درد، یک سازوکار حیاتی و پیچیده برای هوشیاری ما نسبت به آسیب‌های محیطی است. شاید این احساس به نظر نفرت انگیز و کلافه‌کننده باشد، اما در حقیقت وجود آن برای بدن ضروری است. تصور کنید یک عامل آسیب‌زا چون لبه تیز چاقو در حال فرو رفتن به کمرتان است! یا در اثر یک عامل عفونی، عفونت به بافت‌های درونی‌تان انتقال پیدا کرده است! در این شرایط اگر احساس درد نکنید، ممکن است هرگز متوجه آسیب بافتی نشوید تا زمانیکه کار از کار گذشته و ارگان‌هایتان دچار آسیب جدی شده‌اند!
در حقیقت درد، نوعی هشدار برای آگاه‌سازی ما از وجود یک عامل آسیب‌زا است. اما وقتی از این مشکل آگاه شویم و درصدد رفع آن برآیم، درد تنها احساسی بیهوده و آزاردهنده محسوب می‌شود که باید راه کنترل آن را بیاموزیم. به راستی روش های مدیریت و کنترل درد در منزل چیست؟ چطور می‌توانیم خود و اطرافیانمان را از درد طاقت فرسا نجات دهیم؟ این موضوعی است که در این مطلب ازسفیر آرامش به آن می‌پردازیم.
مدیریت درد چیست؟
برخلاف هدف اولیه سازوکار درد که آگاه‌سازی و حفاظت از سلامت ما است، درد زیاد می‌تواند سلامتمان را به خطر بیندازد و ما را از فعالیت‌های معمول زندگی بازدارد. در پاسخ به این سوال که مدیریت درد چیست؟ و کنترل درد در منزل چگونه امکان پذیر است؟ باید بگوییم که روند کنترل و کاهش درد برای بهبود کیفیت زندگی را مدیریت درد می‌نامند. روندی درمانی برای رفع درد مزمن یا حاد که کیفیت زندگی را تحت تاثیر داده و در عین درمان عامل آسیب‌زا، امکان فعالیت معمول را به فرد می‌دهد.
درد حاد، دردی است که به طور ناگهانی و در اثر یک عامل آسیب‌رسان چون جراحی، عفونت، ضربه و شکستگی استخوان ایجاد می‌شود و اگر به موقع به داد آن نرسید، درد مزمن و طولانی مدت را در پی خواهد داشت. کنترل درد در بیماران سرطانی حتی با وجود پرستار بیمار در منزل نوعی مدیریت درد مزمن است که در صورت صلاحدید پزشک با روش‌های دارویی انجام می‌شود. شناخت علت، میزان و موقعیت درد کمک می‌کند بتوانید بهترین روش مدیریت درد در منزل را پیدا کنید و آن را جهت بهبود حال فرد به کار گیرید. درد چه نوعی دارد؟ در طور بدن حرکت می‌کند؟ سوزش دارد؟ فرورونده یا مبهم است؟ شدت آن چگونه است؟ خفیف، متوسط یا شدید؟ بر حسب سن، جنسیت، ژنتیک و وضعیت روحی و جسمانی خود چه آستانه تحملی برای آن دارید؟ همه این موارد در یافتن بهترین روش های مدیریت و کنترل درد حائز اهمیت هستند.
بیشتر بخوانید : نحوه مدیریت و پیشگیری از بیماری های عفونی در منزل
روش های مدیریت و کنترل درد در منزل
دستورالعمل مدیریت درد در مورد انواع درد فیزیولوژیک، نوروپاتیک، التهابی و… متغیر است و گاها برای مدیریت درد در منزل باید چند روش به طور همزمان مورد استفاده قرار گیرد. از روش‌های کارساز و موثر برای کنترل درد بیمار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
-
بیوالکتریک
درد، از جمله احساساتی است که در پی دریافت پیام حسی از یک محرک آسیب‌زا ایجاد می‌شود. از آنجایی که پیام‌های حسی همه ماهیت الکتریکی دارند و از ارتباطات سیناپسی نورون‌های عصبی نشات می‌گیرند، می‌توان به وسیله مختل کردن این جریان الکتریکی، درد را کنترل کرد. روش بیوالکتریک، یک روش موثر اما موقت برای بهبود درد و تجربه احساس بهتر در نتیجه ترشح هورمون اندورفین است.
-
دارو درمانی
برای کنترل درد بعد از جراحی در منزل، رفع تورم و التهاب و همچنین کاهش دردهای عضلانی، از انواع مسکن استفاده می‌شود. در مراحل اولیه که درد خفیف‌تر است، استامینوفن و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی چون ایبوپروفن و ناپروکسن، و در مراحل بعد، مسکن‌های قویتر کاربرد دارند. آرامبخشی بیمار و کنترل درد بعد از سزارین در منزل، با مسکن قوی برای درد بعد از جراحی انجام می‌شود. انواع داروهای مسکن، آرام‌بخش، کرم، لوسیون، مواد تزریقی و اسپری در دسته بندی دارودرمانی برای مدیریت درد در منزل مورد استفاده قرار می‌گیرند.
-
فیزیوتراپی
تمرین درمانی نیز در برخی مواقع می‌تواند بهبود دهنده درد بیماران باشد. این روش درمانی به بازپس گرفتن قدرت حرکت بعد از آسیب دیدگی کمک شایانی می‌کند.
-
تمارین ذهنی-جسمانی
ارتباط شگفت انگیز روح و جسم همواره باعث حیرت علم پزشکی بوده است. چه بهتر که با تکنیک‌های خاص درمان، این ارتباط را به نفع خود به کار بگیریم و با روش‌هایی چون بیوفیدبک، هیپنوتیزم، مدیتیشن و مراقبه، خیالبافی هدایت شده و… از طریق روح، قدرت جسمانی را افزایش دهیم. تکنیک‌های ذهنی جسمانی برای کنترل درد بعد از عمل جراحی در منزل نیز کاربردی هستند.
-
ورزش درمانی
فعالیت بدنی و ورزش در تخفیف انواع دردهای روحی و جسمی موثر است. یک نرمش کوتاه روزانه، پیاده‌روی، ورزش قدرتی، هوازی و… با رعایت نکات ایمنی و ملاحظات مربوط به شرایط، می‌تواند ترشح هورمون اندورفین را افزایش دهد و احساس منفی فرد را به کلی محو کند.
افزون بر موارد فوق، رژیم غذایی سالم، طب سوزنی، تزریق بی حسی و دیگر روش‌های نوین نیز می‌توانند درد را به خوبی کنترل کنند.
