روزه داری و سلامت قلبی از مسائل مهم و چالش برانگیز ماه رمضان است. اگرچه روزه گرفتن فواید بسیاری دارد و دین اسلام برای این عمل زیبا اهمیت زیادی قائل می‌شود؛ اما روزه برای بیماران قلبی همیشه هم مجاز نمی‌باشد! با توجه به اینکه حساسیت قلب و دستگاه گردش خون از هیچکس پوشیده نیست، توجه به روزه داری و سلامت قلبی از نکات مهم روزه گرفتن در ماه مبارک است که باید به آن توجه کرد.
در بیماری‌های شدید قلبی که فرد نیازمند مصرف مداوم داروها با دوز بالا است، هرگونه تاخیر و کوتاهی در مصرف دارو می‌تواند عواقب هولناکی را به دنبال داشته باشد. این درحالیست که روزه داری در افراد سالم، ریسک بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد و با تنظیم فشار، قند و چربی خون، عملکرد قلب را بهبود می‌بخشد. اگر برای سلامت خود ارزش قائل هستید و قصد دارید ماه رمضان را روزه بگیرید، در ادامه با سفیر آرامش همراه باشید.
شرایط روزه برای بیماران قلبی
قلب یکی از پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین اعضای بدن است که تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی می‌تواند دچار اختلال در کارکرد شود. بیماری‌های قلبی عروقی با شدت‌های مختلف، رژیم غذایی، فعالیت بدنی و سبک زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می‌دهند. به‌طوری‌که فرد بیمار حتی برای گرفتن روزه دچار محدودیت و گاها ممنوعیت است و باید تحت نظارت کامل پزشک دست به هر اقدامی بزند.\
بیشتر بخوانید: سالم ترین روش های تغذیه در هنگام بیماری
روزه برای این بیماران قلبی غیر مجاز است!
روزه برای بیماران قلبی که نیازمند مصرف منظم دارو هستند، ممنوعیت دارد. افرادی که از نارسایی شدید قلبی، مشکلات قلبی همراه با نارسایی کلیه یا درمان قلب با دیورتیک رنج می‌برند، به هیچ عنوان اجازه روزه گرفتن در ماه مبارک را ندارند. چراکه روزه گرفتن و کاهش آب بدن در طول روز، پمپاژ خون و عملکرد قلب را تحت فشار قرار می‌دهد و در این مواقع احتمال سکته به طرز وحشتناکی افزایش می‌یابد. همچنین روزه برای بیماران قلبی دچار اریتمی، افتادگی یا گشادی شدید دریچه میترال، افراد دچار گرفتگی عروق خونی، معمولا غیرمجاز و خلاف توصیه‌های پزشکی است.
بیماران قلبی که می‌توانند روزه بگیرند:
روزه برای بیماران قلبی مجاز است که اول از همه با پزشک مشورت می‌کنند، توصیه‌های وی را موبه‌مو رعایت کرده و بیماری خفیف یا متوسطی دارند. این افراد معمولا علائم شدید و مداوم مشکلات قلبی را تجربه نمی‌کنند و با تنظیمات پزشکی دارو و درمان می‌توانند روزه داری و سلامت قلبی را همزمان داشته باشند.
نکات مهم روزه داری و سلامت قلبی
در بخش قبل دانستیم افرادی که به تازگی جراحی یا پیوند قلب را پشت سر گذاشته یا از نارسایی قلبی، درد قفسه سینه و تنگی نفس رنج می‌برند، مجاز به روزه داری نیستند. اما افراد سالم و بیماران خفیف قلبی برای محافظت از قلب چه باید بکنند؟
- روزه داری و سلامت قلبی ارتباط زیادی با تغذیه فرد دارد. از این رو افراد باید از خوردن غذاهای پرچرب و شور در سحر و افطار بپرهیزند.
- همانطور که نمک سم سفید است، شیرینی‌جات زیاد باعث آسیب به قلب می‌شود. روزه داری و سلامت قلبی زمانی محقق می‌شود که فرد در تغذیه خود تعادل را رعایت کند و بیش از ۳، ۴ خرما و یک بامیه مصرف نکند.
- یک سحری سالم، از مهمترین آیتم‌های رژیم غذایی برای بیماران قلبی در رمضان است. وعده سحری باید سبزیجات و میوه‌جات سبک و سالم را دربرگیرد و حدالامکان از چربی و نمک و شیرینی‌جات زیاد به دور باشد. (البته مصرف مقداری قند در سحری ضروری است.)
- در ماه رمضان نباید فعالیت بدنی قطع شود. بلکه فعالیت‌های سبکی چون پیاده‌روی، شنا و دوچرخه سواری خصوصا قبل از افطار می‌تواند کمک شایانی به بهبود قلب بکند.
- روزه برای بیماران قلبی، بهتر است با نظارت و کنترل پرستار بیماران قلبی در رمضان انجام گیرد. چراکه پرستاران به خوبی از شرایط بیمار و علائم خطرناک روزه و فعالیت قلب آگاه هستند و می‌دانند چطور باید با این ریسک‌ها مقابله کنند.
رژیم غذایی برای بیماران قلبی در رمضان
مهمترین فاکتور برای حفاظت از قلب در ماه ضیافت خدا، تغذیه است. اگرچه پزشک متخصص راهنمایی جامعی برای تغذیه مناسب در ماه مبارک خدمت بیماران گرامی ارائه می‌کند؛ اما کمک گرفتن از پرستار بیماران قلبی در رمضان نیز خالی از لطف نیست. در میان ۵ گروه مواد، رژیم غذایی برای بیماران قلبی در رمضان باید این ویژگی‌ها را دارا باشد:
- با توجه به اهمیت حجم آب بدن و عملکرد قلب، تغذیه در سحر و افطار باید تعادل خوبی بین مایعات و غذاهای اصلی برقرار سازد تا در طول روز فشار مضاعفی به قلب وارد نشود.
- یک تغذیه سالم، بدن را از تمامی گروه‌های غذایی بی‌نیاز می‌کند. گنجاندن سبزیجات، محصولات لبنی کم‌چرب، پروتئین، میوه، چربی سالم و کربوهیدرات در وعده‌های افطار و سحر بسیار حائز اهمیت است.
- بهتر است در وعده‌های غذایی ماه رمضان کمتر از غذاهای سرخ شده استفاده نمود و شیوه‌های سالمتر را برای پخت غذا برگزید. همچنین اگر تصمیم به مصرف غذاهای سرخ شده است، ترجیحا در مصرف روغن صرفه‌جویی شود.
- مواد حاوی فیبر چون سبزیجات، میوه‌جات، نان سبوس‌دار و حبوبات بهترین گروه مواد برای مصرف در ماه رمضان هستند.
فراموش نکنید که اگرچه روزه گرفتن از واجبات دینی است؛ اما طبق اصول دینی و توصیه‌های پزشکی، بیماران قلبی معاف از گرفتن روزه هستند و گناهی بر گردن ایشان نیست اگر ایام ماه مبارک را روزه نگیرند.
بیشتر بخوانید: بهترین رژیم غذایی برای سالمندان چه ویژگی هایی دارد؟
نوشتن نظر