است که ما در درون خود رشد می دهیم و زندگی خود را با آن داستان ها  طی می کنیم. ما به تجربیات شخصی خود معنا می دهیم و این معانی که به دست ما رسیده یا توسط دیگران به ما تحمیل شده است ، بر نحوه مشاهده خود و دنیای اطراف ما  تأثیر می گذارد.

روایت درمانی مربوط به داستان های  زندگی ما است ، اعتقاد بر این است که بر افکار و به نوبه خود ، تصمیم گیری و رفتارهای ما تأثیر می گذارد.

پیشنهاد مقاله : نقش پرستار سالمند در روابط و اجتماعی شدن سالمندان

روایت درمانی بر اساس اصول زیر است:

یک واقعیت از نظر اجتماعی ساخته می شود. نحوه تعامل ما با دیگران بر نحوه تجربه این واقعیت تأثیر می گذارد. این تجربه ها با دیگران به واقعیت شناخته شده ما تبدیل می شوند.

واقعیت تحت تأثیر زبان است (و از طریق آن برقرار می شود). مردم تجربیات را از طریق زبان تفسیر می کنند و افراد مختلف می توانند تفسیرهای مختلفی از یک واقعه یا تعامل مشابه داشته باشند.

داشتن یک روایت می تواند به ما در حفظ و سازماندهی واقعیت کمک کند. توسعه یک روایت یا داستان می تواند به ما کمک کند تا تجربیات خود را  بیشتر درک کنیم.

هیچ “واقعیت عینی” وجود ندارد. مردم می توانند واقعیت های مختلفی از یک تجربه داشته باشند. آنچه ممکن است برای ما درست باشد ممکن است برای شخص دیگری صدق نکند و کاملا نادرست به نظر بیاید .

روایت درمانی نشان می دهد که ما داستان هایی را در طول زندگی خود می سازیم  این کار راهی برای درک تجربیات خود است و می توان همزمان داستان های زیادی را در موارد مختلف در ذهن پرورش داد.

اگرچه برخی از داستان ها می توانند مثبت و برخی دیگر منفی باشند ، اما همه داستان ها بر زندگی ما در گذشته ، حال و آینده تأثیر می گذارند. همانطور که در روایت درمانی شرح داده شده است ،

داستان ها شامل چهار عنصر زیر هستند که با هم کار می کنند:

– مجموعه وقایع و اتفاقات هستند
– در یک دنباله پیوند داده شده است
– در طول زمان رخ می دهند
– طبق یک طرح و برنامه رخ می دهند

عوامل بسیاری می توانند در پیشرفت و گسترش داستان های ذهن ما نقش داشته باشند. این عوامل بر چگونگی تفسیر رویدادها یا تعاملات و همچنین معانی  که ما به آنها میدهیم تأثیر می گذارند. برخی از عوامل عبارتند از:

• سن
• وضعیت اقتصادی اجتماعی
• رقابت ها
• قومیت
• جنسیت
• هویت جنسی

وقتی به این عوامل می اندیشیم ، احتمالاً اعتقاداتی درباره آنها داریم  و معنای آنها بر ما و جهان بینی ما تاثیر گذار خواهد بود . اعتقادات ما پیرامون این موارد شکل می گیرد.

داستان غالب ذهن ما چیست ؟

اگرچه ما می توانیم همزمان چندین داستان را در ذهن خود داشته باشیم ، اما معمولاً داستانی وجود دارد که بیشتر از بقیه غالب است. وقتی داستان غالب ما مانع  رسیدن ما به موفقیت و شادکامی شود و یا  تلاش های ما را برای رشد و تغییر از بین ببرد ، مسئله ساز می شود.

در بسیاری از مواقع ، هنگامی که افراد به مشاوره روی می آورند ، با یک داستان غالب در ذهن خود روبرو می شوند که باعث درد عاطفی و ناراحتی آنها می شود.

یک  روایت درمانگر  با بیمار همکاری می کند تا داستان هایی را که درباره خود ، زندگی و روابطشان دارند ، کشف کند. وقتی یک داستان غالب در ذهن بیمار مشکل ساز باشد  می توان رد پای آن را در تعاملات ما با دیگران ، در تصمیم گیری ها و الگوهای رفتاری مشاهده نمود.

روایت درمانی بر جستجو و کاوش در این داستان ها تأکید دارد ، زیرا این مشکلات می توانند تأثیر بسزایی در تصمیم گیری و رفتار ما داشته باشند.

چگونه روایت درمانی به بیمار کمک می کند؟

روایت درمانی بر روی این داستان ها تمرکز می نماید ، به ویژه داستان های غالب که مشکل ساز هستند و به نظر می رسد مانع از زندگی ما در بهترین کیفیت می شوند.

یک روایت درمانگر آموزش دیده  و متخصص برای کشف این داستان ها و جستجوی اطلاعاتی که به ما کمک می کند تا این داستان های مسئله دار را به چالش بکشیم ، با بیمار همکاری می کند.

