کودکان دارای فلج مغزی (CP) و نکات مربوط به مراقب و پرستار کودک در منزل

تاریخ انتشار: 27 آگوست, 2023

نویسنده: خانم سرپاس کارشناس پرستاری

دسته‌بندی‌ها: بیماری

فلج مغزی یک بیماری نیست بلکه یک وضعیت ویژه است که طی آن فرد دچار اختلالت حرکتی مزمن می شود. این وضعیت ناشی از آسیب مستقیم مغزی در نواحی مربوط به کنترل حرکات بدن است. اگرچه کودکان دارای فلج مغزی درجات مختلفی دارند اما بسیاری از آنها نمی توانند به صورت مستقل زندگی کنند و باید تحت مراقبت افراد متخصص قرار بگیرند. کودکان دارای فلج مغزی، با چالش‌هایی مواجه هستند و این وضعیت مختل‌کننده برای همه اعضای خانواده می‌تواند یک تجربه سخت باشد. با این حال، این کودکان دارای توانمندی‌ها و استعدادهای خاصی هستند که به آنها کمک می‌کند تا در زندگی موفقیت‌های بزرگی کسب کنند.
فلج مغزی ممکن است تأثیرات متنوعی بر روی حرکت و عملکرد مغزی داشته باشد. اما این وضعیت نباید به عنوان یک مانع برای رشد و توسعه این کودکان در نظر گرفته شود. از طریق تیم‌های متخصص در تربیت و آموزش، می‌توان به این کودکان کمک کرد تا توانایی‌ها و استعدادهای خود را بشناسند و تا حد ممکن به آنها دست یابند.

بیشتر بخوانید: مراقبت و پرستاری از کودکان ویژه و استثنایی

برخی از ویژگی های کودکان دارای فلج مغزی

این وضعیت ناشی از مشکلات در مغز و سیستم عصبی آنها است که می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله عوامل ژنتیکی یا مشکلات در دوره‌ی حاملگی و زمان تولد کودک. ویژگی‌هایی که کودکان دارای فلج مغزی دارند عبارتند از:

• عدم هماهنگی عضلات (آتاکسی)
• سفتی بیش از حد عضلات (اسپاسم)
• راه رفتن نامتقارن و یا کشیدن یک پا زمان قدم برداشتن
• تغییر در تون عضله(سفتی و یا شلی بیش از اندازه عضله)
• ریزش آب دهان
• مشکل در بلع و مکیدن
• مشکل در صحبت کردن
• لرزش
• مشکل در انجام حرکات ظریف یا بستن دکمه لباس
• عدم توانایی در پیاده روی و نیاز به ویلچر
• نیاز به مراقبت مادام العمر

پیشنهاد مقاله : نحوه مراقبت و نگهداری زمان تشنج کودک در منزل

مراقبت از کودک دچار فلج مغزی برای والدین بسیار سخت و طاقت فرساست.  والدین و مراقبین این کودکان تحت فشار جسمی و روانی بسیار زیادی قرار دارند. زیرا کودکان دارای ناتوانی های متوسط تا شدید کاملا به مراقبان خود وابسته هستند تا فعالیت های روزمره زندگی را برای آن ها انجام دهند. برخی از این کودکان چند ساعت به مراقبت نیاز دارند و برخی باید به صورت24 ساعته تحت مراقبت قرار بگیرند. به همین دلیل مراقبان کودکان دارای فلج مغزی نقش مهمی در زندگی آنها دارند.

مراقبان کودکان دچار فلج مغزی درمعرض استرس، اضطراب، افسردگی و فرسودگی قرار دارند. اگر این احساسات و تجارب را دارید با استفاده از چند راه کار می توانید علاوه بر اینکه احساس خوشحالی و سلامتی بیشتری کنید، مراقبت های با کیفیت تری نیز به کودکان ارائه دهید.