از طریق روایت درمانی ، ما می توانیم داستان های جایگزینی را که فرصتی برای به چالش کشیدن قضاوت های قبلی ماست طراحی نماییم   و به  کشف سایر اطلاعاتی که در مورد موضوع مورد نظر در ذهن خود داریم بپردازیم.

کاوش در ذهن به ما کمک می کند تا دیدگاه خود را گسترش و وسعت بخشیم ، اعتقادات قدیمی و ناسالم را به چالش بکشیم و ذهن خود را به روی شیوه های جدید زندگی بازتاب دهیم که بیانگر یک داستان دقیق تر و سالم تر از موضوع مورد نظر است.

در  روایت درمانی ، تأكید شدیدی بر جدایی فرد از مشكل وی وجود دارد. با این کار ، فرد شروع به درک این نکته می کند که توانایی تجربه چیز جدیدی را دارد. مفاهیم قدیمی و غیر مفیدی که به مرور در داستان های ما بافته شده اند ، می توانند در این روش به صورت کامل به چالش کشیده شوند.

با گسترش دید بیمار نسبت به شخصیت خود و کشف اطلاعات دیگر در ذهن ، بیمار می تواند فضای خوبی برای تغییرات سالم در افکار ، احساسات و رفتارهای خود ایجاد نماید.

وقتی فضا و فاصله ای بین ما و مشکل ما ایجاد شود ، بهتر می توانیم آن مشکل را بررسی کنیم و انتخاب کنیم که چه چیزی به ما کمک می کند و چه چیزی کمک کننده و سازنده نخواهد بود .

تکنیک های روایت درمانی

انواع روشها و تمرینات در روایت درمانی برای کمک به افراد در بهبود و عبور از یک داستان مشکل ساز وجود دارد.

برخی از تکنیک های متداول شامل موراد زیر می باشد :

یافتن روایت غالب :

یکی از موارد اصلی که یک درمانگر روایت می تواند به بیمار خود کمک کند این است که شروع به جمع بندی روایت خود کند. با انجام این کار ، بیمار می تواند داستان غالبی که  در طول زندگی آن را دنبال کرده است و از آن  آگاهی نداشته است را شناسایی کند .

همانطور که داستانهای بیمار کنار هم قرار می گیرد ، روایت درمانگر در تلاش است تا داستان غالب و مسئله دار را شناسایی کند.

برون سازی

برون سازی سازی بدین معنا است که در حالی که ما داستان زندگی خود را بیان می‌کنیم اما می توانیم همزمان ناظر خودمان شویم. ما از این تمرین برای ایجاد فاصله بین خود و مشکلات خود استفاده می کنیم که اصطلاحاً آن را برون سازی می نامیم.

وقتی یک فاصله بین ما و مشکلمان وجود داشته باشد، بهتر می‌توانیم تمرکز خود را بر تغییر رفتارهای ناخواسته بگذاریم تا اینکه احساس کنیم مشکل در درون خود ماست.

ساختارشکنی

ساختارشکنی برای کمک به بیمار برای رسیدن به یک وضوح در داستان غالب استفاده می شود. زمان هایی وجود دارد که داستان غالب ما می تواند به شدت در ذهن قدرتمند و  طاقت فرسا باشند و  گویی که هرگز نمی توانیم از زیر بار رنج آنها بیرون بیاییم.

یک درمانگر روایت با ما همکاری می کند تا داستان خود را به قسمت های کوچکتر تقسیم کنیم ، و مشکل خود را به وضوح و با جزییات مشاهده نماییم.

بنابر این درک این نکته که ما از داستان های زندگی برای سازماندهی و معنا سازی جهان و تجربیات خود استفاده می کنیم ، مهم است. باید هموراه به  یاد داشته باشیم که کلمات ما چقدر می توانند قدرتمند باشند و چقدر می توانند در تصمیم گیری و رفتار ما تأثیر بگذارند.

روایت درمانی به افراد اجازه می دهد تا نه تنها شخصیت واقعی خود را  پیدا کنند بلکه برای همیشه از عقاید واقعی خود  پیروری نماید . این روش به بیمار این فرصت را میدهد تا در برطرف کردن مشکلات زندگی خود متخصص شوند و به گونه ای زندگی کنند که  منعکس کننده اهداف و ارزش‌های آن‌ها را باشد.

ما انسان ها بیش از آنچه فکر می کنیم قدرت رشد و تغییر داریم ، به خصوص وقتی  اطلاعات کافی در مورد شخصیت واقعی خود و داستان خود را داشته باشیم.

مرکز پرستاری سفیر آرامش با داشتن مجوز رسمی از وزارت بهداشت و کادری مجرب و متخصص آمادگی دارد به صورت شبانه روزی به ارائه خدمات مراقبت و پرستاری بیمار در منزل بپردازد.

منبع : Narrative Therapy