بیشتر بخوانید: راهنمای پرستاری از کودکان با بیماری مزمن

از خدمات مراقبتی در منزل استفاده کنید

با کمک مراقب و پرستار کودک در منزل قابل اعتماد، می توانید در هر زمانی که احساس خستگی و فرسودگی دارید زمانی برای خود در نظر بگیرید تا در عین حال که کودک شما تحت مراقبت قرار دارد شما نیز انرژی از دست رفته را بازیابی کنید و مجددا به مراقبت از کودک خود بپردازید. مدت زمان استفاده از این خدمات بسته به نیاز شما می تواند از چند ساعت در روز تا چند روز در طول ماه و یا به صورت پاره وقت متغییر باشد.

از خودتان مراقبت کنید

این موضوع که شما از فردی نگهدارای می کنید که دچار برخی ناتوانی ها می باشد نباید منجر به این شود که شما از مراقبت از خود غافل شوید. مراقبت از خود می تواند شامل یک روز استراحت، ورزش، تغذیه مناسب و استفاده از خدمات مشاوره و روانشناسی باشد.

بیشتر بخوانید: علل تاخیر زبان در کودکان

از مراقبان بیشتری کمک بگیرید

گاها به دلیل مشکلات عدیده کودک دارای فلج مغزی یک مراقب نمی تواند به تمامی امور رسیدگی کند. به ویژه اگر والدین به تنهایی مراقبت را به عهده بگیرند. از این رو والدین می توانند با کمک گرفتن از مراقبین کودک متخصص برخی از امور را به آن ها واگذار کنند و از حجم کار خود کم کنند و مراقبت با کیفیت تری را به کودک ارائه دهند.

هدف از مراقب کودکان دارای فلج مغزی چیست؟

والدین و مراقبین باید به کودک دارای فلج مغزی کمک کنند تا به حداکثر توانایی خود دست پیدا کنند. به علاقه مندی های کودک توجه کنید و به او کمک کنید تا از فعالیت های متنوع لذت ببرد و خود نیز با همراهی کودک از خوشحالی او خوشحال خواهید شد. با توجه به میزان آسیب مغزی کودک برای انجام فعالیت های مختلف، ممکن است کودک به تیمی از مراقبین و متخصصین کاردرمانگر و گفتاردرمان و روانشناس نیاز داشته باشد.

کاردرمانگر با کمک به کودک باعث می شود کودک مهارت های مراقبت و استقلال عملکردی خود را افزایش دهد.

گفتاردرمان با کمک به تقویت عضلات فک و صورت ،بلع و مکیدن را در کودک بهبود می بخشد. این کار همچنین مهارت برقراری ارتباط را از طریق ظاهری و کلامی تسهیل می کند و گفتار را تا حد امکان قابل درک می کند.

فیزیوتراپ ها با تقویت ماهیچه ها و عضلات به استقلال کودک کمک خواهند کرد.

مهمترین نکته این است که کودکان دارای فلج مغزی نیاز به حمایت و عنایت خاصی دارند تا بتوانند به حداکثر توانمندی‌های خود دست یابند و زندگی معنی‌داری داشته باشند.

چگونه به عنوان یک مراقب در مراقبت از کودک دارای فلج مغزی صبورتر باشیم؟

• مراقبین باید بدانند که مراقبت از کودکان دارای فلج مغزی با دشواری های خاصی همراه است و گاها مراقبین دچار استرس و بی تابی در زمان مراقبت می شوند و این موضوع طبیعی است.
• بر روی دستاوردهای جدید کودک تمرکز کنید و اهدافی برای کودک تعیین کنید و به او در جهت رسیدن به این اهداف هر چند کوچک کمک کنید.
• زمانی را برای رسیدگی و مراقبت از خود در طول روز اختصاص دهید.
• در صورتی که نگرانی و خستگی شما برای مدت طولانی پایدار بوده و در زندگی روزمره شما اختلال ایجاد کند از مشاوره کمک بگیرید.

مرکز خدمات پرستاری سفیر آرامش پیوسته در تلاش است تا آرامش و آسودگی خاظر را برای کودکان و همچنین اعضای خانواده به همراه بیاورد. این مرکز با سابقه درخشان خود در مراقبت از کودکان فلج مغزی در 24 ساعت شبانه روز و در تمامی روزهای سال آماده ارائه خدمات مراقبتی، پرستاری و توانبخشی در منزل است.